TY - JOUR TT - ALLAH’IN EL-HÂLİK (الخالق) İSMİNİN YORUM ANLAMI VE SAUSSURE’ÜN GÖSTERGE KURAMI ÇERÇEVESİNDE SEMANTİK ANLAMI AU - Erdem, Hüseyin AU - Öztürk, Tuğba PY - 2017 DA - December Y2 - 2017 DO - 10.18317/kaderdergi.363817 JF - Kader JO - Kader PB - Mehmet BULĞEN WT - DergiPark SN - 2602-2710 SP - 576 EP - 593 VL - 15 IS - 3 KW - Semantics KW - Hâliq (Creator) KW - Ferdinand de Saussure KW - synchronic and diachronic meaning N2 - Öz: Semantik çalışmalarınıntarihi çok öncelere dayandırılmasına rağmen esas IXX. Yüzyılda gündeme alınmayabaşlanmıştır. Semantiğin öncüsü olarak da Ferdinand de Saussure’ü göstermemizmümkündür. Onun özellikle gösterge kuramı bağlamında anlamın oluşmasınıanlattığı çalışması bizim makalemizin de bel kemiğini oluşturmaktadır. Buçalışmada Saussure’ün gösterge kuramından hareketle Allah’ın Hâlik ismininsemantik anlamının verilmesi amaçlanmaktadır. Bunun için öncelikle klasikkelamda kelimeye verilen anlamları ortaya koyulup daha sonra da ayetlerüzerinden Hâlik ismine semantik anlam verilmeye çalışılmıştır. Böylece kelimeyetarihsel olarak yüklenen anlam ile semantik analizle ortaya çıkarılan orijinalanlam farkı gösterilecektir. Bilindiği gibi bu tartışma art süremli ve eşsüremli anlam teorileri üzerinden analiz edilmektedir. Biz de bu yöntemi takipettik. CR - Aksan, Doğan, Anlambilim: Anlambilim Konuları ve Türkçe’nin Anlambilimi, Ankara: Engin Yayınları, 1999. Aksan, Doğan, Her Yönüyle Dil: Ana çizgileriyle Dilbilim, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınevi, 1982. Aysever, R. Levent, “Kratylos: Adların Doğruluğu ve Bilgi”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 191/2, (2002): 153-166. Cevheri, Ebu Nasr İsmail b. Hammad, Sıhah: tacu'l-luga ve sıhahu'l-arabiyye, Kahire: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1999. Demir, Hilmi, “Delil ve İstidlalin Mantıki Yapısı”, doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001. Düzgün, Şaban Ali, Nesefi ve İslam Filozoflarına Göre Allah-Alem İlişkisi, Ankara: Akçağ Yayınları, 1998. ed-Derviş, Muhyiddin, İ’rabu’l-Kur’an-ı Kerim ve beyânuhu, Beyrut: Dâru’l-ibni Kesir, 1992. el-Bağdadi, Ebu Masnur Abdülkâhir, Usûlu’d-dîn, Beyrut: Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1981. El-Gazali, Ebu Hâmid Muhammed b. Muhammed, Esmâ-i Hüsna Şerhi, İstanbul: Ferşat Yayınları, 2005. El-Kurtubi, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed, El-Camiu li ahkâmi’l-Kur’an, çev. M. Beşir Eryarsoy, İstanbul: Buruc Yayınları, 1997. Erdem, Hüseyin Sabri, “Haberi Sıfatlar”, Dini Araştırmalar, 5/1 (2003): 109vd et-Taberi, Ebu Cafer Muhammed b. Cerir, Taberi Tefsiri, çev. Hasan Karakaya, Kerim Aytekin, İstanbul: Hisar Yayınevi, 1996. Ez- Zeccâci, Abdurrahman İshak b., İştikâku esmaillah, haz. Abdül Hüseyin el-Mübarek, Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1986. Fahreddin er-Razi, Levâmiu’l-beyyinât, Kahire: Mektebetü’l-ezheriyye li’t-turas, 2000. Fahreddin er-Râzî, Tefsiru’l-kebir, Ankara: Akçağ Yayınları, 1988-1999. Guiraud, Pierre, Anlambilim, çev. Berke Vardar, İstanbul: Multilingual Yayınevi, 1999. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=HAYAL, erişim tarihi 20.06.2017. İbn Hazm, Ebû Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Saîd ez-Zahiri, el-Fasl fi’l-milel ve’l-ehvâ’ ve’n-nihal, haz. Muhammed İbrâhim Nasır, Abdurrahman Umeyre, Cidde: Mektebetu Ukaz, 1982. İbn Manzur, Lisanu’l-Arab, Beyrut: Dâru’s-Sadr, 1990. İbn Side, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail ed-Darir el-Mürsi, el-Muhkem ve’l-muhîtu’l-a’zam, Kahire: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2000. İşsever, Selçuk, Türkçe Metinlerdeki Bağlantı Öğelerinin Metinbilim ve Kullanımbilim Açısından İşlevi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1995. Kâdı Abdülcebbar, Şerhu’l-usuli’l-hamse, (Mu’tezile’nin Beş İlkesi), İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2013. Koca, Suat, “Ahlak Kavramı Üzerine Etimolojik ve Semantik Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 57/2 (2016). Koloğlu, Orhan Şener, Cübbailerin Kelâm Sistemi, İstanbul: İsam Yayınları, 2007. Maturidi, Ebu Mansur, Kitâbü’t-Tevhid Tercümesi, çev. Bekir Topaloğlu, (İstanbul: İSAM, 2015). Muhammed Ramazan Abdullah, el-Bâkıllânî ve Ârâuhu’l-Kelâmiyye, Bağdad: 1986. Mücahid, Abdülkerim, “Semantiğin Arap ve Batı Dünyasındaki Serüveni”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, çev. Celalettin Divrekçi, 47/2, (2006): 259. Palmer, F. R. Semantik: Yeni Bir Anlambilim Proje, çev. Ramazan Ertürk, 1. Baskı, Ankara: Kitâbiyât Yayınları, 2001. Rağıb el-İsfehâni, Müfredât: Kur’an Terimleri Sözlüğü, çev. Abdülbaki Güneş, Mehmet Yolcu, 3.baskı, İstanbul: Çıra yayınları, 2012. Saussure, Ferdinand de, Genel Dilbilim Dersleri, çev. Berke Vardar, İstanbul: Multilingual Yayınevi, 2001. Suyuti, Ebü'l-Fazl Celaleddin Abdurrahman b. Ebî Bekr, ed-Dürrü'l-mensur fi't-tefsiri'l-me'sur, Beyrut: Dârü'l-Fikr, 1983. Tehânevî, Muhammed Ala b. Ali b. Muhammed Hamid el-Fâruki, Keşşâfu İstılâhâti’l-Funun, Daru'l-Kutubi'l-İlmiyye, 1998. Topaloğlu, Bekir, “Esmâ-i Hüsna”, TDV İslâm Ansiklopedisi, (DİA), XI, 404-418. Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Din Kur’an Dini, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2015. Yurdagür, Metin, Allah’ın Sıfatları, İstanbul: Marifet Yayınları, 1984. Zemahşeri, Ebu'l-Kasım Carullah Mahmud b. Ömer b. Muhammed, el-Keşşaf an hakaikü't-tenzil ve uyunu'l-akavil fi vucuhi't-tevil, Matbaatü'l-Kubrayi'l-Emiriyye, 1318-1319. UR - https://doi.org/10.18317/kaderdergi.363817 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/388090 ER -