TY  - JOUR
TT  - Ortaokul 5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabının Görsel Tasarım İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi
AU  - Uçar, Canan
AU  - Somuncuoğlu Özerbaş, Demet
PY  - 2017
DA  - July
Y2  - 2016
JF  - Kastamonu Education Journal
JO  - Kastamonu Eğitim Dergisi
PB  - Kastamonu Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2147-9844
SP  - 1373
EP  - 1388
VL  - 25
IS  - 4
KW  - Visual Design
KW  - Visual Design Principles
KW  - Textbooks.
N2  - Bu araştırmanın amacı, ortaokul 5. sınıf Fen Bilimleri ders kitaplarının fen ve teknolojiöğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda görsel tasarım ilkelerine göre değerlendirilmesidir.Araştırma, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Ankara’da görevli 153 Fen ve Teknolojiöğretmeninden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma genel tarama modeli ileyapılmış betimsel bir çalışmadır. Veriler SPSS 16.0 for Windows programı ile çözümlenmiştir.Öğretmenlerin görüşleri“nitel içerik çözümlemesi” ile analiz edilmiştir. Araştırma sonunda,öğretmenlerin görüşlerine göre 5. sınıf Fen Bilimleri ders kitaplarının görsel tasarım ilkelerindenmetin tasarımı, görsel tasarım, sayfa tasarımı, kapak tasarımı ve üretime yönelik dış yapıözellikleri açısından genel olarak olumlu şekilde değerlendirildiği bir başka deyişle kitabıngörsel tasarım ilkelerine genel olarak uygun tasarlandığı tespit edilmiştir. 5. sınıf Fen Bilimleriders kitabının görsel tasarım ilkelerine uygunluğuna ilişkin değerlendirilmesinde cinsiyete vemezun olunan programa göre anlamlı bir farklılık göstermediği; ancak kıdem yıllarına göreanlamlı bir farklılık gösterdiği saptanmıştır. Bu durumun nedeni olarak 21 yıl ve daha fazlaçalışan öğretmenlerin 5. sınıf Fen Bilimleri ders kitabının görsel tasarımını daha istekli vedikkatli değerlendirdiği ve tecrübeye dayalı beklentilerinin daha yüksek olduğu söylenebilir.Araştırmanın nitel bulguları ise 5. sınıf Fen Bilimleri ders kitabının içeriğinin farklı ve niteliklietkinliklerle, soru sayısı arttırılarak ve yeterli örneklendirme yapılarak yeniden düzenlenmesiya da yeni bir kitabın hazırlanması gerektiğini göstermektedir. Ayrıca bulgularda ders kitabınınyanı sıra öğretmen kılavuz kitabı ve çalışma kitabının da hazırlanarak ders kitabının yanındaverilmesi gerektiği ve görsel öğelerin yeterli ve baskılarının daha net olması gerektiği ortayaçıkmaktadır.
CR  - Alpan, G. (2004). Ders kitaplarındaki grafik tasarımın öğrenci başarısına ve tutumlarına etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
CR  - Alpan, G. (2004). Ders kitaplarındaki grafik tasarımın öğrenci başarısına ve tutumlarına etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 3(6), 193-209. 12 Ekim 2013 tarihinde http://www.ebuline.com/turkce/arsiv/6.aspx sayfasından erişilmiştir.
CR  - Aşçı, İ. (2014).İlköğretim beşinci sınıf Fen ve Teknoloji ders kitabının içerik ve görsel tasarım ilkeleri açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.14 Ekim 2015 tarihinde file:///C:/Users/MUSCAN/ Downloads/TEZ.pdfsayfasından erişilmiştir.
CR  - Bağcı, H. (2007). 9.sınıf Bilgi ve İletişim Teknolojileri ders kitabının görsel tasarım ilkelerine göre değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. 12 Ekim 2013 tarihindehttps://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jspsayfasından erişilmiştir.
CR  - Çakır, İ. (2009). İlköğretim 5. sınıf Matematik ders kitaplarının öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi.Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. 15 Ekim 2013 tarihinde http://sosyalbilimler.cukurova.edu.tr/tez/1280/ sayfasından erişilmiştir.,
CR  - Demir, D. (2008). İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf Türkçe ders kitaplarının görsel tasarım ilkelerine uygunluğu açısından incelenmesi.Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.12 Ekim 2013 tarihindehttps:// tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp sayfasından erişilmiştir.
CR  - Eşgi, N. (2005).İlköğretim 5. sınıf Bilgisayar ders kitaplarının görsel tasarım ilkelerine göre değerlendirilmesi.Millî Eğitim Dergisi, 165. 02 Şubat 2014 tarihindehttp://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Millî_Egitim_Dergisi/165/esgi.htmsayfasından erişilmiştir.
CR  - Güneş, M. H., Çelikler, D. & Gökalp, M. (2008). İlköğretim I. kademedeki yeni Fen ve Teknoloji ders kitapları konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşleri.Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,17(3), 193-210.18 Ocak 2015 tarihindehttp://dergipark.ulakbim.gov.tr/cusosbil/article/viewFile/5000001310/5000002001sayfasından erişilmiştir.
CR  - Karatay, H. & Pektaş, S. (2012). Türkçe ders kitaplarının incelenmesine yönelik ölçek geliştirme çalışması.Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 183-204. 10 Ocak 2014 
tarihindehttp://file:///C:/Users/onat/Downloads/ 5000041711-5000056968-1-PB.pdf sayfasından erişilmiştir.
CR  - Kaya, Z. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. (2. Baskı). Ankara: Pegem A.
CR  - Kayıkçı, M. (2006). İlköğretim Türkçe, Sosyal Bilgiler, Fen Bilgisi ve Matematik ders kitaplarında görsel tasarım sorunları. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon. 24 Nisan 2014 tarihinde https://tez. yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp sayfasından erişilmiştir.
CR  - Keser, H. (2004). İlköğretim 4. sınıf Bilgisayar ders kitaplarının görsel tasarım ilkelerine göre değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(3), 1-21. 08 Ekim 2013 tarihinde http://www.tebd.gazi.edu.tr/index.php/tebd/article/view/210sayfasından erişilmiştir.
CR  - Küçükahmet, L. (2001). Konu alanı ders kitabı inceleme. Ankara: Nobel.
CR  - Mahmood, K. (2010). Developingalternatecriteriafortheevaluation of textbooks(PhDthesis). 
SecondaryTeacherEducationDepartmentFaculty Of Education Allama Iqbal Open University, Islamabad. 26 Aralık 2013 tarihinde http://prr.hec.gov.pk/ Thesis/547S.pdf sayfasından erişilmiştir.
CR  - Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. (2012). T.C. Resmi Gazete, 28409, 12 Eylül 2012. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/dersarac/dersarac.html
CR  - Millî Eğitim Bakanlığı. (2005a). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (4 ve 5. sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
CR  - Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: MEB.
CR  - Pallo, G. (2006). Encyclopedia as textbook. Science&Education, 15, 779–799.
CR  - Sanalan, A., Sülün, A. & Çoban, A. (2007). Görsel okuryazarlık. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 33-47. 12 Ekim 2013 tarihinde http://akademik.maltepe. edu.tr/~osmanurper/g%F6rselimajy%F6n/G%D6RSEL%20OKURYAZARLIK.pdf sayfasından erişilmiştir.
CR  - Tekin, H. (1996). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. (9. Baskı). Ankara: Yargı.
CR  - Uluışık, M. (2008). İlköğretim 5. sınıf Matematik ders kitaplarının görsel tasarım ilkeleri açısından değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. 12 Ekim 2013 tarihinde .https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez Merkezi/tezSorguSonucYeni.jsp sayfasından erişilmiştir.
CR  - Yıldıran, N. B. (2007). İlköğretim 8. sınıf Bilgisayar ders kitaplarının görseltasarım ilkelerine uygunluğunun değerlendirilmesi ve içerik analizinin yapılması. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue//332473
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/331465
ER  -