TY  - JOUR
T1  - JACK GOODY’NİN KAVRAMSAL DÜNYASINDA MİT, DESTAN, EFSANE VE MASAL
TT  - MYTH, EPIC, LEGEND AND FOLKTALE IN THE CONCEPTUAL WORLD OF JACK GOODY
AU  - Örkün, Berkant
PY  - 2018
DA  - June
DO  - 10.12981/motif.461
JF  - Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
JO  - Motif Akademi
PB  - Motif Yayıncılık
WT  - DergiPark
SN  - 1308-4445
SP  - 127
EP  - 140
VL  - 11
IS  - 22
LA  - tr
AB  - 1919 yılında doğanİngiliz antropolog ve tarihçi Jack Goody, tüm dünyada disiplinlerarası çalışanbir bilim insanı olarak bilinmektedir. Bu nedenle, onun çalışmaları kültürelsosyoloji ve tarih gibi sosyal bilimlerin birçok farklı alanında oldukça etkiliolmuştur. Onun birçok çalışması arasında, Afrika’daki Gana’nın kuzeyindeyaşayan ve LoDagaa olarak isimlendirilen topluluğun arasından derlediği Bagremiti ve bu mit üzerine yaptığı çalışmalar folklorcular ve antropologlar içinoldukça büyük önem taşımaktadır. O, yıllarca bu mit üzerine sürdürdüğüçalışmalarla birlikte; mit, efsane, destan ve masal türlerine dair ‘yerleşikbakış açıları’nı sorgulayarak derinleştirmiş ve bu türlerin yapısı üzerine yeniyaklaşımlar ortaya koymaya çalışmıştır. İlk olarak, sözlü kültürden yazılıkültüre geçişin insan bilincini ve anlatıları nasıl değiştirdiğini sorgulayanGoody, yazının gelişiminin insan bilincini radikal bir biçimde nasıldeğiştirdiğini vurgulayarak ayrıca bu olayın sözlü anlatıların yapısınındeğişiminde önemli bir rol oynadığını iddia etmiştir. Bütün bunlarla birlikte;sözlü anlatılarda bireysel yaratıcılığı, çeşitliliği ve bu çeşitliliktenkaynaklı olarak da anlatıların analizlerinin zorluğunu belirterek folklorçalışmalarına önemli bir katkıda bulunmuştur. Tüm bu gelişmelerden kaynaklıolarak, onun sözel anlatılar üzerine olan çalışmalarının özellikle folklorculariçin çok önemli olduğu açıktır. Bu nedenle, çalışmamızda, onun mit, efsane,destan ve masal türleri üzerine düşünceleri tüm yönleriyle incelenecek veGoody’nin sözlü gelenek adını verdiği lecto-oral terimi hakkında detaylı bilgiverilecektir.
KW  - Jack Goody
KW  - mit
KW  - destan
KW  - efsane
KW  - masal
N2  - Jack Goody, who was born in 1919, the Britishanthropologist and historian, is acknowledged as a scientist workinginterdisciplinary in the world. Therefore, his studies have been influential awide range of different areas of social scientific fields such as culturalsociology and history. Among his numerous works, the studies of the Bagre myththat were collected among the LoDagaa who live in northern Ghana are veryimportant for folklorists and anthropologists. In these studies in which he hadworking for years, he put forth new interpretations on nature of myths,legends, epics and folktales. Firstly, he examined how the transition fromorality to literacy culture influenced narratives and changed humanconsciousness. He claimed that the development of writing caused radicalchanges in human consciousness and this event played important role on changeof oral narratives structre. Besides, he contribution to folklore studies as stressingthe individual creation, variability, andthe fundamental difficulty of analysis in oral narratives. For all thesereasons, his studies on oral narratives are very significant for folklorists.In this article, his ideas on myth, legend, epics and folktales will beexamined with all aspects and given information about his term of lecto-oralthat is called ‘the oral tradition’ by Jack Goody.
CR  - CHANDNA, Y. (2014). “Book Review Article on Jack Goody’s the Domestication of the Savage Mind”. Journal of Humanities And Social Science, 19. I. (11), pp. 45-48.
CR  - COLE, M., COLE, J. (2006). “Rethinking the Goody Myth”. D.R. Olson, M. Cole (Eds). Technology, Literacy, And The Evolution Of Society Implications of the Work of Jack Goody. London: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
CR  - GOODY, J. (1961). “Religion and Ritual: The Definition Problem”. The British Journal of Sociology. 12 (2), pp.142-164.
CR  - GOODY, J., WATT, L. (1963).  "The Consequences of Literacy”. Comparative Studies in Society and History, 5 (3), pp. 304-345.
CR  - GOODY, J., ÇAKMAK, E. E. (2005). “Mit, Söz ve Yazı”.  Cogito, 43. s. 89-106.
CR  - GOODY, J. (2009). “Sözlü Kültür”. Milli Folklor, 83. s. 128-132.
CR  - GOODY, J. (2010). Myth, Ritual and The Oral. New York: Cambridge University Press.
CR  - GOODY, J. (2011). Yaban Aklın Evcilleştirilmesi. (Çev.: Koray Değirmenci), İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
CR  - GOODY, J. (2013). Yazılı ve Sözel Arasındaki Etkileşim. (Çev.: Osman Bulut), İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
CR  - GOODY, J. (2017). Mit, Ritel ve Söz. (Çev.: Damla Sezgi), İstanbul: Küre Yayınları.
UR  - https://doi.org/10.12981/motif.461
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/490225
ER  -