TY  - JOUR
T1  - TÜRK SANATINDA MİSTİK BAĞLAMDA GEOMETRİK SEMBOLİZME GENEL BAKIŞ
AU  - Öz Çelikbaş, Eda
PY  - 2018
DA  - April
JF  - Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi
JO  - saktad
PB  - Karabük Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2630-6360
SP  - 55
EP  - 66
VL  - 1
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Buçalışmada özellikle köklerimizde (Türk Köklerinde) bulunan geometriksembollerin mistik kökenlerine, genel anlamlarına kültürel süreçtekigelişmelerine yer verilecektir. Bubağlamda da günümüz örnekleri üzerinden görsel çözümlemeler yapılacaktır. Buradagenel amaç; Orta Asya’ dan Anadolu’ ya uzanan geniş coğrafyada halen yaşayankültürel sembollerin dini, felsefi, sosyal, mitolojik ve tarihsel kökenlerinebir yaklaşımda bulunmaktır (Alp, 2009:2). Türk sanatı bilindiği üzere Türktarihi, Orta Asya’ dan Avrupa’ ya ve Afrika’ ya uzanan çok geniş bir coğrafyaüzerinde, çok sayıda devlet ve imparatorlukla yaşanmıştır. Özellikleribirbirinden oldukça farklı çok geniş bir coğrafyaya dağılmış olmak, sahipolunan coğrafyalardaki eski kültürel birikimler ve tarihi süreç içinde Türkmilletinin yaşadığı dini, fikri ve iktisadi gelişim ve değişimler Türk sanatınıfazlasıyla etkilemiştir. Öte yandan VII. yüzyılın asrın sonlarından itibarenTürk tarihinde dolayısıyla Türk sanatında bir dönüm noktası olmuştur. Türk sanatındasoyutlama yapılarak sembolizme giden bir durum vardır. Harf, renk, sayı, hayvanve gök sembolizmi gibi birçok mistik sembol sanatta kullanılan işaretlerioluşturmaktadır (Can ve Gün, 2015:14,20).AbstractThis study will focus on the mystical roots of geometricsymbols found in our roots (Turkish roots) and their development in thecultural process in general terms. Inthis context, visual analysis will be done through the examples of today. The general purpose here is; The broad geographical region extending fromCentral Asia to Anatolia has an approach to the religious, philosophical,social, mythological and historical origins of the cultural symbols stillliving. As Turkish art hasbeen known, Turkish history has been experienced with a great number of statesand empires on a vast geography extending from Central Asia to Europe andAfrica. Having been scattered over a very wide geographical area, whosecharacteristics are quite different from each other, the old cultural heritagein the geographical region and the religious, ideological and economicdevelopments and changes experienced by the Turkish people during thehistorical process have greatly influenced Turkish art. On the other hand, Ithas been a turning point in Turkish history and hence Turkish art since the endof the VIIth century. There is a symbolism in Turkish art by abstraction. Manymystical symbols, such as letters, colors, numbers, animals, and sky symbolism,form the signs used in art
KW  - Kökler
KW  - Geometrik Semboller
KW  - Orta Asya
KW  - Türk Sanatı
KW  - mistik sembol
CR  - KaynakçaAdalı, B. (2013). Oğuz Kağan Destanı (2. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.Alp, K. Ö. (2009). Orta Asyadan Anadoluya Kültürel Sembollere Giriş. Ankara: Eflatun Yayınevi.Arseven, C. E. (1974/1984). Türk Sanatı. İstanbul: Cem Yayınevi.Atasagun, G. (2002). İlahi Dinlerde Dini Semboller. Konya: Kabalcı Yayınları.Ateş, M. (2002). Mitolojiler Semboller ve Halılar. İstanbul: Yeni Alaş Matbaacılık.Can, Y. ve Gün, R. (2015). Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları ve Estetiği. İstanbul: Kayıhan Yayınları.a Cevizci, A. (2000). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları.Cıbıroğlu, Y. (2008). Türk Sanatında Gizli Yüz. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.Çoruhlu, Y. (2002/2006/2010/2013). Türk Mitolojisinin Ana Hatları. (2. Baskı). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.hÇoruhlu, Y. (2014). Kozmolojik Mitolojik Astrolojik Dini ve Edebi Tasavvurlara Göre Türk Sanatında Hayvan Sembolizmi (1. Baskı). Konya: Kömen Yayınları.i Demiriz, Y. (2000). İslam Sanatında Geometrik Süsleme. İstanbul: Yorum Sanat ve Yayıncılık.Ersoy, N. (2007). Semboller ve Yorumlar (3. Baskı). İstanbul: Dönence Basım ve Yayın.Gibson, C. (2009). Semboller Nasıl Okunur ? Resimli Sembol Okuma Rehberi. İstanbul: Yem Yayın.Jung, C. G. (2015). İnsan ve Sembolleri. (Çev. Hatice Mukaddes İlgün). İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.Kalafat, Y. (2015). Türk Kültürlü Halklarda Mitik-Mistik Kavşakta Su. Ankara: Berikan Yayınevi.hKuban, D. (1982/2010). Türk ve İslam Sanatı Üzerine Denemeler (3. Baskı). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.Mülayim, S. (1982). Anadolu Türk Mimarisinde Geometrik Süslemeler (Selçuklu Çağı). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.  aÖgel, S. (1994). Anadolunun Selçuklu Çehresi. İstanbul: Akbank Yayınları Kültür ve Sanat Kitapları.Örnek, S. V. (2014). 100 Soruda İlkellerde Din Büyü Sanat Efsane Bütün Eserleri-I (1. Baskı). Ankara: Bilge Su Yayıncılık.cSalt, A. (2006). Semboller Ansiklopedisi. İstanbul: Ruh ve Madde Yayınları.Sözeri, T. (2014). Mistik/Gizil Simgeler Gelenek ve Kavramlar. İstanbul: Kastaş Yayınevi.Toprak, F. (2011). Defter-I Cengiz Namede Boy Nişanları ve Damgalar. Turkish Studies. International Periodical for the Languages Literature and History of Turkic. 6/1, s. 555-574. Uçar, T. F. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılap Kitabevi.Yetkin, S. K. (1984). İslam Ülkelerinde Sanat. İstanbul: Cem Yayınevi.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/saktad/issue//409351
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/464959
ER  -