TY  - JOUR
T1  - MASKE VE RUH'TA NASREDDİN HOCA VE YENİ DÜNYA DÜZENİ
TT  - NASREDDIN HODJA AND NEW WORLD ORDER IN MASKE VE RUH
AU  - Çetin, Seda
PY  - 2019
DA  - August
DO  - 10.26468/trakyasobed.398143
JF  - Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
JO  - Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
PB  - Trakya Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1305-7766
SP  - 273
EP  - 292
VL  - 21
IS  - 0
LA  - tr
AB  - Nasreddin Hoca zekâsı vebilgeliğiyle yüzyıllara direnmiş bir Türk filozofudur. Hoşgörü timsali olanHoca, fıkralarında hayata her zaman olumlu tarafından bakmasını bilir. Halide Edibbu özellikleri sebebiyle Hoca’yı ‘fantezi piyes’i Maske ve Ruh’ta oyunun başkişisi olarak 21.yy. Akşehir’inegönderir. Maddenin ruhtan daha çok önemsendiği bu çağda insanlar birbirlerine‘birörnek’ maskeler kadar benzemektedirler. Halide Edib oluşturduğu bu sosyalmanzarayla Maske ve Ruh’ta insanların giderek makineleştiği distopik bir dünyakurmuş olur. Kurduğu distopik manzaraya Nasreddin Hoca’yı yerleştiren yazar,onun fikirlerini bu yüzyılda gelişmiş düşünsel yönelimlerle kıyaslar ve onunaracılığıyla dünyayı hızla etkisi altına almaya başlayan ideolojik yönelimlerineleştirisini yapar. Yazar, aynen Hoca gibi daha önce yaşamış başka isimleri deoyununa dâhil edip ‘ruhsuz’ bir topluma unuttuğu değerleri anımsatmaya çalışır.Bu incelemede öncelikle Maske ve Ruh’taNasreddin Hoca’nın bulunduğu yer konumlandırılmaya çalışılacaktır. Bu sayedekendi zamanından yüzyıllar sonrasında hayat bulan Hoca’nın 21.yy. şartlarındaele alınış biçimi yorumlanmış olacaktır. Sonrasında yazarın Maske ve Ruh ile vermek istediği mesajüzerine odaklanılacak, oyun içinde materyalist dünya düzeni sebebiyle hayatabakışı değişmiş olan 21.yy. Türkiye’sinin bu yönleri eleştirel bir tutumla elealınacaktır.
KW  - Nasreddin Hoca
KW  - Maske ve Ruh
KW  - büyük Öteki
KW  - komünizm
KW  - kapitalizm
N2  - Nasreddin Hodja is a Turkish philosopher who have resisted for centurieswith his intelligence and wisdom. Hodja, who has been the symbol of tolerance,knows how to look at life from the positive side in his anecdotes. Because ofhis these characteristics, Halide Edib sent Hoca as the protagonist of Maske veRuh which is her fantasy play to the 21st century’s Aksehir. In this age whenmatter is more important than spirit, people are as similar to each other likethe same masks. Halide Edib builded a dystopic world that she created with thissocial landscape in which people are increasingly mechanised in Maske ve Ruh. The author who placedNasreddin Hodja in the dystopic landscape, compared his ideas with the advancedintellectual orientations in this century and critized the ideologicalorientations that have begun to quickly influence the world through him. Theauthor tried to remind the values that they had forgotten to a soulless societyalso by adding the other names who lived before like Hodja on her play. In thisstudy, firstly, the location of Nasreddin Hodja in Maske ve Ruh will tried to be located. In this way, theapproachment style to Hodja who came to life hundreds of years after his ownlife will have been interpreted. Afterwards, it will be focused on to themessage which the author wanted to give with Maske ve Ruh, and these aspectsthat 21st century's Turkey of whose view of life had been changed because ofmaterialist world order will be discussed.
CR  - Adıvar, H. E. (1945). Maske ve Ruh, İstanbul: Remzi Kitabevi.
CR  - Adıvar, H. E. (2009). Türkiye’de Şark-Garp ve Amerikan Tesirleri, İstanbul: Can Yay.
CR  - Alptekin, A. B., Sakaoğlu S. (2009). Nasreddin Hoca, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay.
CR  - Baudrillard, J. (2014). Simulakrlar ve Simulasyon (Çev. O. Adanır), Ankara: Doğu Batı Yay.
CR  - Baudrillard, J. (2016). Tüketim Toplumu (Çev. H. Deliceçaylı, F. Keskin), İstanbul: Ayrıntı Yay.
CR  - Baudrillard, J. (2014). Nesneler Sistemi (Çev. O. Adanır, A. Karamollaoğlu), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yay.
CR  - Boratav, P. N. (2014). Nasreddin Hoca, Ankara: Islık Yay.
CR  - Camus, A. (2015). Sisifos Söyleni (Çev. T. Yücel). İstanbul: Can Yayınları.
CR  - Çetin, S. (2014). Halide Edib Adıvar'ın Eserlerinde Millî Mücadele ve Cumhuriyet (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Edirne.
CR  - Donovan, J. (2015). Feminist Teori (Çev. A. Bora, M. Ağduk Gevrek, F. Sayılan), İstanbul: İletişim Yay.
CR  - Durakbaşa, A. (2012). Halide Edib Türk Modernleşmesi ve Feminizm, İstanbul: İletişim Yay.
CR  - Marx, K., Engels, F.(2014). Komünist Manifesto. (Çev. C. Üster, N. Deriş), İstanbul: Can Yay.
CR  - Enginün, İ. (2007). Halide Edib Adıvar'ın Eserlerinde Doğu ve Batı Meselesi, İstanbul: Dergâh Yay.
CR  - Enginün, İ. (2004). Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul: Dergâh Yay.
CR  - Enginün, İ. (2000). Araştırmalar ve Belgeler, İstanbul: Dergâh Yay.
CR  - Jung, C. G. (2006). Analitik Psikoloji (Çev. E. Gürol), İstanbul: Payel Yay.
CR  - Kaplan, M. (2006). Şiir Tahlilleri 2, İstanbul: Dergâh Yay.
CR  - Karaca, N. (2013). Halide Edip Adıvar'ın Nasrettin Hoca üzerinden ironik çağ eleştirisi: Maske ve Ruh. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, 13-37.
CR  - Kazan, F. (1995). Halide Edip ve Amerika (Çev. B. Kutluğ), İstanbul: Bağlam Yay.
CR  - Özünel, E. Ö. (2008). Kolektif bilinçdışında Nasreddin Hoca fıkraları ve bilgelik. 21. Yüzyılı Nasreddin Hoca ile Anlamak-Uluslararası Sempozyum Bildirileri içinde (648-655 ss.). Akşehir.
CR  - Şimşek, L.(2008). Kolektif kimliğimizin tezahürü olarak Nasreddin Hoca fıkraları. 21. Yüzyılı Nasreddin Hoca ile Anlamak-Uluslararası Sempozyum Bildirileri içinde (825-837 ss.). Akşehir.
CR  - Todorov, T. (2012). Fantastik Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım (Çev. N. Öztokat), İstanbul: Metis Yay.
CR  - Zizek, S. (2016). Hiçten Az Hegel ve Diyalektik Materyalizmin Gölgesi (Çev. E. Ünal), İstanbul: Encore Yay.
UR  - https://doi.org/10.26468/trakyasobed.398143
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/782365
ER  -