TY - JOUR TT - Melez Patates Tohumlarıyla Fide Generasyonunun Oluşturulması ve Birinci Klonal Seleksiyon İçin Tohumluk Yumruların Üretilmesi AU - Yılmaz, Güngör AU - Dökülen, Şaziye AU - Kınay, Ahmet PY - 2017 DA - December Y2 - 2017 DO - 10.18016/ksudobil.349190 JF - KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi PB - Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1309-1743 SP - 177 EP - 180 VL - 20 KW - Patates KW - Solanum tuberosum KW - Melez patates tohumu KW - Fide generasyonu KW - Klonal seleksiyon N2 - Patatesteyeni çeşitlerin geliştirilmesi için, uygun ebeveynlerle melezlemelerinyapılması, oluşan melez tohumlar kullanılarak, fide generasyonuyla tohumlukyumruların geliştirilmesi ve bu yumrularla birinci klonal seleksiyon aşamasınageçilmesi gerekmektedir. Bu araştırmada, farklı patates kombinasyonlarındangelen melez tohumlar kullanılarak, fide generasyonu sonrası birinci klonalseleksiyon için gerekli olan tohumluk yumruların geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma,Tokat şartlarında polikarbon sera ortamında 2015 ve 2016 yıllarındayürütülmüştür. Çalışmada fide generasyonu için 12 farklı patateskombinasyonundan gelen 11.051 melez tohum kullanılmıştır. Her bir kombinasyonaait melez patates tohumları önce fide viyollerine ekilmişlerdir. Fideler, 10-12cm büyüklüğe ulaştıklarında uygun boyutlusaksılara şaşırtılmışlardır. Denemede saksı başına yumru sayısı, ortalama yumruağırlığı ve saksı başına yumru verimi incelenmiştir. Ayrıca kombinasyonlaragöre melez tohumlarla oluşturulan fidelerden seçilen klonların yüzdesi detespit edilmiştir. Elde edilen bulgularda, kombinasyonlara göre değişmeklebirlikte, saksı başına yumru sayısının 1-22 adet, saksı başına yumru veriminin3-230 g/saksı, saksılardaki yumruların ortalama ağırlığının ise 8.24-20.08 garasında değiştiği belirlenmiştir. CR - Anderson, J.A.D. ve Howard, H.W., 1981. Effectiveness of Selection in The Early Stages of Potato Breeding. Potato Research 24, 289-299. CR - Çalışkan,M.E., Arıoğlu,H., Kuşman,N., Çalışkan,S., 2006. Gerçek Patates Tohum Teknolojisinin Türkiye’de Verim Potansiyeli ve Uygulanabilirliği. IV. Ulusal Patates Kongresi Bildiriler Kitabı, s. 38-45. CR - Deb, S., Kumar S., ve Chowdhary, P., 2013. Productıon Technology Of Hybrıd True Potato Seed. CIBTech Journal of Biotechnology , pp.10-19. CR - Er, C., Uranbey S., 2009. Nişasta ve Şeker Bitkileri Ders Kitabı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi.Tarla Bitkileri Bölümü. 3. Baskı. Yayın no:1573. Ders kitabı:525. ISBN: 978-975-482-816-0. Ankara 2009. CR - Esendal, E. 1990. Nişasta-Şeker Bitkileri ve Islahı, Cilt. 1. Patates. 19 Mayıs Ün. Ziraat Fak Yayınları. CR - Fehr, W.R. ve Hadley H.H., 1980. Hybridization of Crop Plants. American Society of Agronomy and Crop Science of America. p. 420.USA. CR - Hermann, K., 1984. Bitki Islahının Temel İlkeleri ( Çev. ERESEN H.) Ege Böl. Zir.Araş. Enst. Yayınları. No: 47, S: 12–15. İzmir. CR - Mackay, G.R., 2005. Propagation By Traditional Breeding Methods. In: Genetic Improvement Of Solanaceous Crops. Volume 1: Potato (Ed. M.K. Razdan and A.K. Mattoo), Science Publishers, Inc., Enfield (Nh), Usa, S. 65-81. CR - Mendoza, H.A. 1987. Advances in Population Breeding and Its Potential Impact on The Efficiency of Breeding Potatoes for Developing Countries, In Production of New Potato Varieties (Eds G. J. Jellis And D. E. Richardson), Cambridge University Press, Cambridge, P. 235–245 CR - Struik P.C. ve Wiersema S.G., 1999. Seed Potato Technology. Wageningen: Wageningen Pers, 383 pp. CR - Yıldırım, M. and Yıldırım Z. 2002. Patates Islahı ve Biyoteknoloji. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yardımcı Ders Kitapları, İzmir. CR - Yılmaz, G., 1993.Potansiyel Bir Seçenek: Tohumdan Patates Üretimi. Hasat dergisi.Sayı:100, Sayfa 33-36. CR - Yılmaz, G., Kandemir, N., Yanar, Y., 2010. Bazı Patates Melezlerinden Yeni Klonların Seçimi ve Başçiftlik Yerel Patates Çeşidinin Moleküler Karakterizasyonu. Sonuç Raporu, TÜBİTAK – TOVAG. Proje No: 106 O 626. CR - Yılmaz, G., Kandemir, N., Yanar, Y., Kınay, A., 2017. Üstün Özelliklere Sahip Patates Genotipleri Kullanılarak Melez Klonların Elde Edilmesi ve Bazı Yerel Patates Çeşitlerinin Islahı. Sonuç Raporu, TÜBİTAK – TOVAG. Proje No: 113 O 928. UR - https://doi.org/10.18016/ksudobil.349190 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/390393 ER -