TY - JOUR TT - Kesikli zaman modelleri kullanılarak Zonguldak, Soma ve Beypazarı kömürlerinin sıvılaştırma mekanizmalarının belirlenmesi AU - Şimşek, Emir Hüseyin AU - Güleç, Fatih AU - Kavuştu, Hakan AU - Karaduman, Ali PY - 2019 DA - March DO - 10.17341/gazimmfd.416464 JF - Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi JO - GUMMFD PB - Gazi Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1300-1884 SP - 79 EP - 88 VL - 34 IS - 1 KW - Sıvılaştırma mekanizması KW - Kinetik KW - Mikrodalga ısıtma KW - Kesikli zaman modelleri KW - Kalman filtresi. N2 - Kömür sıvılaştırması, kömürün daha etkili bir şekilde kullanılması için avantajlı yaklaşımlardan biridir. İlk çalışma 1950’lerde yapılmasına rağmen, kömür sıvılaştırmasının kinetik ve mekanizma çalışmaları ile ilgili büyük oranda literatür eksikliği vardır. Bu çalışmada Zonguldak, Soma ve Beypazarı kömürleri için tersinir ve tersinmez tepkime basamakları içeren dört farklı sıvılaştırma mekanizması önerilmiştir. Dahası mekanizmaların birinci mertebeden lineer kesikli modelleri oluşturularak önerilen mekanizmaların deneysel verilerle uyumluluğu incelenmiştir. Ek olarak, önerilen mekanizmaların tepkime hızı sabitleri, Kalman filtresi kullanılarak hesaplanmıştır. Kömürlerin sıvılaştırmasında en uygun mekanizmanın belirlenmesi için deneysel veriler ile modellerden hesaplanan değerlerin kareleri farklarının toplamına bakılmıştır. Çalışmanın sonuçları, Zonguldak, Soma ve Beypazarı kömürleri için, kömür den yağlara tepkime hız sabitlerinin kömürden preasfaltenlere ve kömürden asfaltenlere tepkime hız sabitlerinden en az iki kat daha yüksek olduğu ortaya koymaktadır. Bunun yanında, paralel ve tersinir basamaklar içeren modellerin deneysel verilere daha iyi uyum sağladığı gözlemlenmiştir. Bu kömürler için en iyi uyum, hem tersinir; kömür↔preasfalten, kömür↔yağ ve preasfalten↔yağ, hem de tersinmez; kömür→asfalten, asfalten→preasfalten ve yağ→asfalten, basamaklar içeren modelde gözlemlenmiştir. Sonuç olarak sadece tersinmez tepkime basamaklarının değil tersinir tepkime basamaklarının da kömür sıvılaştırma çalışmalarında önemli olduğu belirlenmiştir. UR - https://doi.org/10.17341/gazimmfd.416464 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/679014 ER -