TY - JOUR TT - YENİ ROMAN-YENİ DALGA SİNEMASI ETKİLEŞİMİ BAĞLAMINDA BİR SANAT YAPITI OLARAK FİLM (BİR DEĞERLENDİRME) AU - Tunalı, Dilek PY - 2011 DA - March JF - Sanat Dergisi PB - Atatürk Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1302-2938 SP - 27 EP - 36 VL - 0 IS - 18 LA - tr;en KW - Refleksivite KW - soyutlama KW - anti-roman KW - anti-sinema KW - biçem N2 - ÖZET Sanatsal disiplinlerin birbirlerinden etkilenmeleri ortaya çıkan yapıtın anlam ve dil oluşturması bakımından bir zenginlik olanağı sunar. Bu bakımdan sanat yapıtının kendine özgü bir dil oluşturması aynı zamanda bir deney ve araştırma alanı haline gelir. Modernist sinemanın önünü açan oluşum Fransız Yeni Dalga Sineması gibi görünse de, aslında onu tetikleyen ve bu zemini hazırlayan oluşumu Yeni Roman akımında aramak gerekir. Alain Robbe-Grillet’nin öncülüğünü yaptığı Yeni Roman politikası, dönemin yazar, sinemacı ve göstergebilimcilerinin düşünceleriyle yeni bir hedefe doğru yol almaya başlar. XX. yy.ı belirleyen sinema, kurgusu, ses teknolojisi ve anlatısıyla romancılara yeni bir anlatı olasılığı yaratır. “Kalem-Kamera” olarak adlandırılan bu edebiyat akımı aslında sinemanın kurgu mantığını anlatıya aktararak, gerçekliği bölme ve parçalama işlemi içinde daimi bir şimdiki zamanı bu oluşuma yerleştirir. Benzer bir şekilde Yeni Dalga Sinemacıları da “kamera-kalem” düşüncesini bu akımdan etkilenerek filmlerine uygular. Amaç, dikte edilen klasik anlatı yerine, seyircinin imgelemini oluşturan, zihinsel işlerliği kazandıran filmler yapmaktır. Yeni Roman’ın Refleksivite ve Soyutlama kavramlarının sinemaya imgelem yaratma yoluyla geçmesi sağlanır. Alain Robbe Grillet, Margurite Duras ve yönetmen Alain Resnais bu etkileşime son derece uyum gösteren eserler ortaya çıkarmışlardır. Sonuçta Yeni roman etkileşimiyle gelişen Yeni Dalga Sineması, klasik kalıpların yıkılması, gerçeğin parçalanması ve çağın en önemli aracı olan sinemanın, düşünsel, zihinsel etkinliği çoğaltması yolunda modernist sinemanın kapılarını açmıştır. CR - ADORNO, Theodor W.; Edebiyat Yazıları, (çev. Sabir Yücsoy-Orhan Koçak), İstanbul, 2004 CR - ARMES, Roy; Resnais ve Zaman, (çev. Zeynep Özen) Sinemasal, sayı 10, İzmir, 2004 CR - BARTHES, Roland; Yazı ve Yorum, (çev. Tahsin Yücel), İstanbul, 1999 CR - BENJAMIN, Walter; Pasajlar, (çev.Ahmet Cemal), İstanbul, 1993 CR - ECO, Umberto; Açık Yapıt, (çev. Yakup Şahan), İstanbul, 1992 CR - GÖGERCİN, Ahmet; “Marguerite Duras’ın Romanlarında Sinema Tekniği”, Sinemasal, S. 10, 2004, İzmir CR - HODİER, André; “Alain Resnais ve Filmleri”, (çev. Giovanni Scognomillo) Yeni Sinema, sayı 5, İstanbul, 1967 CR - KARABAYRAM, Ali; Anti Roman, Anti Sinema, Robbe-Grillet KOVACS, Andrẚs, Bẚlint; Screening Modernism: Eurepean Art Cinema 1950-1980, The University of Chicago Pres, 2007 CR - McBEAN, James Roy; Bazin Sonrası Estetik: Marksist Film Eleştirisinin Kuram ve Uygulaması, (çev. Ertan Yılmaz), Sinemasal Ortak Kitap 1, 1997 CR - MITRY, Jean; Sinema Estetiği ve Psikolojisi, (çev. Oğuz Adanır), İzmir, 1989 CR - MONACO, James; Bir Film Nasıl Okunur, (çev.Ertan Yılmaz), İstanbul, 2001 CR - MONACO, James; Yeni Dalga, (çev. Ertan Yılmaz), İstanbul, 2006 CR - ROBBE-GRİLLET, Alain; Yeni Roman, (çev. Asım Bezirci), İstanbul, 1981 CR - SARTRE, Jean Paul; Varoluşçuluk, (çev. Asım Bezirci), İstanbul, 1990 CR - ÜNAL, Yörükhan; “Öncü Bir Karşı-Dramatik Deney-Geçen Yıl Marienbad’da”, Sinemasal, sayı 7, İzmir, 2002 htp/www.iletisim.bahcesehir.edu.tr (erişim tarihi: 06.12.2009) UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunigsfd/issue//33537 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/29009 ER -