@article{article_339142, title={HÛ ERENLER! HÂYYʼDAN GELDİK HÛʼYA GİDERİZ}, journal={Milli Kültür Araştırmaları Dergisi}, volume={1}, pages={199–212}, year={2017}, author={Çelik, Hasan}, keywords={Alevîlik-Bektâşîlik,Edebiyat,İnsan,Nefis}, abstract={<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:6pt;text-align:justify;"> <span style="font-size:12pt;line-height:115%;font-family:’Times New Roman’, serif;">İnsanın
yaratılışı ve yaratılış gayesine dâir tasavvuf ve tarikatlar birçok açıdan
değerlendirmelerde bulunmuşlardır. ‟Rabbin, insanoğlunun sulbünden soyunu alıp
devam ettirmiş (Âdemoğullarını yaratıp imtihan sahnesine göndermezden önce) ve
onlara; Ben sizin Rabbiniz değil miyim? demiş ve buna kendilerini şahit
tutmuştu. Onlar da: Evet (Sen bizim Rabbimizsin) demişlerdi.ˮ <sup>1 </sup> Alevîlik-Bektâşîlik
ise işte bezm -î elest’de (yaratılış meclisinde) Hakkʼa verilen bu ikrârın
(sözün: <i>kâvlîn </i>) unutulmamasını ve talip
olanların bu ikrarın üzerine yaşamlarının tatbikini  yapmalarını öğretir veya uygulatır. Bu
vesileyle Alevîlik-Bektâşîliğin kendi inanç mensuplarına öğrettiği birçok edeb
kuralı vardır ve bu edeb kurallarının yansımalarından bazısı da edebiyatımız
içerisinde deyimleşmiştir. Nefislerini; 4 Kapı ve 40 Makâmdan geçirerek
arıtmayı (nefs-i kâmile ulaştırmayı) amaç edinen Alevî-Bektâşîler, Hakkʼın
yaratılış sırlarının insanda toplandığı görüşündedirler. Nitekim; ‟Oʼna
(insana) ruhumdan üflediğimde...ˮ <sup>2 </sup> 
ve ‟Biz ona (insana) şah damarından daha yakınız.ˮ <sup>3 </sup>  âyetleri insana verilen bu değerin ispatı
niteliğinde olan âyetlerdir.  Makalemizde;
başta insan olmak üzere tüm yaratılmışlara verilen bu değerlerin örneklerine,
bu değerlerden meydana gelen ve anlam kayması sebebiyle de çoğu zaman olumsuz
anlamda kullanılan kimi ‟deyimlereˮ ve bu ‟deyimlerinˮ hakikatte taşıdıkları
anlamların neler olduğuna ilişkin açıklamaları siz okurlara sunmaya
çalışacağız.  </span> </p> <p> </p>}, number={2}, publisher={Bülent KARA}