TY  - JOUR
TT  - Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi Bakımından Karşılaştırılması
AU  - Bursa, Sercan
AU  - Çengelci Köse, Tuba
PY  - 2017
DA  - August
DO  - 10.18039/ajesi.333738
JF  - Anadolu Journal of Educational Sciences International
JO  - AJESI
PB  - Anadolu Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2146-4014
SP  - 338
EP  - 372
VL  - 7
IS  - 2
KW  - Social studies
KW  - Values education
KW  - Curriculum
N2  - Araştırmanın amacı, 2005 Türkiye Sosyal Bilgiler ÖğretimProgramı ile 2005 Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nı değerler eğitimibakımından karşılaştırmaktır. Nitel araştırma yaklaşımına dayalı olarak dokümanincelemesi yöntemiyle yapılan bu araştırmanın verilerini, 2005 yılından beriTürkiye’de uygulanmakta olan 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler ÖğretimProgramları ile 2005 yılından beri Kanada’nın Alberta eyaletinde uygulanmaktaolan 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarıoluşturmaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, tümevarımsal birşekilde analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Kanada’daki SosyalBilgiler Öğretim Programlarında değerler, “değer ve tutum” başlığı içinde değerkazanımları olarak verilmektedir. Türkiye’deki 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal BilgilerÖğretim Programlarında sınıf düzeyleri arasında öğrencilere kazandırılmakistenen değer sayısı bakımından çok fazla farklılık görülmemektedir.Kanada’daki programlarda ise 4. ve 5. sınıf düzeylerinde öğrencilerekazandırılması amaçlanan değerlerin sayı olarak yoğun olduğu, 6. ve 7. sınıfdüzeylerinde ise yoğunluğun azaldığı görülmektedir. Bir diğer sonuca göre ise,Türkiye’deki Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının 4., 5., 6. ve 7. sınıfdüzeylerinin tamamında soyut ve somut değerlere birlikte yer verilirken,Kanada’daki programlarda özellikle 4. ve 5. sınıf düzeylerinde çevre koruma vedoğa sevgisiyle ilgili somut kabul edilebilecek değerler ağırlıktayken, 6. ve7. sınıf düzeylerinde ise demokrasiyle ilgili olan değerler ağırlıkkazanmaktadır. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda öğretmenlererehberlik etmesi açısından değerlerin, kazanım ifadeleri biçiminde verilmesi veprogramlarda yer verilecek değerlerin alanyazında yapılmış olan değersınıflamaları dikkate alınarak belirlenmesi önerilebilir.
CR  - Aladağ,  S.  (2012).  İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini bilişsel düzeyde kazanmalarına etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161, 123-146.
CR  - Alberta Education (2005). Social Studies K-6 Programs. URL: https://education.alberta.ca/social-studies-k-6/programs-of-study/everyone/programs-of-study/ internet adresinden 06.01.2017 tarihinde alınmıştır.
CR  - Alberta Education (2005). Social Studies 7-9 Programs. URL: https://education.alberta.ca/social-studies-7-9/programs-of-study/everyone/program-of-studies-documents/ internet adresinden 06.01.2017 tarihinde alınmıştır.
CR  - Ata, B. (1999). İngiltere’de Piaget ve Bruner’in görüşlerinin ilköğretimde tarih öğretimine yansıması üzerine bir araştırma. PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 1-9.
CR  - Balcı, F.A. ve Yanpar Yelken, T. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin “değer” kavramına yükledikleri anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 81-90.
CR  - Bulut, K. & Kara, C. (2012). Sosyal bilgiler dersinde topluma hizmet uygulamaları ve sosyal kulüplerle değerler eğitimi. International Congress of Educational Research’de bildiri olarak sunulmuştur. İstanbul.
CR  - Can Aran, Ö. & Demirel, Ö. (2013). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(46), 151-168.
CR  - Cummings, R., Harlow, S., & Maddux, C. D. (2007). Moral reasoning of in‐service and pre‐service teachers: a review of the research. Journal of Moral Education, 36(1), 67-78.
CR  - Dede, Y. (2014). A comparison of Turkish and German mathematics teachers’ values: A gender perspective. Education and Science, 39(171), 180-198.
CR  - Demirbaş, M. & Yağbasan, R. (2010). Yeni fen ve teknoloji öğretim programının, ilköğretim öğrencilerindeki akademik benlik kavramı gelişimine etkisi. Akademik Bakış Dergisi, 21, 1-16.
CR  - Department of Education, Science and Training Australian Government. (2005). National Framework for Values Education in Australian Schools. Commonwealth of Australia.
CR  - Deveci, H. & Dal, S. (2008). Primary school teachers’ opinions on the efficacy of social studies program in value gain. Humanity & Social Sciences Journal, 3(1), 1-11.
CR  - Doğanay, A. (2012). Değerler eğitimi. Öztürk, C. (ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 225-256). Ankara: Pegem.
CR  - Erbaş, A. K., Alacacı, C., & Bulut, M. (2012). Türk, Singapur ve Amerikan matematik ders kitaplarının bir karşılaştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2311-2330.
CR  - Erdoğan, M. (2007). Yeni geliştirilen dördüncü ve beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının analizi; nitel bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 221-254.
CR  - Ersoy, F. & Şahin, T. (2012). Sosyal bilgiler ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1535-1558.
CR  - Eskimen, A. D. (2016). Edebiyat (9-12) ders kitapları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma: Türkiye-Amerika Birleşik Devletleri (Indiana eyaleti) örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 38-61.
CR  - Hill, B. V. (2004). Values education in schools: Issues and challenges. Primary and Middle Years Educator, 2(2).
CR  - Kan, Ç. (2010). Sosyal bilgiler dersi ve değerler eğitimi. Milli Eğitim, 187, 138-145.
CR  - Kunduroğlu, T. & Babadoğan, C. (2010). The effectiveness of ‘values education’ program integrated with the 4th grade science and technology instructional program. Procedia Social and Behavioral Sciences,  9, 1287–1292.
CR  - Kurtdede Fidan, N. (2013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: Nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 361-388.
CR  - Kuş, D. (2009). İlköğretim Programlarının, Örtük Programın ve Okul Dışı Etmenlerin Değerleri Kazandırma Etkililiğinin 8. Sınıf İlköğretim Öğrencilerinin ve Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
CR  - MEB. (2013). Sosyal Bilgiler öğretim programı ve kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı web sitesinden 09.12.2016’da alınmıştır.
CR  - Merey, Z., Kuş, Z., & Karatekin, K. (2012). Türkiye ve ABD ilköğretim sosyal bilgiler öğretim programlarının değerler eğitimi açısından karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1613-1632.
CR  - Sarıcan, E. (2006). 1998 ile 2004 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programlarının Vatandaşlık Değerleri Açısından Karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
CR  - Şahin, T., & Katılmış, A. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının değerler eğitimi öz-yeterlilikleri. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-16.
CR  - Yiğit, E. Ö., Çengelci, T., & Karaduman, H. (2013). Teknolojinin değerlere yansıması konusunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 73-96.
CR  - TDK. (2016, 8 Aralık). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Erişim tarihi: 08.12.2016, URL: http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.586a615d509569.29138229.
CR  - Thornberg, R., & Oğuz, E. (2013). Teachers' views on values education: A qualitative study in Sweden and Turkey. International Journal of Educational Research, 59(1), 49-56.
CR  - Ürey, M. & Aydın, M. (2014). İlköğretim fen ve teknoloji dersi programında yer alan çevre konularına yönelik bir program analizi. e–Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 37-50.
CR  - Yaşar, Ş. & Çengelci, T. (2012). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimine ilişkin bir durum çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3(9), 1-23.
CR  - Yavuzer, Y., Demir, Z., & Çalışkan, M. (2000). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Konya: Mikro Yayınevi.
CR  - Yel, S., & Aladağ, S. (2012). Sosyal Bilgilerde Değerlerin Öğretimi, Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem.
CR  - Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
CR  - Yost, D. S. (1997). The moral dimensions of teaching and preservice teachers: can moral dispositions be influenced?. Journal of Teacher Education, 48(4): 281–292.
UR  - https://doi.org/10.18039/ajesi.333738
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/333493
ER  -