TY  - JOUR
T1  - XV. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA TOKAT’TA KURULAN VAKIFLAR
AU  - Okudan, Muhammet
PY  - 2018
DA  - June
Y2  - 2018
DO  - 10.31834/kilissbd.407731
JF  - Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
PB  - Kilis 7 Aralık Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2146-4561
SP  - 88
EP  - 104
VL  - 8
IS  - 15
LA  - tr
AB  - Vakıf insanlarınbazen de hayvanların çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak üzere insanoğlunun kendi malınıgönüllü bir şekilde Allah rızası için hibe etmesidir. İslam Tarihinin ilkyıllarından itibaren devletler vakıf kurumuna özel bir önem göstermiştir. Bukurum Osmanlılar Döneminde en teşekküllü haline ulaşmış, birçok hizmet bu kurumaracılığı ile yerine getirilmiştir. Tokat’ta 1398 yılında Osmanlı tarafındanfethedildikten sonra şehrin birçok ihtiyacı vakıflar aracılığıylakarşılanmıştır. XV. Yüzyılın ikinci yarısında Tokat’ta tespit edebildiğimiz beşvakıf kurulmuş, bir imarethane, bir medrese, bir zaviye ve bir hankâh inşaedilmiştir. Bu vakıflara gelir getirmek üzere, başta köy ve mezra olmak üzereçeşitli akarlar tahsis edilmiştir. Vâkıfların tamamı askeri sınıfa mensup olup,vâkıfların, iki tanesi melik, iki tanesi emir ve bir tanesi de sultandır. Kurulanvakıfların dört tanesi yarı ailevi vakıf olması, vâkıfların ellerindekigayrimenkullerin miras yoluyla parçalanmasının önüne geçmek istediklerinin birgöstergesi olmalıdır.
KW  - Osmanlı
KW  - Tokat
KW  - Vakıf
KW  - XV. Yüzyıl
CR  - Açıkel, Ali.  “Tokat”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 41: 219-223. Ankara: TDV       Yayınları, 2012. Açıkel, Ali ve Abdurrahman Sağırlı. Osmanlı Döneminde Tokat Merkez Vakıfları-Vakfiyeler. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları, 2005.Barkan, Ömer Lütfi. “Osmanlı İmparatorluğunda Bir İskan ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler I İstila Devrinin Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zaviyeler”. Vakıflar Dergisi 2 (1942): 279-388.Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları, 2001.İnalcık, Halil. Devlet-i Aliyye, Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-I. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2009.İnanır, Ahmet. “İbn Kemal’in “Risâle Fî Duhûli Veledi’l-Bint Fi’l-Mevkûf Ala Evlâdi’l-Evlâd” Adlı Risalesi Bağlamında Osmanlı Zürrî (Evlatlık-Evladiye) Vakıf Uygulamasında “Evlâd’ül-Evlâd” Meselesi”, Sosyal Bilimler Araştırmalar Dergisi 2 (2012): 44-62.Mercan, Mehmet ve Mehmet Emin Ulu. Tokat Kitabeleri. Ankara: Türk Hava Kurumu Basımevi, 2003.Yediyıldız, Bahaeddin. “Vakıf”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 42: 479-486. Ankara: TDV. Yayınları, 2012.  Yediyıldız, Bahaeddin. XVIII. Yüzyılda Türkiye’de Vakıf Müessesesi, Bir Sosyal Tarih İncelemesi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2003.Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi. “Mehmed Paşa b. Hacı Çelebi Vakfiyesi”, Defter No:  582/2, Sayfa No: (s.) 275, Sıra No: (sr.) 275.Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi. “Pir Ahmed Bey bin Mehmed Bey Çelebi bin Ali Bey Vakfiyesi”, Defter No: 482, Sayfa No: 115, Sıra No: 3.Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi, “Melik Seyfeddin Vakfiyesi”, Defter No: 608/1, Sayfa No: 291, Sıra No: 322.Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi, Bayezid b. Mehmed Vakfiyesi, Defter No: 740, Sayfa No: 405, Sıra No:  158.
UR  - https://doi.org/10.31834/kilissbd.407731
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/492664
ER  -