TY - JOUR TT - İleri Kademedeki Bazı Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Verim ve Kalite Parametreleri Yönünden Biplot Analiz Yöntemiyle İncelenmesi AU - Karaman, Mehmet AU - Aktaş, Hüsnü AU - Başaran, Mahir AU - Erdemcı, İrfan AU - Kendal, Enver AU - Tekdal, Sertaç AU - Bayram, Sinan AU - Doğan, Hasan AU - Ayana, Belgizar PY - 2017 DA - November DO - 10.21566/tarbitderg.359092 JF - Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi PB - Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü WT - DergiPark SN - 1302-4310 SP - 45 EP - 51 VL - 26 KW - Buğday KW - verim KW - kalite N2 - Bu çalışma, 2014–2015 üretimsezonunda yağışa dayalı şartlarda tesadüf blokları deneme desenine göre dörttekerrürlü olarak üç lokasyonda (Diyarbakır, Ceylanpınar ve Hazro)yürütülmüştür. Çalışmada amaç bölge şartlarına uygun, adaptasyonu yüksek, verimve kalitesi iyi olan genotipleri belirlemektir. İleri kademeye getirilmiş 20yazlık ekmeklik buğday genotipi ve beş standart çeşitten oluşan genotipler;tane verimi, hektolitre ağırlığı, bin tane ağırlığı, protein oranı ve Zelenysedimentasyon bakımından değerlendirilmiştir. Varyans analiz sonuçlarına göre;genotipler arasında, tane verimi, hektolitre ağırlığı, bin tane ağırlığı ve Z.sedimentasyon bakımından %1 düzeyinde önemli farklılıklar tespit edilmiştir.Tane verimi 564–678 kg da-1, hektolitre ağırlığı 78.2–82.7 g,bin tane ağırlığı 30.0–41.4 g ve Z. sedimentasyon 25.8–41.5 arasındadeğişmiştir. Özellikler arası ve genotip-özellik ilişkilerini değerlendirmekamacıyla Biplot analiz yöntemi uygulanmıştır. Biplot analiz sonuçlarına göretane verimi ile hektolitre ağırlığı ve bin tane ağırlığı, protein oranı ile Z.sedimentasyon arasında önemli bir ilişki olduğu görülmüştür. Varyans analiz veBiplot analiz sonuçları bir arada değerlendirildiğinde tane veriminde Dinççeşidi ve 16 numaralı hat, hektolitre ağırlığında 7, 9, 11 bin tane ağırlığında11, 12, 16 ve Z. sedimentasyonda 18 numaralı hat öne çıkmıştır. Elde edilensonuçlara göre; Dinç çeşidinin çiftçi şartlarında ekiminin yaygınlaştırılmasıve mevcut özellikler bakımından öne çıkan 7, 9, 11, 12, 16 ve 18 numaralıhatların ıslah programlarında değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. CR - Abaye A.O., Brann D.E., Alley M.M., Griffey C.A., 1997. Winter Durum Wheat: Do We Have All the Answers? Crop and Soil Environmental Sciences. Publication 424-802. Virginia Cooperative Extension, USA CR - Annett L.E., Spaner D., Wismer W.V., 2007. Sensory profiles of bread made from paired samples of organic and conventionally grown wheat grain. Journal of Food Science 72 (4): S254-260. doi: 10.1111/j.1750-3841.2007.00331.x CR - Anonim, 2012. GAP UTAEM Tahıl Raporu 2012. www.tarim.gov.tr (Erişim Tarihi: 17.05.2017) CR - Anonim, 2013 www.tzob.org.tr (Erişim Tarihi: 11.04.2014) CR - Aydoğan S. ve Soylu S., 2015. Yetiştirme koşullarının bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin kalite özelliklerine etkisi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi. 2(2): 123-127 CR - Bulut S., 2009. Farklı gübre kaynakları ve ekim sıklığının organik buğdayda bitki gelişmesi, verim ve kalite üzerindeki etkileri. Doktora tezi. Atatürk Üniversitesi. Erzurum CR - Bushuk W., 1998. Wheat breeding for end-product use. Euphytica 100(1-3):137-145 CR - Coşkun Y., İlkhan A., Köten M., Coşkun A., 2010. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yetiştirilen farklı makarnalık buğday çeşitlerinin kalite yönünden değerlendirilmesinde b ve b* renk değerlerinin kullanılabilirliğinin incelenmesi Harran Üniversitesi Ziraat fakültesi dergisi 14(3): 25-29 CR - Gençtan T., Sağlam T., 1987. Ekim zamanı ve ekim sıklığının üç ekmeklik buğday çeşidinde verim ve verim unsurlarına etkisi. Türkiye Tahıl Sempozyumu. 6-9 Ekim, 171-183 CR - Özberk İ., Özberk F., 2005. Özberk ve Urfa2005 Makarnalık buğday çeşitlerinin verim performansları ve stabiliteleri. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 9(3):29-34 CR - Öztürk A., Caglar O., Bulut S., 2006. Growth and yield response of facultative wheat to winter sowing, freezing sowing and spring sowing at different seeding rates. Journal of Agronomy and Crop Science 192: 10-16. doi: 10.1111/j.1439- 037X.2006.00187.x CR - Panozzo J.F., Eagles H.A., 2000. Cultivar and environmental effects on quality characters in wheat. II. Protein. Australian Journal of Agricultural Research 51: 629-636. doi: 10.1071/AR99137 UR - https://doi.org/10.21566/tarbitderg.359092 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/373714 ER -