TY - JOUR TT - Baharat Olarak Kullanılan Bazı Bitki Ekstraktlarının Memeliler Üzerindeki Genotoksik-Antigenotoksik Etkileri AU - Önen, Özlem AU - Aksu Kılıçle, Pınar AU - Doğan, Ali Nazmi Can PY - 2017 DA - December JF - Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi PB - Kafkas Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2587-2389 SP - 103 EP - 115 VL - 10 IS - 2 KW - Plant extract KW - genotoxic-antigenotoxic effect KW - mammalia N2 - İnsanlar tarafından kullanılan bitkilerin mutajenik,genotoksik ve kanserojenik özelliklere sahip olabileceği ve çeşitli yanetkileri olabileceği bilinmektedir. Bu derlemede, yaygın şekilde baharat olarakkullanılan bazı bitki ekstraktlarının memeliler üzerindeki muhtemelgenotoksik-antigenotoksik etkilerine ilişkin çalışmaların gözden geçirilerekdüzenlenmesi ve sonuçların mevcut literatüre katkı sağlanması amacıylaözetlenmesi amaçlanmaktadır. Mevcut doğal bilgiler, Kafkas Üniversitesi,Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü Laboratuvarlarında yapılan araştırmalardoğrultusunda gözden geçirilerek yeniden düzenlendi. Birçok çalışmada, bitkiözlerinin kısa süreli genotoksisite testleri ile gösterilen bazı genotoksik veantigenotoksik etkilere sahip olduğu gösterilmiştir. Çeşitli test sistemlerikullanılarak yapılan çalışmalarla, bitki özlerinin hem gen hem de kromozomalseviyelerde etkili olduğunu tespit edilmiştir. Buderleme için derlenen araştırmalara göre, baharat olarak kullanılan çeşitlibitkilerden elde edilen eterik yağların ve ekstraktların memelilerde hemgenotoksik hem de antigenotoksik etkilere sahip olduğu bildirildi. Buderlemede, bir takım bitki ekstraktlarının çeşitli toksik etkileri doz, süre veuygulama yöntemine göre belirlenmiştir. Değerlendirilen çalışmalar temelindefarklı çalışmalarda elde edilen bulgular genel olarak birbiri ileörtüşmektedir. CR - Liang Y.-Z., Chen H.-M., Su Z.-Q., Hou S.-Z., Chen, X.-Y., Zheng Y.-F., Li Y.-C., Lin J., Zhan J.Y.-X., Su Z.-R.,Fu L.-D. (2014). White Pepper and Piperine Have Different Effects on Pharmacokinetics of Puerarin in Rats. Evid Based Complement Alternat Med., 2014, pp. 8. doi: 10.1155/2014/796890 CR - Matic S., Stanic S., Bogojevic D., Solujic S., Grdovic N., Vidakovic M., Mihailovic M, (2011). Genotoxic potential of Cotinus coggygria Scop. (Anacardiaceae) stem extract in vivo. Genet. Mol. Biol. 34, 298–303. CR - Mortelmans K., Zeiger E. (2000). The Ames Salmonella/microsome mutagenicity assay. Mutat Res, 455, 29-60. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/kujs/issue//369490 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/876770 ER -