        TY  - JOUR
TT  - SİNEMA-KENT İLİŞKİSİNDE İSTANBUL: İLK YILLARINDAN BUGÜNE TÜRK SİNEMASI’NDA İSTANBUL’UN GÖRÜNÜMÜ
AU  - Torun, Ayla
PY  - 2017
DA  - July
DO  - 10.17064/iuifd.333176
JF  - İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi | Istanbul University Faculty of Communication Journal
PB  - İstanbul Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1302-633X
SP  - 147
EP  - 166
IS  - 52
KW  - Istanbul Image
KW  - Cinema-city
KW  - New Turkish Cinema
N2  - İstanbul, Türk Sineması’nın doğal fonu ve toplumsal dönüşümlerin göstergesi olarak başlangıcından itibaren sinemaya ev sahipliği yapmaktadır. 1900’lerin başından itibaren sinemanın geçirdiği dönemler boyunca, topluma tutulan bir ayna olarak nitelendirilebilecek olan İstanbul’un sunumu zaman içinde değişime uğramıştır. Sinemada yakın zamana kadar tarihi, kültürel, coğrafi ve oryantalist imgeler çerçevesinde konumlandırılan İstanbul’un tasvir edilme biçimi; toplumsal yaşamdaki değişim, göç, kentleşememe sonucu taşralaşma, gelir dağılımının tüm sosyal kesimlere eşit yansımaması gibi faktörlerin etkisiyle, değişen dönemlerde farklılıklar göstermektedir. Türk Sineması’nın başlangıcından bugüne kadar değişerek gelen bu süreç, çalışmada üç dönem halinde ele alınmıştır. Sinema bir yanıyla toplumsal olanı aktaran bir sanattır. Bu nedenle, bireye odaklanan bir anlatıda dahi toplumun göstergeleri yer almaktadır. Türk Sineması’nda İstanbul’un görünüş biçimini inceleyen bu çalışma, sinemanın başlangıcından bu yana çok sayıda filmle kenti incelerken, sinemanın toplumsal yaşamdaki değişimi nasıl gördüğünü ve yansıttığını da ortaya koymaktadır. Sinemanın, -filme konu olan- mekân bağlamında kente bağımlı oluşu, kent ve sinema ilişkisinde paradoksal bir döngü kurmaktadır. Aynı döngü, kentin, toplumsal değişimlerin ve bireyin temsilinde sinemaya işlev yüklemektedir. Çalışma yöntem olarak, İstanbul imgesinin sinemadaki temsilinde toplumla beraber yaşanan bu dönüşümü, söz konusu dönemlere dair İstanbul’u yansıtan örnek filmlerin kesitsel karşılaştırmalı betimsel bir analiziyle ortaya koyacaktır.
CR  - Algan, N. (2009). “Her Mahallede Bir Milyoner” ve Paramparça Hayatlar. In Z. Dadak &amp; B. Göl (Eds.), 60’ların Türk Sineması (36-47). İstanbul: Antalya Kültür Sanat Vakfı Yayını.
CR  - Altınsay, İ. (1996). Sinemanın Orta Yeri İstanbul’du. İstanbul Dergisi,18, 73-74.
CR  - Aydemir, Ş. (2009). Dönemin Tanığı ve Geleceğin Habercisi. In Z. Dadak &amp; B. Göl (Eds.), 60’ların Türk Sineması (54-63). İstanbul: Antalya Kültür Sanat Vakfı Yayını.
CR  - Aymaz, G. (2008). Dekadans Kent: İstanbul. M. Öztürk (Ed.). Sinematografik Kentler Mekânlar, Hatıralar, Arzular (351-363). İstanbul: Agora Kitaplığı.
CR  - Barbier, F. &amp; Lavenir, C. B. (2001). Diderot’dan İnternete Medya Tarihi (K. Eksen, Trans.). İstanbul: Okuyan Us Yayınları. (Original Work Published 1996).
CR  - Çiçekoğlu, F. (2007). Vesikalı Şehir. İstanbul: Metis Yayınları.
CR  - Çiçekoğlu, F. (2012). Ses ve Zaman-11’e 10 Kala. In U. T. Arslan (Ed.), Bir Kapıdan Gireceksin Türkiye Sineması Üzerine Denemeler (145-157). İstanbul: Metis Yayınları.
CR  - Dorsay, A. (2009). Türk Sineması’nın 60’lı Yılları: Yeşilçam’ın Doğuş Yılları. In Z. Dadak &amp; B. Göl (Eds.), 60’ların Türk Sineması (23-31). İstanbul: Antalya Kültür Sanat Vakfı Yayını.
CR  - Elmacı, T. (2011). Son Dönem Türk Sinemasında Kentli Kimlik Bağlamında Ötekinin Sunumu. In S. Kırel (Ed.), Türk ve Dünya Sineması Üzerine Sentezler (99-120). İstanbul: Parşömen Yayıncılık.
CR  - Kayalı, K. (2015). Yönetmenler Çerçevesinde Türk Sineması. İstanbul: Tezkire Yayınları.
CR  - Kırel, S. (2010). Kültürel Çalışmalar ve Sinema. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
CR  - Lümpen. (n. d.). Retrieved September 15, 2015 from Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük: http:// tdk.gov.tr/
CR  - Narlı, N. &amp; Kotaman, A. (2008). Modernleşmeden Küreselleşmeye İstanbul Modeli. M. Öztürk (Ed.). Sinematografik Kentler Mekânlar Hatıralar, Arzular (204-221). İstanbul: Agora Kitaplığı.
CR  - Mutlu, D. K. (2016, February 12). Türk Sinemasında Bir Dönüm Noktası: Kanun Namına. [Web log post]. Retrieved from http://www.tsa.org.tr/yazi/yazidetay/26/turk-sinemasinda-bir-do- num-noktasi--kanun-namina
CR  - Oktuğ, M. (2008). Kent-Sinema İlişkisine Kuramsal Bir Yaklaşım. In M. Öztürk (Ed.), Sinematografik Kentler Mekânlar Hatıralar, Arzular (117-126). İstanbul: Agora Kitaplığı.
CR  - Perouse, J. F. (2008). İstanbul Varoşları. In M. Öztürk (Ed.), Sinematografik Kentler Mekânlar Hatıralar, Arzular (305-315). İstanbul: Agora Kitaplığı.
CR  - Oran, B. (2010). Azınlıklar. İstanbul Ansiklopedisi (159-165). İstanbul: NTV Yayınları.
CR  - Özgüç, A. (2005). Türlerle Türk Sineması. İstanbul: Dünya Yayıncılık.
CR  - Özön, N. (2003 -1962-). Türk Sineması Tarihi (Dünden Bugüne) 1896-1960. Antalya: Antalya Kültür Sanat Vakfı Yayını.
CR  - Öztürk, M. (2014). Sine-Masal Kentler Modernitenin İki “Kahramanı” Kent ve Sinema Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Doğu Kitabevi.
CR  - Suner, A. (2006). Hayalet Ev Yeni Türk Sinemasında Aidiyet, Kimlik ve Bellek. İstanbul: Metis Yayınları.
CR  - Şahin, Z. (2010). Sonsuzluğun Düş Mekânları ve Bir Evren Mimarisi: Aşkın Gücü. In A. Almer (Ed.), Sinemekân Sinemada Mimarlık, 31-46. İstanbul: Varlık Yayınları.
CR  - Yücel, F. (2012). Hayat Var-Bir Kapıdan Gireceksin. In U. T. Arslan (Ed.), Bir Kapıdan Gireceksin Türkiye Sineması Üzerine Denemeler (85-95). İstanbul: Metis Yayınları.
UR  - https://doi.org/10.17064/iuifd.333176
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/333529
ER  -