TY  - JOUR
TT  - HÛ ERENLER!  HÂYYʼDAN GELDİK HÛʼYA GİDERİZ
AU  - Çelik, Hasan
PY  - 2017
DA  - December
JF  - Milli Kültür Araştırmaları Dergisi
JO  - MİKAD
PB  - Bülent KARA
WT  - DergiPark
SN  - 2587-1331
SP  - 199
EP  - 212
VL  - 1
IS  - 2
KW  - Alevîlik-Bektâşîlik
KW  - Edebiyat
KW  - İnsan
KW  - Nefis
N2  - İnsanınyaratılışı ve yaratılış gayesine dâir tasavvuf ve tarikatlar birçok açıdandeğerlendirmelerde bulunmuşlardır. ‟Rabbin, insanoğlunun sulbünden soyunu alıpdevam ettirmiş (Âdemoğullarını yaratıp imtihan sahnesine göndermezden önce) veonlara; Ben sizin Rabbiniz değil miyim? demiş ve buna kendilerini şahittutmuştu. Onlar da: Evet (Sen bizim Rabbimizsin) demişlerdi.ˮ1 Alevîlik-Bektâşîlikise işte bezm -î elest’de (yaratılış meclisinde) Hakkʼa verilen bu ikrârın(sözün: kâvlîn) unutulmamasını ve talipolanların bu ikrarın üzerine yaşamlarının tatbikini yapmalarını öğretir veya uygulatır. Buvesileyle Alevîlik-Bektâşîliğin kendi inanç mensuplarına öğrettiği birçok edebkuralı vardır ve bu edeb kurallarının yansımalarından bazısı da edebiyatımıziçerisinde deyimleşmiştir. Nefislerini; 4 Kapı ve 40 Makâmdan geçirerekarıtmayı (nefs-i kâmile ulaştırmayı) amaç edinen Alevî-Bektâşîler, Hakkʼınyaratılış sırlarının insanda toplandığı görüşündedirler. Nitekim; ‟Oʼna(insana) ruhumdan üflediğimde...ˮ2ve ‟Biz ona (insana) şah damarından daha yakınız.ˮ3 âyetleri insana verilen bu değerin ispatıniteliğinde olan âyetlerdir. Makalemizde;başta insan olmak üzere tüm yaratılmışlara verilen bu değerlerin örneklerine,bu değerlerden meydana gelen ve anlam kayması sebebiyle de çoğu zaman olumsuzanlamda kullanılan kimi ‟deyimlereˮ ve bu ‟deyimlerinˮ hakikatte taşıdıklarıanlamların neler olduğuna ilişkin açıklamaları siz okurlara sunmayaçalışacağız.
CR  - AYTAŞ, Gıyasettin ve YILMAZ, Hacı. (2009). Makâlât-ı Gaybiye ve Kelimât-ı Ayniye. Ankara: Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Merkezi Yayınları.
CR  - BAL, Hüseyin. (2004). Alevî Îslâm Yolu. İstanbul: CEM Vakfı Yayınları.
CR  - BOZKURT, Fuat. (2013) Buyruk -İmam Cafer-î Sâdık Buyruğu-. İstanbul: Kapı Yayınları.
CR  - ÇELIK, Hasan. (2014). “Alevîlik ve Bektâşîlikʼte Gönül Eğitimiˮ. Çorum: Hûnkâr Alevîlik Bektâşîlik Akademik Araştırmalar Dergisi, C. I, S.I, ss. 83-100.
CR  - EĞRI, Osman. (2012). ‟Bektâşî Dervîşi: Yetmiş İki Millete Devlet Olmaktır İşiˮ. İstanbul: Keşkül Dergisi, S. 22.
CR  - EĞRI, Osman. (2014). Erenlerin Nefesî. İstanbul: Şah-ı Merdan Yayınları.
CR  - ERÖZ, Mehmet. (2014). Türkiye’de Alevîlik-Bektâşîlik. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
CR  - EL – ACLUNİ (…). İsmail bin Muhammed, Keşfü’l-Hafa. Beyrut.
CR  - FIĞLALI, Ethem Rûhi. (2006). Türkiyeʼde Alevîlik Bektâşîlik. İzmir: İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları.
CR  - GÜMÜŞOĞLU, Dursun. (2005). ‟Bektâşîliğe Göre İnsan ve Mürşîd Anlayışıˮ. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi I. Uluslararası Bektâşîlik ve Alevîlik Sempozyumu  Bildiriler Kitabı, Cilt I, ss. 111-121.
CR  - GÖLPINARLI, Abdulbâki. (1977). Tasavvuftan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
CR  - GÖLPINARLI, Abdulbâki. (1992). Alevî-Bektâşî Nefesleri. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
CR  - HANÇERLIOĞLU, Orhan. (2011). Îslâm İnançları Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
CR  - (yty). KURTUBI TEFSIRI-El Camiul Ahkamul Kur'an 2. cilt. İstanbul: Buruc Yayınları.
CR  - NOYAN, Bedri. (1975). ‟Bektâşî ve Alevîlerde Hukuk Düzeni (Düşkünlük)ˮ. I. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri Kitabı. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, ss. 190.
CR  - ÖZTÜRK, Yaşar Nuri. (2013). Kurʼân-ı Kerim Meâli. İstanbul: Yeni Boyut Yayınları.
CR  - SUNAR, Cavit. (1975). Melâmîlik ve Bektâşîlik. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
CR  - TÜRKDOĞAN, Orhan. (2008). Türk Toplumunda Kürtler ve Zazalar. İstanbul: Timaş Yayınları.
CR  - YAKICI, Ali ve ÖZDEMİR Nazife. (2012). ‟Çorum Alevîleriʼnde Kamberlik Geleneğiˮ. Ankara: Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, S. 64, ss. 249-	270.
CR  - YILMAZ Ali, AKBAŞ Mehmet ve ÖZTÜRK Ali, (2007). Makâlât (Hûnkâr Hacı Bektaş-ı Velî). Alevî- Bektâşî Klasikleri. Ankara: TDV Yayınları.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/mikad/issue//339142
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/386347
ER  -