TY - JOUR T1 - Akdeniz Ülkelerinde Turizm Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bootstrap Panel Nedensellik Testi TT - Tourism Income and Economic Growth Relationship In Mediterranean Countries: Bootstrap Panel Causality Test AU - Ilgaz Yıldırım, Burcu AU - Şahin, Dilek PY - 2018 DA - April JF - Yalova Sosyal Bilimler Dergisi JO - YSBD PB - Yalova Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2146-1333 SP - 73 EP - 83 VL - 8 IS - 16 LA - tr AB - İkinci Dünya Savaşından sonra büyük birivme kazanan turizm, ülkeler açısından önem verilen sektörler arasında yeralmaktadır. Turizm sektörü, özellikle gelişmekte olan ülkeler açısından dövizrezervini arttırıcı niteliktedir. Akdeniz Havzasında yer alan ülkeler Dünyaturizminde önemli bir paya sahiptir. Bu çalışmanın amacı, 1995-2016 dönemineait verileri kullanarak 12 Akdeniz ülkesinde turizm gelirleri ve ekonomikbüyüme arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, çalışmada yataykesit bağımlılığı ve heterojenlik testlerinin ardından Kónya (2006) tarafındangeliştirilen bootstrap panel nedensellik analizi kullanmıştır. Analizsonuçlarına göre, turizm gelirlerinden ekonomik büyümeye doğru nedenselliğinsadece İtalya ve Yunanistan’da bulunduğu görülmüştür. Ekonomik büyümeden turizmgelirlerine doğru nedenselliğin ise sadece Slovenya’da bulunduğu tespit edilmiştir.Diğer ülkelerde herhangi bir nedensellik ilişkisine rastlanmamıştır. KW - Turizm KW - Ekonomik Büyüme KW - Panel Veri Analizi N2 - After the Second World War, tourism,which has achieved great speed, is among the sectors that are important for thecountries. The tourism sector increases foreign exchange reserves, especiallyin developing countries. Mediterranean countries have an important share inworld tourism. The purpose of this study is to examine the relationship betweentourism revenues and economic growth, using data from 12 Mediterraneancountries 1995-2016. For this purpose, in the study, bootstrap panel causalityanalysis developed by Kónya (2006) was used after horizontal section dependencyand heterogeneity tests. According to the results of the analysis, it is seenthat only in Italy and Greece are the causalities towards the economic growthfrom tourism incomes. It has been determined that the reason for the economicincomes to tourism income is only in Slovenia. Other countries have notidentified any causal relationship. CR - Aktaş, C. 2009. Türkiye’nin İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik Analizi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 35-47. CR - Bahar, O. (2011). Bölgesel Kalkınmada Turizm Sektörünün Ekonomik Açıdan Yeri ve Önemi, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(19), 1-19. CR - Bahar, O.; Bozkurt, K. (2010). Gelişmekte olan ülkelerde turizm-ekonomik büyüme ilişkisi: dinamik panel veri analizi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(2), 255-265. CR - Baykal, F. (1992). Akdeniz Havzasında Uluslararası Turizm ve Türkiye, Turizm Yıllığı 1992, Türkiye Kalkınma Bankası, Ankara. CR - Bozok, D.; Köroğlu, A. (2007). Akdeniz Ülkelerine Yönelik Uluslararası Turizm Hareketleri, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 146-157. CR - Chuck Y. (Ed.) (1997). International Tourism: a Global Perspective, World Tourism Organization (WTO) Publications, Madrid. CR - Çoban, O.; Özcan, C. (2013). Türkiye’de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi (1963-2010). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1): 243-261. CR - Hüseyni, İ.; Doru, İ.; Tunç, A. (2017). The Effects of Tourism Revenues on Economic Growth in the Context of Neoclassical Growth Model: In the Case of Turkey. Ecoforum, 1(10): 1-6. CR - Kara, O.; Çömlekçi, İ.; Kaya, V. (2012), Turizm Gelirlerinin Çeşitli Makro Ekonomik Göstergeler İle İlişkisi: Türkiye Örneği (1992-2011), Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 75-100.Kaynak, M. (2005), Kalkınma İktisadı, Ankara: Gazi Kitapevi. CR - Kızılkaya, O.; Sofuoğlu, E.; Karaçor, Z. (2016). Türkiye’de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi, 23(1): 204-215. CR - Konya, L.. (2006). Exports and Growth: Granger Causality Analysis on OECD Countries with a Panel Data Approach. Economic Modeling, C.23, ss. 978-992. CR - Pesaran, M. H.; Yamagata, T. (2008). Testing Slope Homogeneity in Large Panels. Journal of Econometrics, C.142, ss.50-93. CR - Pesaran, M. H.; Ullah, A.; Yamagata, T. (2008). A Bias-adjusted LM Test of Error Cross-Section Independence. Econometrics Journal, C.11, ss.105-127. CR - Polat, E.; Günay, S. (2012). Türkiye'de Turizm ve İhracat Gelirlerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Testi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16(2), 204-211. CR - Saleh, A.; Assaf, G.; Ihalanayake, R.; Lung, S. (2015). A Panel Cointegration Analysis of the Impact of Tourism on Economic Growth: Evidence from the Middle East Region. International Journal of Tourism Research, Int. J. Tourism Res., 17: 209–220. CR - Samırkaş, M.; Samırkaş, M. C. (2014). Turizm Sektörünün Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği, İşletme Fakültesi Dergisi, 15(1), 63-76. CR - Seghir, G.; Mostefa, B.; Abbes, S.; Zakarya, G. (2015). Tourism Spending-Economic Growth Causality in 49 Countries: A Dynamic Panel Data Approach. Procedia Economics and Finance 23: 1613-1623. CR - Šimundić, B.; Kuliš, Z.; Šerić, N. (2016). Tourism and Economic Growth: An Evidence for Latin American and Caribbean Countries. Tourism & Hospitality Industry Congress Proceedings, 457-469. CR - Samimi, A.; Sadeghi, S.; Sadeghi, S. (2011). Tourism and Economic Growth in Developing Countries: P-VAR Approach. Middle-East Journal of Scientific Research 10 (1): 28-32. CR - Skerritt D.; Huybers T. (2005). The Effect of International Tourism on Economic Development: An Empirical Analysis, Asia Pasific Journal of Tourism Research, 10(1):23-43. CR - Şahin, D. (2017). Akdeniz Ülkelerinde Turizm ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Analizi, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 115-124. CR - Terzi, H. (2015). Turizme Dayalı Büyüme Hipotezi Türkiye İçin Geçerli Mi?. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16(2): 165-178. CR - Tosun, C. (1999). An Analysis of the Economic Contribution of Inbound International Tourism in Turkey. Tourism Economics, 5(3), 217-250. CR - Unur, K. (2002). Türkiye’nin Ekonomik Etkilerini Ölçmede Kullanılan Yöntemler ve Türkiye’nin Aktif Dış Turizm Gelirlerinin Ölçümü İçin Bir Model Önerisi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. CR - https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284419029 Erişim tarihi: 17.05.2018 UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/yalovasosbil/issue//427298 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/511376 ER -