@article{article_41726, title={MER’A İDARESİNDE BİTKİ-HAYVAN İLİŞKİLERİ}, journal={Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi}, volume={24}, year={2011}, author={Koç, Ali and Gökkuş, Ahmet}, abstract={<p>ÖZET </p> <p>Mer’a ekos istemlerinde üretimi maksimize edecek uygulamaların <br />tespiti için son yıllardaki araştırmalar bitki-hayvan ilişkileri üzerine yoğunlaşmıştır. <br />Primer üretici konumundaki bitkilerin verimliliğini artırmak için sürgün apeksinin <br />koparılmaması, karbonhidrat rezervlerinin yüksek tutulması, yaprak alanının <br />azaltılmaması ve fotosentetik etkinliğin arzulanan şekilde tutulması gerekir. Bitkilerin <br />otlatmaya karşı tepkileri üzerine otlatmanın (a) bitkilerde üretimi azaltacağı, (b) belirli <br />seviyelerine kadar üretimin artacağı ve (c) belirli yoğunluğa kadar üretim sabit <br />kalırken daha sonra azalacağı şeklinde üç alternatif hipotez ileri sürülmektedir. Otlatma <br />zamanından erken yapılırsa bitki örtüsü zarar görüp, geç kalındığında ise hayvansal <br />üretim azalmaktadır. Hayvanların fizyolojik ve anatomik farklılığına bağlı olarak yem <br />tercihleri değiştiği gibi, aynı hayvanın yem tercihi yıl içerisinde de değişmektedir. İri <br />cüsseli hayvanlar düzlüklerde, küçükler ise engebeli sahalarda otlamayı arzularlar. <br />Mer’ada yem sınırlı olduğu zaman hayvan ya birim zamanda yaptığı ısırma sayısını <br />artırarak, ya da otlatma süresini uzatarak doymaya çalışır. Genelde hayvanların <br />otlatma ve geviş getirmede harcadıkları süre arasında ters bir ilişki bulunmaktadır. <br />Sıcak havalarda gece, soğuk havalarda ise gündüz otlatmaya daha fazla zaman <br />ayrılmaktadır. Mer’a kalitesi ile taşıma kapasitesi arasında doğrusal bir ilişki <br />bulunmaktadır. Hayvan sayısı normal kapasitenin üzerine çıkarılırsa, bitki örtüsü hızla <br />bozulmakta, düşük tutulursa hayvansal üretim azalmakta ve selektif otlama <br />artmaktadır. Hayvanların otlamak için mer’ada gezinmeleri sırasında bitkileri <br />çiğnemesi sonucu botanik kompozisyon değişmekte ve toprağın infiltrasyon oranı <br />azalmaktadır. Buğdaygiller çiğnemeye baklagillerden daha dayanıklıdır. İdrar, dışkı <br />ve salya gibi hayvansal atıklar, mer’a üretimine olumlu katkıda bulunmaktadır. </p>}, number={1}, publisher={Atatürk Üniversitesi}