TY - JOUR T1 - AVRUPA PEYZAJ SÖZLEŞMESI GEREĞİ TARİHİ VE ARKEOLOJİK YENİ BİR YAKLAŞIM TT - According to European Landscape Convention Historical and Archaeological New Approach AU - Demir, Sara AU - Demirel, Öner PY - 2018 DA - December DO - 10.21733/ibad.419513 JF - Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD) JO - IBAD PB - Hayrullah KAHYA WT - DergiPark SN - 2536-4642 SP - 546 EP - 562 VL - 3 IS - 2 LA - tr AB - Avrupa Peyzaj sözleşmesi gereği peyzajlartüm bu kaynak değerleri dikkate alınarak planlanmalı, tasarlanmalı, korunmalıonarılmalı, izlenmeli ve yönetilmelidir. Fakat peyzajların doğal ve kültürelözellikleri değerlendirilirken sahip oldukları arkeolojik kalıntıları vebunların tarihsel derinliği dikkate alınmamaktadır. Bu bağlamda insanoğlununpeyzaj üzerinde bıraktığı izleri analiz eden tarihi peyzaj karaktersınıflandırması metodu geliştirilmiştir. Bu çalışma peyzaj mimarlığı disiplinikapsamında peyzajların sahip oldukları tarihsel derinliği irdelemeyi vearkeolojik geçmişin peyzaj mimarlığı disiplini içerisindeki önemini vurgulamayıamaçlamaktadır. Avrupa Peyzaj Sözleşmesi kapsamında Türkiye’ de ilk defa elealınan ve peyzaj mimarlığına yeni bir yaklaşım sunan bu çalışma ile tarihipeyzaj karakteri tanımlanmış, veri kaynakları belirlenmiş ve tarihi peyzajkarakter sınıflandırma süreçleri araştırılmış, tarihi peyzaj düzeyleri ve bunlarıntarihsel derinliği irdelenmiş ve son olarak peyzaj mimarlığındaki kullanımalanları araştırılmıştır. Anıt, sit alanları ve diğer tarihi kalıntılarıçevreleri ile değerlendiren ve arkeolojik geçmiş içerisinde tanımlayabilen buçalışmanın çıktıları tarihsel bütünlük içerisinde sağlıklı alan kullanımkaralarının alınmasına olanak sunabilir. KW - Tarihi peyzaj değerleri KW - tarihsel derinlik KW - arkeolojik geçmiş KW - tarihi peyzaj karakter sınıflandırması KW - peyzaj mimarlığı N2 - According to European Landscape Convention, alllandscapes should be planned, designed, protected, restored and managed dependingon their natural and cultural landscape values. However, the archeologicalrelicts on landscapes and their temporal depth are not taken into accountduring this assessment process of natural and cultural features of landscapes.In this context, the historical landscape character classification method was developedto analyze the landscape relicts caused by mankind. This study aims toinvestigate the temporal depth of landscape and emphasize the importance ofarcheological past on the landscape architecture discipline. Because of thisfact, the historical landscape character was determined, the specific datasources were listed and the process of the historical landscape characterclassification was investigated, the historical landscape and their temporaldepth were described and finally the suitable land use decisions were analyzedfirst time with this new approach under the landscape architecture disciplinein the context of European Landscape Convention. It is evaluated the protectedareas, monuments and historical relicts with their environment. This study,described the environmental data with their archeological past, can provide totake healthy land use decisions in the historical integrity. CR - Antrop M. (2005). Why landscapes of the past are important for the future. Landscape and Urban Planning. 70(1): 21–34.APST (2007). Avrupa Peyzaj Sözlşmesinin Uygulanması Yolunda Uluslararası Katılımlı Toplantı Bildiri Kitabı, TMMOB Uluslararası Katılımlı Toplantı Sonuç Bildirgesi, Editör: Karadeniz, N., Akay, A., Demirbaş Özen, M., Mayıs, Ankara, Bildiriler Kitabı, 6-7.Aylesbury (2005). Historic Environment Assessment, Aylesbury Environs Study, Milton Keynes and Aylesbury Vale Sub Regional Strategy, pp.91.CHL (2016). Characterising Historic Landscapes: Interdisciplinary Perspectives Workshop. March 1-4, 2016, Izmir, Turkey. Demir, S. (2016). Environment Sustainability and Landscape Management, Chapter: 26, Publisher: St.Kliment Ohridski University Press, Sofia., Editors: Efe R., Curebal İ., Gad A., Toth B., pp.425-438.Demir, S. (2017). Tarihi Peyzaj ve Peyzaj Karakter DeğerlendirilmesiYaklaşımları ile Doğa Koruma-Turizm Odaklı Peyzaj Planlama: Meryemanan Vadisi Örneği, Trabzon, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.Demir, S. & Demirel Ö. (2017). Historical Landscape Classification and Assessment, Journal of International Scientific Researches, 2,2,186-195.Dixon, P. & Hingley, R. (2002): Historic land-use assessment in Scotland, in Fairclough and Rippon (eds) 2002, 85-88.Dobson S. & Selman P.(2012). Applying Historic Landscape Characterization in Spatial Planning: from Remnants to Remanence, Planning Practice ve Research, 27(4): 459-474.Ede, J. & Darlington, J. (2002). Lancashire Historic Landscape Characterisation Programme: A report on the context, method and results for the Lancashire. Blackburn with Darwen and Blackpool Areas. English Heritage, pp.172. Fairclough, G. (2014). Landscape Character assessment and Historical Landscape Characterisation: Conflicting, competing, complementary – the (un)necessary evils of disciplinary seperation. The future of landscape characterisation and the future character of landscape a seminar at KSLA, Stockholm.Fairclough, G. & Herring, P. (2016). Lens, mirror, window: interactions between Historic Landscape Characterisation and Landscape Character Assessment, Landscape Research , 41,2,186-198.Herlin, I. (2007). Avrupa Peyzaj Sözleşmesi, Genel Bir Bakış ve Sözleşmenin Uygulanması. Avrupa Peyzaj Sözleşmesinin Uygulanması Yolunda Uluslararası Katılımlı Toplantı, Mayıs, Ankara, Bildiriler Kitabı, 24-27.Herring C.P. (2009). Framing Perceptions of the Historic Landscape: Historic Landscape Characterisation (HLC) and Historic Land-Use Assessment (HLA), Scottish Geographical Journal, 125(1): 61-77.Kienast F. (1993). The Hague Analysis of historic landscape patterns with a Geographical Information System - a methodological outline, Landscape Ecology, 8(2): 103-118Lambrick G. ve Bramhill P. (1999) . Historical Landscape Assessment, Main Report, Hampshire Country Council, England. pp.39. http://www3.hants.gov.uk/hcc_historic_landscape_1-4.pdf. Lambrick,G., Hind, J. ve Wain,I. (2013). Historic Landscape Characterisation in Ireland: Best Paractice Guidance, Published by The Heritage Council, The Heritage Council of Ireland Series, pp.93. ISBN 978-1-906304-21-8LANDMAP (2013). Historic Landscape, Natural Resources Wales, LANDMAP Methodology: Guidance for Wales,.pp.23.LUC (2011). Land Use Consultant. An Assessment of the Landscape Sensitivity to Onshore Wind Energy ve Field-Scale Photovoltaic Development in Torridge District. Final Report Prepared for Torridge District Council by Land Use Consultants., pp. 230.Ortaçeşme, O. (2007). Avrupa Peyzaj Sözleşmesi Bağlamında Peyzaj Planlama, Avrupa Peyzaj Sözleşmesinin Uygulanması Yolunda Uluslararası Katılımlı Toplantı Bildiri Kitabı, 81-87, Mayıs, Ankara.Peak (2008). Peak District Landscape Character Assessment, Final Report, Peak District National Park Authory, pp.212. http://www.peakdistrict.gov.uk/.Erişim Tarihi: 06.05.2014. Shropshire (2007). Shropshire Landscape Assessment and Shropshire Historical Landscape Characterisation. Shropshire Council. https://shropshire.gov.uk/environment/shropshires-landscape/.pp.149.Şahin Ş., Perçin, H., Kurum, E., Uzun, O. & Bilgili, C. (2013). Bölge-AltBölge (İl) Ölçeğinde Peyzaj Karakter Anal,zi ve Değerlendirmesi Ulusal Teknik Kılavuzu, Müşteri Kurumlar; T.C. İçişleri Bakanlığı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Yütürücü Kuruluş; T.C. Ankara Üniversitesi ve TÜBİTAK KAMAG 1007 Programı 109G074 nolu PEYZAJ-44 Projesi.Turner S. & Crow J. (2010). Unlocking historic landscapes in the eastern Mediterranean: two pilot studies using historic landscape Characterisation, Antiquity 84: 216-229. http://antiquity.ac.uk/an:/84/ant840216.htmTurner, S. (2006). Historic Landscape Characterisation: A landscape archaeology for research, management and planning. Landscape Research, 31(4),385-398, doi: 10.1080/01426390601004376.Turner, S. (2007). Ancient country. The historic character of rural Devon. Exeter: Devon Archeological Society, 185 sayfa.UHLC (2002). Understanding Historic Landscape Character. A paper exploring the relationship between Landscape Character Assessment and Historic Landscape Characterisation/Historic Land-use Assessment, Topic Paper 5, Guidance for Scotland and England, Countryside Agency.Uzun O. (2015). Some of the Landscape Planning Approaches in the World and in Turkey. In: Environment and Ecology at the beginning of 21st century, Efe R., Curebal İ., Bizzarri C., Nyussupova G., (Ed.) Chapter 4, p.61-79, St.Kliment Ohridski University Press, Sofia.Uzun, O., İlke E.F., Çetinkaya, F. & Açıksöz, S. (2012). Peyzaj Planlama: Konya İli, Bozkır-Seydeşehir-Ahırlı- Yalıhüyük ilçeleri ve Suğla Gölü Mevkii Peyzaj Yönetimi Koruma ve Planlama Projesi, Ankara. UR - https://doi.org/10.21733/ibad.419513 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/488342 ER -