TY  - JOUR
TT  - BİNGÖL İL MERKEZİNDEKİ 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN KULLANDIKLARI CÜMLE KALIPLARI
AU  - Çelik, Vedat
AU  - Baydar, Turgut
PY  - 2018
DA  - July
JF  - Akademik MATBUAT
JO  - Matbuat
PB  - Hamza ALTIN
WT  - DergiPark
SN  - 2602-3881
SP  - 37
EP  - 60
VL  - 2
IS  - 1
KW  - : Türkçenin söz dizimi
KW  - cümle
KW  - cümle kalıpları
KW  - isim cümleleri
KW  - Bingöl
N2  - İlkokuldanbaşlayarak lise bitinceye kadar Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı derskitaplarında Türk ve dünya edebiyatından seçme eserlerden örnek metinlere yerverilmekte, bu metinlerle ilgili çeşitli çalışmalar / etkinlikleryaptırılmaktadır. Ders kitaplarınakonulan bu metinler, söz konusu her seviyedeki öğrencilerin okuyup anlamaseviyelerine göre mi seçilmiştir? Öğrenciler bu metinleri tam manasıyla okuyupanlayıp yorumlayacak düzeydeler mi? Tüm budurumların tespit edilebilmesi amacıyla 8. sınıf öğrencilerinin yazmış olduğu100 kompozisyon çalışmasından 1678 cümle, 8. sınıf Türkçe ders kitabında yeralan 6 metinden 548 cümle incelenerek cümlelerde kullanılan ögeler ve buögelerin sayısı ile yüklemin türüne göre cümlelerin biçimleri tespitedilmiştir. Yapılan bu tespitlerin ışığında da ders kitabında yer alanmetinlerde kullanılan cümle kalıpları ile öğrencilerin kullandıkları cümlekalıpları karşılaştırılmıştır. Ancak bir makale sınırını aşacak böyle birçalışmanın tüm yönlerini burada veremeyeceğimiz için ilk olarak öğrencilerinmetinlerinden tespit edilen 400 isim cümlesinin kalıpları ve kullanımsıklıkları eldeki yazıda dikkatlere sunulmuştur.
CR  - AKIN, Cüneyt (2005), “Türkiye Türkçesinde Cümlede Tümleçler”, Yayınlanmamış Yüksek 
Lisans Tezi, AKÜSBE.
AKSAN, Doğan (2007), Her Yönüyle Dil, Ankara.
BANGUOĞLU, Tahsin (2007), Türkçenin Grameri, 8. bs., Ankara.
BAYDAR, Turgut (2006), “Türkçede Söz Diziminin Öğretimi ve Kavratılması”, 
Yayınlanmamış Doktora Tezi, AÜSBE.
BAYDAR Turgut (2008), "+DAn Ekli Özne Üzerine", Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, s.19-25.
BAYDAR Turgut (2014), "Pekiştirilmiş / Pekiştirmeli Özne Üzerine", Türkiyat Araştırmaları 
Enstitüsü Dergisi, s.21-32.
BESEREK, Ahmet (1991), Türkçede Cümle Yapısı, 1. bs., İstanbul.
BİLGEGİL, M. Kaya 1963, Türkçe Dilbilgisi, Ankara.
BÖREKÇİ, Muhsine  (2015), “Söz Dizim Kuramları Bağlamında Türkçe Söz Dizimi”,
Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of 
Turkish or Turkic, S:16, s.355-370.
ÇATIKKAŞ, Atâ (2001), Örnekli ve Uygulamalı Türk Dili Kılavuzu, 3. bs., İstanbul.
DAŞDEMİR, Muharrem (1995), “Tarık Buğranın Romanlarında Söz Dizimi, 
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, AÜSBE.
DAŞDEMİR, Muharrem (2000), “Dedem Korkut Kitabı’nın Söz Dizimi, Yayınlanmamış 
Doktora Tezi, AÜSBE.
DELİCE, H. İbrahim (2003), Türkçe Sözdizimi, 2. bs., İstanbul.
DELİCE, H. İbrahim (2002), “Yüklem Olarak Türkçede Fiil”, CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, S:2, s.185-212.
DİZDAROĞLU, Hikmet (1976), Tümcebilgisi, Ankara.
EDİSKUN, Haydar (2007), Türk Dilbilgisi, 11. bs., İstanbul.
ERGİN, Muharrem (1999), Türk Dil Bilgisi, İstanbul.
ERKUL, Rasih (2007), Cümle ve Metin Bilgisi, 2. bs., Ankara.
ESAN, Uğur (2006), “İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Yazılarındaki Söz Dizimi 
İle Edebi Söz Diziminin (Tarık Buğra) Karşılaştırılması (Bolvadin 
Örneği/Yazılı Anlatım)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, AKÜSBE. 
GENCAN, Tahir Nejat (1979), Dilbilgisi, 4. bs., Ankara.
GÜLENSOY, Tuncer (1994), Türkçe El Kitabı, Kayseri.
GÜLERLER, Salih (edt.) (2011), Üniversiteler İçin Dil ve Anlatım, 1. bs., Ankara.
HENGİRMEN, Mehmet (1997), Türkçe Dilbilgisi, 2. bs., Ankara.
HATİPOĞLU, Vecihe (1972), Türkçenin Sözdizimi, Ankara.
KARA, Funda (2001), “Namık Kemal’in Mektuplarında Söz Dizimi”, Yayınlanmamış 
Doktora Tezi, AÜSBE.
KARAAĞAÇ, Günay (2011), Türkçenin Söz Dizimi, 3. bs., İstanbul.
KARABULUT, Hale (2006), “İlköğretim 4. Sınıf Öğrencilerinin Yazılarındaki Söz Dizimi 
İle Edebi Söz Diziminin (Reşat Nuri Güntekin) Karşılaştırılması (Uşak 
Örneği/Yazılı Anlatım)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, AKÜSBE. 
KARAHAN, Leylâ (2004), Türkçede Söz Dizimi, 7. bs., Ankara.
KARADÜZ, Ednan; KARADÜZ, Oğuz Eren (2003), Türk Dili: Yazılı Anlatım, Sözlü 
Anlatım, 1. bs., Erzurum.
KORKMAZ, Zeynep (2003), Gramer Terimleri Sözlüğü, 2. bs., Ankara.
KÜKEY, Mazhar (2003), Türkçenin Dilbilgisi – 2, 1. bs., Samsun.
ÖZKAN, Mustafa; SEVİNÇLİ, Veysi (2009), Türkiye Türkçesi Söz Dizimi (Kelime 
Çözümlemeli), 2. bs., İstanbul.
ŞİMŞEK, Rasim (1987), Örneklerle Türkçe Söz Dizimi, Trabzon 1987.
TÜRKAN, Süleyman (2006), “İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Yazılarındaki Söz Dizimi 
İle Edebi Söz Diziminin (Mustafa Necati Sepetçioğlu) Karşılaştırılması (Uşak 
Örneği/Yazılı Anlatım)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi AKÜSBE.
YAYLA, Hasan Kağan (2002), “Dede Korkut Kitabı Söz Dizimi Araştırması”, 
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ÇOMÜSBE.
YİĞİT, Z. Şule (2009), “İlköğretim Türkçe 8. Sınıf Ders Kitabı’ndaki Metinler Üzerinde 
Cümle Çeşitlerinin İncelenmesi ve Cümle Çeşitlerinin Türkçe Öğretimi 
Açısından Değerlendirilmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, NÜSBE.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/matbuat/issue//385967
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/507907
ER  -