TY  - JOUR
T1  - ENDÜSTRİYEL YAKIT TÜRÜ PETROKOK’UN İNSAN SAĞLIĞI VE ÇEVREYE ETKİLERİ
AU  - Uysal, Fatma Füsun
AU  - Bahar, Selin
PY  - 2018
DA  - September
Y2  - 2018
DO  - 10.31796/ogummf.373369
JF  - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi
JO  - ESOGÜ Müh Mim Fak Derg
PB  - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2630-5712
SP  - 100
EP  - 106
VL  - 26
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Petrokok başlıca karbondanoluşan siyah renkli katı bir yakıt olup, kükürt elementini, metallerinelementel şekillerini ve uçucu olmayan inorganik bileşikleri içerir. İlk modernpetrokok üretim tesisi 1930’larda A.B.D.’nde kuruldu. 2007 ile 2012 arasındaA.B.D.’nde kok üretimi %2, dünya üzerinde ise %35 arttı. 2013 yılı verilerinegöre A.B.D., Çin, Hindistan, Venezualla, Brezilya önemli petrokoküreticileridir. Petrokok yüksek ısıl değeri, düşük kül içeriği ve benzeri katıyakıtlar içerisinde fiyat avantajlarıyla özellikle son yıllarda alternatif biryakıt olarak tercih edilmektedir. Petrokok en çok endüstriyel tesislerde veelektrik santrallerinde yakıt olarak kullanılmaktadır. Çimento fabrikalarıdöner fırınlarında yakıt derecesindeki petrokoku tüketmektedirler. 2016 ÇimentoSanayi Raporuna göre Türkiye’de çimento sanayinde %70 oranında yakıt olarakkullanılmıştır. Petrokok açısından Türkiye hem ihracatçı hem de ithalatçıkonumundadır. Dünyada üretilen petrokokun %55’i çimento sanayindekullanılmaktadır. Önümüzdeki yıllarda Çin, Hindistan ve Vietnam gibi ülkelerdeelektrik üretimindeki artış petrokok kullanımında artışa neden olması beklenmektedir.Petrokok depolama ve elleçlemeoperasyonlarından oluşan kayda değer miktarda sağlık riski oluşmaktadır. EPAbilhassa çapı 10 µm ve daha küçük olan taneciklerle ilgilenmektedir çünkübunlar boğazdan ve burundan geçerek akciğerlere girmektedir. Bir keresolunduğunda, bu tanecikler akciğere girmekte ve ciddi sağlık sorunlarına nedenolmaktadırlar. Bu nedenle 10 µm ve daha küçük taneciklerin çalışma ortamındankikonsantrasyonları ölçülmelidir. Petrokok’un yüksek konsantrasyonlarına sonulumyoluyla maruziyet hem insanlarda hem de hayvanlarda solonum yolu iltihabıoluşturmaktadır. Tekrarlanan maruziyet ise akciğer fonksiyonlarında bozulmayaneden olabilmektedir. Yapılan çalışmalarda kanserojen ya da üremeyle ilgiliherhangi bir etkisi saptanmamıştır
KW  - Petrokok
KW  - endüstriyel yakıt
KW  - çimento sanayi
CR  - Amer, R (2015). The Future of Petrocoke,https://robinamer.com/2015/08/18/the-future-of-petrocoke/
CR  - API, (2014). American Petoleum Institute, Guidance Document for Storage and Handling of Petroleum Coke, API Publications.
CR  - Andrews, A. Lattanzie, R.K. (2013). Petroleum Coke:Industry and its environemntal issues,Congresional Reserch Service Report
CR  - Arın, S. (2011). Modifiye Edilmiş Klasik Eberhart Tipi Fırınlarda Kireç Üretiminin İcelenmesi:Yılankale’de Örnek Uygulama,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Çukurova Üniversitesi Fan Bilimler Enstitüsü.
CR  - Baker, J. (2012). ”Handling Petroleum Coke in a Safe and Healthful Manner, https://www.totalsafety.com/handling-petroleum-coke-in-a-safe-and-healthful-manner/
CR  - Chen,J,Lu,X,(2007).”Progress of petroleum coke combusting in a circulating  fluidized bed boilers-A review and future perspetives,Resources,Conservation and Recycling,49,203-216.
CR  - EPA. (2011). Screening-Level Hazard Characterization. Petroleum Coke Category.http://www.epa.gov/petroleum-coke-chicago/health-effects-petroleum-coke,Heath Effects of petroleum coke. (Erişim Tarihi:12.05.2017)
CR  - Guijian, L, Zichang, P, Pingyue, Y, Guilang, W. (2001). Sulfur  in coal and its environmental impact from Yanzhou Mining District, China. Chinese Journal of Geochemistry, 20:273.
CR  - Gülen, Ş,Yalap,H.(2013).Çimento Sektörüne Genel Bir Bakış, www.maden.org.tr/resimler/ekler/31b1ac54cc8db48-ek.pdf. (Erişim Tarihi:14.05.2017)
CR  - Karakaya, A., (2003). Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlara Maruz Klan Bir Grup İşçide İmmün Fonksiyonlarının İncelenmesi, BAP Kesin Raporu, A.Ü, Ankara, Kömür İthalatçıları Raporu,2003.
CR  - Petroleum Coke Market: (2016). Global Industry Analysis and Forecast.2016-2026. www.persistencemarketresearch.com Erişim Tarihi:12.05.2017
CR  - Petrolum Coke Market Size,Industry Analysis Report, Regional Outlook, Application Growth Potential,Competitive Market Growth&Forecast,2016-20124. https://www.gminsights.com. Erişim Tarihi:09.05.2017
CR  - Petrokok-ithalat-artisi-nasıl-durur www.enerjigunlugu.net/icerik/1000b/petrokok-ithalat-artisi-nasıl-durur.html. Erişim Tarihi:11.05.2017
CR  - Petroleum Coke Market Analysis, Market Size, Application Analyis, Regional Outlook, Competitive Strategies and Forecasts, 2015 to 2020, Market Research Report. www.grandviewresearch.com/industry-analysis/petrolum-coke-market. Erişim
CR  - Tao, W. (2015). Managing Cihana's Petrocoke Problem, Carnagieendowment.org/files/petcoke.pdf (Erişim Tarihi:01.05.2017)
CR  - Toprak, S, Sütcü, E., Gülen,F.J.(2014). Utilization of Petrographic Analysis of Petroleum Coke Mixtues, Turkish Journal of Earth Scinces,668-672.
CR  - Türkiye petrol ihracatçısı oldu.http://www.dunya.com/finans/haberler/turkiye-petrokok-ihracatcisi-oldu-haberi-306090,  Erişim Tarihi:22.05.2017
UR  - https://doi.org/10.31796/ogummf.373369
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/477834
ER  -