TY - JOUR T1 - Zorunlu Göç Bağlamında Kur'an'da Göç TT - Migration in The Qur'an in The Context of Forced Migration AU - Sarıkaya, Mehmet Emin PY - 2018 DA - February DO - 10.46595/jad.375112 JF - Journal of Analytic Divinity JO - JAD PB - Özcan GÜNGÖR WT - DergiPark SN - 2602-3792 SP - 235 EP - 252 VL - 2 IS - 1 LA - tr AB - Göç en az insanlık kadar eski bir olgudur. Göç,değişik bilim dallarının araştırma sahasına girmekle birlikte aynı zamandasosyolojik bir kavramdır. Bu kavramı açıklarken amacına, gerçekleşme tarzına,sebeplerine, göçmenlerin özelliklerine, göçülen yerin özelliklerine ve çokçeşitli faktörlere göre sınıflamalar yapıldığı söylenebilir. Araştırmacılargöçün farklı yönleri ile ilgili çeşitli eserler kaleme almışlardır. AncakKur’an’ı kaynak alarak yapılan çalışmalar da dâhil göçün sosyolojik birkavramla olan sistematik ilişkisini gösterebilen bir araştırmayarastlanmamaktadır. Bu nedenle araştırmamızın en önemli yönünü kavram ve metinarasındaki ilişkinin sistematik incelenmesi oluşturacaktır. Bizim çalışmamızdagöçün bir alt başlığı olan zorunlu göç kavramı Kur’an’da temas edildiğinidüşündüğümüz göç ile ilgili ayetler kapsamında ele alınmaktadır. Bu minvaldezorunlu göçün savaş vb. içerisinde şiddeti barındıran durumlardan, ekonomikbuhranlara kadar geniş bir yelpazede kişinin yaşam hakkı ve mutluluğuna yöneliktehdit ve zorlamanın bir sonucu olarak gerçekleşen bir olgu olduğusöylenebilir. İnsanlık tarihinde birçok inanan topluluk, Allah’ı inkâredenlerin veya ona şirk koşanların zulmünden kaçarak Allah’ın mülkünde mekânaramaya koyulmuştur. Kur’an’da otuzdan fazla ayet, göç eden bu inanantopluluğundan bahseder. Ayetler sosyolojik bir bakış açısı ile incelendiğindeise sosyolojik bir olgu olan göç ile ilgili çok önemli yorumlar ve sonuçlarilgili ayetlerden çıkarılabilir. Makalemizde Kur’an’da ki göç ile ilgiliayetler ‘’Hicret öncesi anlatılar: Göçü gerekli kılan durumlar’’,‘’Hicret esnası anlatılar: Göç hali’’, ‘’Hicret Sonrası: Yeni yurt ve Zorunlugöç deneyimi: Medine’ye Hicret’’ şeklinde bir tasarım ve sınıflandırmayla elealınmıştır. Böylelikle ayetler ve kavram ilişkisinin okuyucunun zihnindesistematik şekilde yerleşmesi hedeflenmiştir. Bu araştırma ile Kur’an’dazorunlu göç olgusuna kavram- olgu çerçevesinde odaklanarak daha önce göç ve dinaraştırmalarında değinilmemiş bir noktayı aydınlatmak çabasında olacağız. KW - Kur’an KW - Zorunlu Göç KW - Göç KW - Hicret. N2 - Migration is at least as old as humanity. Migration is asociological concept at the same time as it enters the field of research ofdifferent sciences. In explaining this concept, it can be said that the purposeof the classification is classified according to various factors and type ofrealities, characteristics of migrants, characteristics of migrated places.Researchers have received various works on different aspects of migration.However, there is no research showing a systematic relationship with thesociological concept of migration, including studies conducted by taking theQur'an as a source. For this reason, the most important aspect of our researchwill be the systematic examination of the relationship between the concept andthe text. In our work, the concept of forced migration, which is a sub-title ofimmigration, is handled in the context of the migration-related verses that wethink are being touched in the Qur'an. In this way, forced migration, war, etc.it can be said that it is a phenomenon that occurs as a result of the threatand enforcement against the right to life and happiness of a person in a widefan as far as economic depression. In the history of mankind many faithfulcommunities have escaped from the persecution of those who disbelieve in Allahor those who contend with them, seeking a place in God's possession. He speaksof this group of believers who have migrated more than thirty verses in theQur'an. When the verses are examined from a sociological point of view, veryimportant interpretations and conclusions about migration, which is asociological phenomenon, can be drawn from related verses. The verses relatedto the migration in the Qur'an are as follows: "Before immigration:immigration is necessary," "Migration", "Migration","After Migration: New dormitory and forced immigration experience: Medina Hijret'' in the form of a design and has been handled with classification. Thus, itis aimed to place the verses and concept relation systematically in thereader's mind. With this research, we will focus on theconceptual-phenomenon phenomenon of forced migration in the Qur'an and try toenlighten a point that has not been mentioned in migration studies and religionstudies before. CR - ADIGÜZEL, Y (2016). Göç sosyolojisi. Ankara: Nobel yay. CR - AKARSLAN, T (2012). Rivayetlerle Hicret olayının tahlili. Y. lisans tezi. Dan. Bünyamin Erul. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. CR - AKMAN, V (2007). Küresel göç hikayeleri. İstanbul: Yakamoz yay. CR - AKŞİT, G., vd. (2016). Zorunlu göç sorunlu karşılaşmalar: Hisar köyü, Nevşehir’de ki Suriyeli göçmenler örneği, TC. Maltepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi dergisi (1). 92-116. CR - AYDIN, M (2015). Özel bir göç biçimi olarak Hicret. Sosyoloji Divanı(6). 103-114. CR - BALCIOĞLU, İ (2007). Sosyal ve psikolojik açıdan göç, İstanbul: Elit Kültür yay. CR - BARTRAM, D., POROS, M., MONFORTE, P (2017). Göç meselesinde temel kavramlar. Çev. Itır Ağabeyoğlu Tuncay. Ankara: Hece yay. CR - BAYRAKTAR, R (2012). Zorunlu göçten ulus ötesi yurttaşlığa. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi (24). 109- 126. Doı: http://dx.doi.org/10.14395/jdiv117. CR - BAYSA, H (2016). İslâm hukukundaki himaye geleneği müvâcehesinde mültecilik sistemi. İlahiyat Akademi dergisi (4). 37- 47. CR - CENGİZ, D (2015). Zorunlu göçün mekansal etkileri ve yerel halkın algısı; Kilis örneği. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic(10/2). 101- 122. Doi: 10.7827/TurkishStudies.7938. CR - CRUZ, T., G (2010). An intercultural theology of migration pilgrims in the wilderness, The Netherlands: Koninklijke Brill NV, Leiden. CR - DEMİRBAŞ, H., BEKAROĞLU, E (2013). Evden uzakta olmak: sığınmacıların/ mültecilerin psikolojik sorunları ve alınacak önlemler. Kriz dergisi (21). 11- 24. CR - DEMİRCİ, M (2003). İlk devir İslam tarihinde fey’ kavramının gelişimi bağlamında iktisadi kaynakların paylaşımı tartışmaları. İslami Araştırmalar dergisi (4). 596- 606. CR - EKİCİ, S., TUNCEL, G (2015). Göç ve insan. C. 5. Birey ve toplum (9). 9- 22. CR - FAİST, T (2003). Uluslar arası göç ve ulusaşırı toplumsal alanlar. Çev. Azad Zana Gündoğan. İstanbul: Bağlam yay. CR - FİCHTER, J. H (2012). Sosyoloji nedir?. Çev. Nilgün Çelebi. Ankara: Anı yay. CR - GÜLER, İ., ÖZSOY, Ö (2013). Konularına göre Kur’an. Ankara: Fecr yay. CR - GÜRKAN, M (2006). Sosyolojik açıdan göç ve yasadışı göç hareketleri. Yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü sosyoloji anabilim dalı. Kırıkkale. CR - HAMİDULAH, M (2011). İslam peygamberi. Çev. Mehmet Yazgan. İstanbul: Beyan yay. CR - HASAN, İ. H (1988). İslam tarihi. Çev. İ. Yiğit vd. Ankara: Kayıhan yay. CR - KARAKAŞ, S (2018). ‘’Anksiyete’’. http://www.psikolojisozlugu.com/anxiety-kaygi. E. tarihi: 07.02.2018 10.10. CR - KARAMAN vd. (2003). Kur’an’ı Kerim ve açılamalı meali. Ankara: Diyanet Vakfı yay. (Metin içerisinde numaraları verilen ayetlere bu kaynaktan bakılmıştır.) CR - KARPAT, H., K (2017). Osmanlıdan günümüze etnik yapılanma ve göçler. İstanbul: Timaş yay. CR - KESEBİR, S (2011). Zorunlu göçte psikopatoloji: üç kuşak arasında bir karşılaştırma. Anadolu psikiyatri dergisi (12). 1- 6. CR - KOÇAR, M (2003). Kur’an’da veli kavramı. İnsan bilimleri araştırmaları (9). 159- 184. CR - KÖKSAL, Asım, M ( 1987). İslam tarihi. C. 3. İstanbul: Şamil yay. CR - MARSHALL, G (2005). Sosyoloji Sözlüğü. Çev. Osman Akınhay, Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat yay. CR - MEVDUDİ (2014). Tarih boyunca tevhid mücadelesi ve Hz. Peygamber. Çev. Ahmed Asrar, C. 2, İstanbul: Pınar yay. CR - HİKMET, N (2015). Büyük insanlık - kendi sesinden şiirler. İstanbul: Yapı kredi yay. CR - ORTAYLI, İ (2006). Genel göç olgusu. 8-11 Aralık 2005 uluslar arası göç sempozyumu bildirileri. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi. 19- 22. CR - ÖNKAL, A (1988). Hicret maddesi. TDV İslam ansiklopedisi. C. 17., Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı yay. CR - ÖZMEN, N (2010). Din, göçmenler ve entegrasyon. Tuomas MARTAKAINEN ‘’Religion, Immıgrants and İntegration’’ makalesi çevirisi. M.Ü İlahiyat Fakültesi dergisi (38). CR - SAĞIR, A (2012). Zorunlu göçler sürgünler ve yol hikayeleri –Ulupamir Kırgızları örneği. Ankara: Nobel yay. CR - SİRKECİ, İ., YÜCEŞAHİN, Murat, M (2014). C. 1. Türkiye’de göç çalışmaları. Göç dergisi(1). 1- 10. CR - ŞERİATİ, A., ŞEHİDİ, C (1991). Doğumdan Hicrete Hicretten vefata siret, İstanbul: Yedi Gece Kitapları. CR - TABERİ (2007). Tarih-i Taberi. Çev. M. Faruk Gürtunca. C. 3. İstanbul: Sağlam yay. CR - TEKİN, F (2011). Kültürel travma olarak zorunlu göç. Selçuk Üniversitesi/Seljuk University Edebiyat Fakültesi dergisi/Journal of Faculty of Letters (25). 91- 100. CR - TUZCU, A., BADEMLİ, K (2014). Göçün psiko-sosyal boyutu. Psikiyatride güncel yaklaşımlar (6). 56- 60. Doı: http://dx.doi.org/10.5455/cap.20130719123555 CR - YALÇIN, C (2004). Göç sosyolojsi. Ankara: Anı yay. CR - YALÇIN, G., M (2017). Göç psikolojisi. Ankara: Pharmakon yay. UR - https://doi.org/10.46595/jad.375112 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/423962 ER -