TY  - JOUR
T1  - MEDYA OKURYAZARLIĞI PERSPEKTİFİNDEN TARAFTAR DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ
AU  - Yıldız, Kadir
AU  - Ada, Özge
AU  - Polat, Ercan
AU  - Yıldız, Yavuz
PY  - 2018
DA  - April
DO  - 10.18026/cbayarsos.411476
JF  - Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
PB  - Manisa Celal Bayar Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1304-4796
SP  - 27
EP  - 44
VL  - 16
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu araştırma,taraftarların medya okuryazarlık düzeyleri perspektifinden taraftar davranışlarınınincelenmesi amacıyla yapılmıştır.Bu araştırmabetimsel ve ilişkisel tarama modelinde yapılandırılmıştır. Araştırmanın çalışmagrubu 2016-2017 Türkiye 1. liginde mücadele eden toplam 300 (47 Kadın 253erkek) Manisaspor taraftarından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracıolarak Korkmaz ve Yeşil (2011) tarafından geliştirilen “Medya ve TelevizyonOkuryazarlık Düzeyleri Ölçeği” ile Koçer (2012) tarafından “Taraftarların Tutumve Davranışlarını Belirleme ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin istatistikselanalizlerinde parametrik dağılım gösteren veriler için One way Anova,nonparametrik veriler için ise Mann Whitney U test ve Kruskall Wallis H testiuygulanmıştır. Ayrıca ilişkisel tarama için Korelasyon analizi kullanılmıştır.Elde edilenveriler neticesinde Medya ve Televizyon okuryazarlık düzeyleri altboyutlarından okuryazarlık ve bağımlılık ile taraftarların tutum vedavranışlarını belirlemeye yönelik alt boyutlardan şiddet ve saldırganlıkeğilimi, takım yenilgisinin kişiye etkileri, takımın desteklenmesi ve taraftarıtahrik eden faktörler arasında anlamlı ilişkilerin ortaya çıktığı tespitedilmiştir. Okuryazarlık düzeyi alt boyutunun, şiddet ve saldırganlık ile takımyenilgisinin kişiye etkileri alt boyutları arasında negatif ilişki bulunmuştur.Sonuç olarak taraftarların olumlu davranış içerisinde bulunmalarında sporcu vetaraftarların şiddet ve saldırganlıkla ilgili tutumlarının yanı sıra medyaokuryazarlık algılarının da önemli bir etkisi olduğu ifade edilebilir. Busonuçlar, sporla ilgili görüntüleme ve tartışmanın, tutum, değer vedavranışlarda anlam ve düşünceleri paylaşma fırsatı oluşturabileceğinigöstermektedir. Bu açıdan spor kulüplerinin taraftarlarına, spor ve medyaokuryazarlığı konularında farkındalık yaratmaları için imkânlar sunmalarıönerilmektedir.
KW  - Medya okuryazarlığı
KW  - şiddet
KW  - futbol
KW  - taraftar davranışları
KW  - spor
CR  - AUFDERHEIDE, Patricia. & FIRESTONE, Charles. (1993). Media literacy: A report of the national leadership conference on media literacy. Queenstown, MD: Aspen Institute.
AUFDERHEIDE, Patricia. (1993). National leadership conference on media literacy, Conference report, Washington, DC: Aspen Institute.
BİLİR, Pervin. ve SANGÜN, Levent. (2014), Adana Demirspor ve Adanaspor futbol taraftarlarının şiddet eğilimleri, Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 5(1): 56-65.
BOYLE, Raymond. & HAYNES, Richard. (2009). Power play: Sport, the media and popular culture. Edinburgh University Press.
BULGU, Nefise. (2005). Sporda şiddet ve alt-kültür. Spor Bilimleri Dergisi, 16(4): 229 – 250.
CRESWELL, Jonh. W. (2014). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research, enhanced pearson e-text with loose-leaf version-- access card package. Pearson Education, Inc
DEMİR, Müge ve TALİMCİLER, Ahmet. (2015). Şiddet, şike ve medya kıskacında futbol ve taraftarlık. Konya: Literatür academia.
HOECHSMANN, Michael., and POYNTZ, Stuart. R. (2012). Media literacies: A critical introduction. John Wiley & Sons.
KARAMAN, M. Kemal. ve KARATAŞ, Adem. (2009). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri. İlköğretim Online, 8(3), 798-808.
KELLNER, Douglas., & SHARE, Jeff. (2007). Critical media literacy, democracy and the reconstruction of education. In D. Macedo, & S. R. Steinberg (Eds.), Media literacy: A reader (pp. 3-23). New York: Peter Lang.
KOÇER, Mustafa. (2012). Futbol derneklerine üye olan taraftarların şiddet ve holiganizm eğilimlerinin belirlenmesi: Kayseri Örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32:1, 111-135.
KORKMAZ, Özgen. ve YEŞİL, Rüştü. (2011). Medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 110-126.
KURTİÇ, Nedim. (2006). Futbol seyircisini saldırganlığa iten psiko-sosyal nedenler (Sakarya il örneği). Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, Sakarya.
MAIGRET, Eric. (2014). Medya ve iletişim sosyolojisi. (H. Yücel, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
POLAT, Ercan., & SÖNMEZOĞLU, Uğur. (2016). Futbol taraftarlarını şiddete yönelten faktörlerin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 1:471-489.
POTTER, W. James. (2001). Media literacy. California: Sage.
SAYAN, Anıl., ve SANJE, Gresi. (2014). Çevrimiçi sosyal medya, taraftar ve transfer ilişkisi. Volkan Ekin (Ed.), Türkiye’de Spor ve Medya içinde (s. 13). İstanbul: Köprü.
SCHIRATO, T. (2016). Digital media, fantasy sport and the transformation of the contemporary field of sport. Communication Research and Practice, 2(4), 496-505.
SEVİM, Fatime. (2013). Medya okuryazarlığı, toplumsal cinsiyet ve kadının medyada temsili.  Yüksek lisans tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. 
SILVERBLATT, Art., Miller, Donald. C., Smith, Julie., & Brown, Nikole. (2014). Media Literacy: Keys to Interpreting Media Messages: Keys to Interpreting Media Messages. ABC-CLIO. 
SOM, Seçil. ve KURT, A. Aşkım. (2012).  Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeyleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2 (1), 104-119.
TABACHNICK, Barbara. G., & FIDELL, Linda. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı. Çev. Ed. M. Baloğlu, Ankara: Nobel Yayınevi.
TALİMCİLER,  Ahmet. (2014). Türkiye’de futbol fanatizmi ve medya ilişkisi. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
TÜRKSOY, Ayşe., ÇİÇEK, Maksut., ve BAYANSALDUZ, Mehmet. (2003). Üç büyük kulüp futbol taraftarının sosyal kimlikleri ve şiddete bakış açıları. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 11;3:94-99.
WENNER, Lawrence. A. (1998). Mediasport. London: Routledge.
UR  - https://doi.org/10.18026/cbayarsos.411476
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/450980
ER  -