TY  - JOUR
TT  - TÜRKİYE’DE ‘ORTANIN SOLU’: SOSYAL DEMOKRASİNİN AÇMAZLARINA ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM
AU  - Uysal, Gönenç
PY  - 2018
DA  - June
JF  - Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
PB  - Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2564-7733
SP  - 37
EP  - 53
VL  - 2
IS  - 1
KW  - Turkey
KW  - social democracy
KW  - state
KW  - class
KW  - historical materialism
N2  - 1965 ve 1980 yıllarıarasında Cumhuriyet Halk Partisikonumunu ‘ortanın solu’ olarak belirleyerek bağımlı sınıfları temsil ettiğiniiddia etmiştir. İşçi ve köylü sınıfının hareketliliğine önemli ölçüde buşekilde katkıda bulunmuş olsa da, CHP’nin sosyal demokratik refah devletiningeç-1960’lar ve geç-1970’lerdeki hegemonya krizine bir yanıt olamamıştır. İkibaskın ancak karşıt görüş olan sol-Kemalist ve liberal-muhafazakar yaklaşımlarCHP’nin bu başarısızlığını sırasıyla yabancı sermayenin gücü veya Cumhuriyetdevletinin vesayet rejimi ile açıklamaktadır. Bu makale, sözkonusu yaklaşımlarınsosyal demokratik refah devletini, sınıf ilişkilerinden kaynaklanan hegemonyakrizlerinin içkin olduğu kapitalist devletin toplumsal-tarihsel bir biçimiolarak anlayamadığını savunur. Bu nedenle, sözkonusu yaklaşımlara eleştirel vekendi içinde tutarlı bir yaklaşım sunmayı amaçlar. Kapitalist devlet, siyasipartiler, hegemonya, ve sosyal demokrasi arasındaki içsel ve devingen ilişkiyisınıf ilişkileri bağlamında incelemeyi amaçlar. Bu amaçla, kuramsal vekavramsal çerçevesini tarihsel materyalizmden ödünç alarak çizer. Bu makale,temel olarak CHP’nin başarısızlığının sosyal demokrasinin açmazlarından kaynaklandığınıve bu açmazları somutlaştırdığını bağımlı sınıfların mücadelesi üzerindentartışmaktadır.
CR  - Primary sources
CR  - CHP (1935). Cumhuriyet Halk Partisi Programı. Ankara: TBMM Matbaası.
CR  - CHP (1965). CHP Söz Veriyor: CHP’nin 1965 Milletvekili Seçimleri Seçim Bildirgesi Özeti. Ankara: Güzel Sanatlar Matbaası.
CR  - CHP (1969). İnsanca Bir Düzen Kurmak için Halktan Yetki İstiyoruz: CHP’nin Düzen Değişikliği Programı. Ankara: Ulusal Basımevi.
CR  - CHP (1973). Ak Günlere. Ankara: Ajans Türk.
CR  - Ecevit, B. (1966). Ortanın Solu. Ankara: Kim Yayınları.
CR  - Türkiye Cumhuriyeti Anayasası [Constitution of the Turkish Republic]. Resmi Gazete, 10859, 20 July 1961.
CR  - Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. Resmi Gazete, 17863 Mükerrer, 9 November 1982.
CR  - Secondary sources
CR  - Ağtaş, Ö. (2009). Ortanın solu: İsmet İnönü’den Bülent Ecevit’e. In Bora, T and Gültekingil, M. (Eds.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşüncenin Gelişimi (Vol. 8, Sol) (pp.194-221) Istanbul: İletişim.
CR  - Akça, İ. (2013). Türkiye’de Darbeler, Kapitalizm ve Demokrasi(sizlik). In Bilmez, B. (Ed.) Cumhuriyet Tarihinin Tartışmalı Konuları. (pp.49-71) Istanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
CR  - Akçay, Ü. (2013). Sermayenin Uluslararasılaşması ve Devletin Dönüşümü: Teknokratik Otoriterizmin Yükselişi. Praksis, 30-31, 11-39.
CR  - Akçay, Ü. and Türkay, M. (2006). Neoliberalizmden Kalkınmacı Yaklaşıma: Devletin Sermaye Birikimi Sürecindeki Yeri Üzerine. In Ülman, B. and Akça, İ. (Eds.) İktisat, Siyaset, Devlet Üzerine Yazılar. (pp.49-66) Istanbul: Bağlam.
CR  - Akkaya, Y. (2002a). Türkiye’de İşçi Sınıfı ve Sendikacılık – I. Praksis, 5, 131-176.
CR  - Akkaya, Y. (2002b). Türkiye’de İşçi Sınıfı ve Sendikacılık – II. Praksis, 6, 63-101.
CR  - Akşin, S. (2001). Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi. Istanbul: İmaj Yayınevi.
CR  - Akşin, S. (2007). Turkey: From Empire to Revolutionary Republic. London: C. Hurst & Co.
CR  - Ankarloo, D. (2012) The Welfare State. In Fine, B. and Saad-Filho, A. (Eds.) The Elgar Companion to Marxist Economics. (pp.379-383) Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
CR  - Ataay, F. (2001). Türkiye Kapitalizminin Mekansal Dönüşümü. Praksis, 2, 53-96.
CR  - Atılgan, G. (2012). Türkiye’de Toplumsal Sınıflar: 1923-2010. In Alpkaya, F. and Duru, B. (Eds.) Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim. (pp.323-366) Ankara: Phoenix.
CR  - Boratav, K. (1980). Tarımsal Yapılar ve Kapitalizm. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
CR  - Boratav, K. (1990). İktisat Tarihi (1908-1980). In Akşin, S. et al. (Eds.) Çağdaş Türkiye 1908-1980. Vol. 4. (pp. 265-355) Istanbul: Cem Yayınevi.
CR  - Buğra, A. and Candaş, A. (2011). Change and Continuity under an Eclectic Social Security Regime: The Case of Turkey. Middle Eastern Studies, 47(3), 515-528.
CR  - Ercan, F. (2002). Çelişkili Bir Süreklilik Olarak Sermaye Birikimi (1). Praksis, 5, 25-75.
CR  - Fairclough, N. (1995). Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language. Essex: Longman.
CR  - Ganser, D. (2005). NATO’s Secret Armies: Operation Gladio and Terrorism in Western Europe. London: Frank Cass.
CR  - Gülalp, H. (1987). Capital Accumulation, Classes and the Relative Autonomy of the State. Science & Society, 51(3), 287-313.
CR  - Gürel, B. (2015). Türkiye’de Kırda Sınıf Mücadelelerinin Tarihsel Gelişimi. In Savran, S.; Tanyılmaz, K. and Tonak, E. A. (Eds.) Marksizm ve Sınıflar. (pp.303 -385) Istanbul: Yordam.
CR  - Hall, S. (1997). Culture and Power: Interview with Peter Osbourne and Lynn Segal (London, June 1997). Radical Philosophy, 86, 24-41.
CR  - Heper, M. (2006). Devlet Geleneği. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
CR  - Jessop, B. (1983). Accumulation Strategies, State Forms, and Hegemonic Projects. Kapitalistate, 10-11, 89-111.
CR  - Karpat, K. H. (2013). Türk Siyasi Tarihi. Istanbul: Timaş.
CR  - Kiely, R. (2012). Spatial Hierarchy and/or Contemporary Geopolitics: What can and can't Uneven and Combined Development Explain? Cambridge Review of International Affairs, 25(2), 231-248.
CR  - Kongar, E. (2012). 21. Yüzyılda Türkiye. Istanbul: Remzi Kitabevi.
CR  - Mardin, Ş. (1973). Center-Periphery Relations: A Key to Turkish Politics? Daedalus, 102: 1, 169-190.
CR  - Oğuz, Ş. (2008). Globalization and the Contradictions of State Restructuring in Turkey. PhD thesis, York University, Canada.
CR  - Ollman, B. (1993). Dialectical Investigations. New York: Routledge.
CR  - Özdemir, H. (1990). Siyasal Tarih (1960-1980). In Akşin, S. et al. (Eds.) Çağdaş Türkiye 1908-1980. (Vol. 4) (pp.191-263) Istanbul: Cem Yayınevi.
CR  - Öztürk, Ö. (2011a). Türkiye’de Büyük Sermaye Grupları: Finans Kapitalin Oluşumu ve Gelişimi. Istanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
CR  - Öztürk, Ö. (2011b). Türkiye Finans Kapitalinin Dışa Açılması. Devrimci Marksizm, 13-14, 106-132.
CR  - Saraçoğlu, C. (2012). Sosyal demokrasi. In Atılgan, G. and Aytekin, E. A. (Eds.) Siyaset Bilimi: Kavramlar, İdeolojiler, Disiplinler Arası İlişkiler. (pp. 363-378) Istanbul: Yordam.
CR  - Savran, S. (2004). 20. Yüzyılın Politik Mirası. In Balkan, N. and Savran, S. (Eds.) Sürekli Kriz Politikaları. (pp.13-43) Istanbul: Metis.
CR  - Savran, S. (2015). Sınıfları Haritalamak : Sınıflar Birbirinden Nasıl Ayrılır?. In Savran, S.; Tanyılmaz, K. and Tonak, E. A. (Eds.) Marksizm ve Sınıflar. (pp.25-67) Istanbul: Yordam.
CR  - Tanör, B. (1994). İki Anayasa: 1961-1982. Istanbul: Beta.
CR  - Therborn, G. (1977). The Rule of Capital and the Rise of Democracy. New Left Review, 103: 3-41.
CR  - Timur, T. (2004). Türkiye Nasıl Küreselleşti? Ankara: İmge.
CR  - Van der Linden, M. (2007). The ‘Law’ of Uneven and Combined Development: Some Underdeveloped Thoughts. Historical Materialism, 15(1), 145-165.
CR  - Wood, E. M. (1995). Democracy Against Capitalism: Renewing Historical Materialism. Cambridge: Cambridge University Press.
CR  - Yalman, G. L. (2002). Tarihsel bir Perspektiften Türkiye’de Devlet ve Burjuvazi: Rölativist bir Paradigma mı Hegemonya Stratejisi mi?. Praksis, 5, 7-23.
CR  - Yalman, G. L. and Bedirhanoğlu, P. (2010). State, Class and the Discourse: Reflections on the Neoliberal Transformation in Turkey. In
CR  - Saad-Filho, A. and Yalman, G. L. (Eds.) Economic Transitions to Neoliberalism in Middle-income Countries. (pp.107-127) Oxon: Routledge.
CR  - Zurcher, E. J. (2007). Turkey: A Modern History. London: I. B. Tauris.
UR  - http://dergipark.org.tr/tr/pub/oskauiibfd/issue//337820
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/497992
ER  -