TY  - JOUR
TT  - TABATABÂÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASAVVURÂT TEMELLİ AYRIMI
AU  - Aydın, Salih
PY  - 2015
DA  - June
JF  - Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
PB  - Atatürk Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1303-295X
SP  - 156
EP  - 173
VL  - 0
IS  - 43
LA  - tr;en
KW  - Secondary logical concepts
KW  - secondary philosophical concepts
KW  - concept
KW  - the referent of a concept (denotation-extension)
KW  - reality
KW  - mentallyposited
N2  - Bu makalede aklî algıların oluşumu ve ayrımına kısaca değindikten sonra, ikincil aklî algıların mantıksal ve felsefi olanının farkları ele alınmakta, mantıkî ve felsefî kavramların ayrımı üzerine Tabatabâî’nin geliştirdiği kuramı örnek olarak almak suretiyle felsefî ve mantıkî kavramların analizine yer verilmektedir.Tabatabâî, bunu tekil manada bir kavramın hakîkî mi itibârî mi, olduğunu sorarak çözmeye çalışmaktadır. Yani Tabatabâî kuramını tasavvurât merkezli oluşturmuştur. Sebzevârî’nin kuramının bir eleştirisini de içeren bu kuram, hakîkî ve itibârî kavramlar ayrımına gitmiş, hakîkî kavramlar ile “birincil akledilirleri”, itibârî kavramlarla ise “ikincil akledilirleri” kastetmiştir. Bu kurama göre itibârî kavramlar, felsefî ve mantıkî kavramlar olarak ayrılmaktadır. Felsefî kavramlartanımı gereği dışta olanı ifade eden kavramlar, mantıkî kavramlar ise tanımı gereği zihinde olanı ifade eden kavramlardır.
CR  - Abdulcebbâr Rufâî, Durûs fi’l-Felsefeti’l-İslamiyye Şerhu Tavdîhî li Kitâb Bidâyeti’l-Hikme, Tasvîru’l-Kitâb, Hüseyin el-Huzâî, Tahran 1374.
CR  - Ebû Nasr Fârâbî, Harfler Kitabı Kitâbu’l-Hurûf, çev. Ömer Türker, Li- tera, İstanbul 2008.
CR  - Ebu’l-Hasen Behmenyâr, et-Tahsîl, thk. Murtaza Mutahharî, Tahran, 1375.
CR  - Hacı Molla Hâdî Sebzivârî, Şerhu Ğurari’l-Ferâid (Şerhi Manzume Hik- met), thk. Mehdi Muhakkik ve Toshihiko Izutsu, Tahran 1386.
CR  - İbn Sina, et-Ta’lîkât, thk. Abdurrahman Bedevî, Binğâzi 1972.
CR  - M. Naci Bolay, Farabî ve İbn Sina’da Kavram Anlayışı, MEB. yay., İs- tanbul 1990.
CR  - Muhammed Ali Tahânevî, Keşşâfu Istılâhâti’l-Fünûn, thk. Ahmet Hasan Besic, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1998.
CR  - Necati Öner, Felsefe Yolunda Düşünceler, MEB. Yay. İstanbul 1195.
CR  - Necati Öner, Tanzimattan Sonra Türkiyede İlim ve Mantık Anlayışı, AÜ basımevi Ankara 1967.
CR  - Sadruddîn Şîrâzî (Molla Sadra), el-Hikmetu’l-Müteâliye, nşr. Rıza Lütfî, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, III. Baskı, Beyrut 1981.
CR  - Seyyid Kemal Haydârî, Şerh-u Bidâyeti’l-Hikme, (I,II), Kum 2010.
CR  - Seyyid Kemal Haydarî, Şerhu Nihâyeti’l-Hikme el-Akl ve’l-Âkıl, ve’l- Ma’kûl, Yazım Mîsâg Tâlib, Kum 2013.
CR  - Seyyid Muhammed Hüseyin Tabatabâî, Bidâyetu’l-Hikme, Kum 1416.
CR  - Seyyid Muhammed Hüseyin Tabatabâî, Nihâyetu’l-Hikme, Kum 1416.
CR  - Seyyid Şerif Ali Cürcânî, et-Ta’rîfât, thk. Abdulmunim Hafnî, Kahire 1991.
CR  - Şehîd Murtaza Mutahharî, Şerhu’l-Manzûme, nşr. Müessetu Ümmü’l-Kurâ, II. Baskı, Beyrut 1430-2009.
CR  - Şihâbuddîn Sühreverdî, el-Meşâri’ ve’l-Mutârahât, (Mecmûat-u Musanna- fât-i Şeyhi’l-İşrâg) thk. Henry Corbin, Kahire, trsz.
CR  - Toshihiko Izutsu, İslam Düşüncesinde Varlık Kavramı, çev. İbrahim Kalın, İnsan, İstanbul 1995.
CR  - Ulrich Rudolph, “Abu Nasr al-Fârâbî”, Grundriss der Geschichte der Phi- losophie, Philosophie in der islamischen Welt 1, ed. Ulrich Rudolph ve Renate Würsch, Schwabe, Basel 2012.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniilah/issue//36871
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/31240
ER  -