TY - JOUR TT - ESKİ MISIR TARİHİNDEKİ DİNSEL YÖNETİM STRATEJİSİNİN PTOLEMAİOS HANEDANI’NDAKİ YANSIMALARI AU - Güzel, Eylem PY - 2017 DA - December DO - 10.31455/asya.372124 JF - Asya Studies JO - Asya Studies PB - Mehmet Akif KARA WT - DergiPark SN - 2602-2877 SP - 27 EP - 35 VL - 2 IS - 2 KW - Ptolemaios Dynasty KW - Religion KW - Politics KW - Divinity KW - Legitimacy N2 - Bumakalenin amacı, Ptolemaiosların (M.Ö. 305-30) eski Mısır siyasi geleneğininyansıması niteliğindeki hanedanlık sistemi ve süregelen dini gelenekleriniortaya koymaktır. Erken dönem Mısır hükümdarları gibi tüm Ptolemaioshükümdarları, hanedanın ilk yıllarından itibaren kendilerini firavunlarun mirasçılarıolarak görmüşler ve siyasi tutumlarını bu yönde şekillendirmişlerdir. Bu siyasigeleneğin, Mısır’ın son hanedanı olan Ptolemaioslarda nasıl işlediği,hükümdarların mevcut din siyasetini uygulamada ne derece başarılı olduğu ve uyguladıklarıdin siyasetinin halk tabanında nasıl yansıma bulduğu hususları ele alınacaktır.Bu doğrultuda Ptolemaiosların ilk hükümdarı I. Ptolemaios Soter’den sonhükümdar VII. Kleopatra’ya uzanan Mısır siyasi geleneği üzerinde durulacaktır.Böylece Mısır’ın yerel geleneklerinin Ptolemaioslar döneminde tahta geçenhükümdarların firavun-kral/kraliçe, tanrı-kral ya da tanrıça-kraliçe anlayışınısürdürmelerindeki rolü anlaşılmaya çalışılacaktır. Hükümdar kültü başta olmaküzere hükümdara tapmaya dayanan din siyasetinin Ptolemaioslara nelerkazandırdığı ortaya konulacaktır. Ptolemaios hükümdarlarının önem verdiğihükümdar kültü geleneği kapsamında kral/kraliçenin kendine ait bir kültünkullanılması suretiyle tanrılaştırılması söz konusudur. Hükümdarıntanrılaştırılması geleneğinin kendi meşruiyetlerini sağlamada anlamlı bir roloynayacağı düşüncesinde olan Ptolemaios hükümdarları, Mısır halkının sevgisinikazanmak, siyasi ve kültürel açıdan güçlenmek amacıyla Mısır dinini etkin birşekilde işleyen siyaseti uygulamışlardır. Bir anlamda halkını kendi siyasetine inandırabilenhanedan, egemenliği altındaki kesimi nispeten sorunsuz bir şekilde yönetmiştir.Özetle söylemek gerekirse, Ptolemaios Hanedanı genel anlamda antik dönemiçerisinde özel anlamda ise tarihi literatürdeki yerini almıştır. CR - KAYNAKÇA CR - Adamson, P. B. (1982). “Consanguineous Marriages in The Ancient World”, Folklore, 93(1): 85-92. Akurgal, Ekrem (1987). Anadolu Uygarlıkları, İstanbul: Net Yayınları. Ashton, S-A. (2003). “Cleopatra: Goddess, Ruler or Legend ”, S. Walker & S-A. Ashton (der.), In Cleopatra Reassessed içinde, Londra: The British Museum Occasional Paper, 25-30. Ashton, Sally-Ann (2008). Cleopatra and Egypt, Oxford: Blackwell Publishing. Bernal, Martin (2003). Kara Athena, (Çeviren: Özcan Buze), İstanbul: Kaynak Yayınları. Birch, Samel (1864). Two Egyptian Tablets of the Ptolemaic Period, Londra. Brenk, Frederick E. (1992). “Antony-Osiris, Cleopatra-Isis: The End of Plutarch’s Antony”, P. A. Stadter (der.), In Plutarch and the Historical Tradition içinde, Londra: Routledge, 159-182. Burstein, Stanley M. (2004). The Reign of Cleopatra, Londra: Greenwood Press. Chamoux, François (2002). Hellenistic Civilization, (Çeviren: M. Roussel and M. Roussel), Malden&Oxford: Blackwell Publishing. Clay Catherine. Paul Chandrika. Senecal Christine (2009). Envisioning Women in World History: Prehistory-1500 (Vol. 1), Boston: Mc. Graw-Hill Higher Education. Delaney, A. E. (2014). “Reading Cleopatra VII: The Crafting of a Political Persona”, The Kennesaw Journal of Undergraduate Research, 3(I): 1-9. Diodorus Siculus. (1963). Library of History, (Çeviren: C. Bradford Welles), Vol VIII, Books 16.66-17, Cambridge: Loeb Classical Library. El Daly, Okasha (2003). “The Virtuous Scholar’: Queen Cleopatra in Medieval Moslem/Arab Writings”, S. Walker, and S-A. Ashton (der.), In Cleopatra Reassessed içinde, Londra: The British Museum Occasional Paper, 51-54. Evans, James Arthur (1931). Daily Life in the Hellenistic Age from Alexander to Cleopatra, Daily Life Through History Series, Londra: The Greenwood Press. Flavius Arrianos. (2004). İskender’in Seferi, (Çeviren: F. Akderin), İstanbul: Alfa Yayıncılık. Flavius Iosephus. (1998). The Works of Iosephus: New Updated Edition, (Çeviren: A. M. William Whiston,), New York. Fraser, P. M. (1961). “Bibliography: Graeco-Romen Egypt, Greek Inscriptions (1960)”, The Journal of Egyptian Archaeology, 47: 139-149. Freeman, Charles (2013). Mısır, Yunan ve Roma: Antik Akdeniz Uygarlıkları, (Çeviren: Suat Kemal Angı), Ankara: Dost Kitabevi. Grant, Michael (2011). Cleopatra, Oxford: Hachette Publishing. Griffiths, J. Gwyn (1961). “The Death of Cleopatra VII”, The Journal of Egyptian Arhaeology, 47: 113-118. Grimal, Nicolas (2005). A History of Ancient Egypt, (Çeviren: I. Shaw), Oxford: Blackwell Publishing. Herodotos. (2004). Historiai (Herodot Tarihi), (Çeviren: M. Ökmen), İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları. Hölbl, Günther (2001). A History Of The Ptolemaic Empire, (Çeviren: Tina Saavedra), Londra: Routledge. İplikçioğlu, Bülent (1997). Eskibatı Tarihi I, Ankara: Türk Tarih Kurumu. İplikçioğlu, Bülent (2000). Hellen ve Roma Tarihi’nin Anahatları, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları. Jones, Prudence J. (2006). Cleopatra: A Sourcebook, Norman: University of Oklohama Press. Kallen, Stuart A. (2013). Pharaohs of Egypt, San Diego&CA: ReferencePoint Press. Mansel, Arif Müfid (1995). Ege ve Yunan Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu. OGIS 168 http://www.attalus.org/docs/ogis/s168.html adresinden erişildi. Plutarkhos (1992). Marcus Antonius, (Çeviren: M. Özaktürk), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Plutarkhos (2007). İskender & Caesar, (Çeviren: F. Akderin), İstanbul: Alfa Yayıncılık. Ray, John (2003). “Cleopatra in the Temples of Upper Egypt: The Evidence of Dendera and Armant”, S. Walker, and S-A. Ashton (der.), In Cleopatra Reassessed içinde, Londra: The British Museum Occasional Paper, 9-12. Roller, Duane W. (2010). Cleopatra. A Biography, Women in Antiquity Series, Oxford: Oxford University Press. Spier, J. (1989). “A Group of Ptolemaic Engraved Garnets”, The Journal of The Walters Art Gallery, 47: 21-38. Stadter, Philip A. (1999). “Philosophos kai Philandros: Plutarch’s View of Women in the Moralia and Lives”, S. B. Pomeroy (der.), In Plutarch’s Advice to The Bride and Groom and a Consolation to His Wife içinde, New York: Oxford University Press, 173-182. Stephens, Susan (2005). “Lessons of The Crocodile”, Symposium: Imperial Trauma, Common Knowledge Part 1, 11(2): 215-239. Tarn, William W. (1928) “The Hellenistic Ruler-Cult and Daemon”, The Journal of Hellenistic Studies, 48(2): 206-219. Thompson, D. J. (2003). “Cleopatra VII: The Queen on Egypt”, S. Walker, and S-A. Ashton (der.), In Cleopatra Reassessed içinde, Londra: The British Museum Occasional Paper, 31-34. Tyldesley, Joyce (2008). Cleopatra: Last Queen of Egypt, Londra: Basic Books. Volkmann, H. (1958). Cleopatra: A Study in Politics and Propaganda, (Çev. T. J. Cadoux), Londra: Sagamore Press. Walker, S&Higgs, P. (2001). Cleopatra Of Egypt: From History To Myth, Princeton: Princeton University Press. Wilkinson, Toby (2013). Eski Mısır: M.Ö. 3000’den Kleopatra’ya Bir Uygarlığın Tarihi, (Çeviren: Ümit Hüsrev Yolsal), İstanbul: Say Yayınları. UR - https://doi.org/10.31455/asya.372124 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/396254 ER -