TY  - JOUR
T1  - Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Kan Bağışına Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi
TT  - Nursing Students' Blood Donation Determination Of Attitudes
AU  - Efteli, Elçin
AU  - Tuğrul, Emel
AU  - Ergin, Senan
PY  - 2018
DA  - May
JF  - Hemşirelik Bilimi Dergisi
JO  - HBD
PB  - Aydın Adnan Menderes  Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2636-8439
SP  - 5
EP  - 9
VL  - 1
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Giriş:Kan bağışı toplumsal olarak kişisel sorumluluklarımızdan biridir ve toplumiçerisinde yardımlaşma, dayanışma gibi değerlerimizi geliştirerek toplumsalsorumluluklarımızı yerine getirmemizde farkındalık uyandırmaktadır. Kanbağışına yönelik toplumsal bilincin oluşması ve gelişmesi eğitim ilegerçekleştirilebilir.  Amaç:Bu araştırmanın amacı hemşirelik bölümü öğrencilerinin kan bağışına yöneliktutumlarının belirlenmesidir. Yöntem:Araştırma 2017-2018 öğretim yılında Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi SağlıkBilimleri Fakültesi Hemşirelik bölümünde eğitim gören ve araştırmaya katılmayıkabul eden 402 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada “Tanıtıcı Bilgi Formu” ve“Kan Bağışı Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler sayı, yüzde, student t testive varyans analizi ile değerlendirilmiştir.Bulgular:Araştırmaya katılanların yaş ortalamalarının 20.52±1,77 olduğu ve %76.4’ünün kadın ve  % 23.6’sının erkek olduğu belirlendi.Öğrencilerin kan bağışı tutumu toplam puan ortalamaları 83.47±9.47’dır. Ölçek toplam puanları ileöğrencilerin sınıfları karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı birfark olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin alt boyutları değerlendirildiğinde; öğrencilerinkan bağışı tutum ölçeği toplumsal ve sosyal sorumluluk, endişe ve toplumsalgörüş ve anlayış boyutu puan ortalaması sırasıyla 50.32±5.28, 22.17±6.29,10.97±3.46’dır. Toplumsalve sosyal sorumluluk alt boyutu ortalamasının kadınlarda daha yüksek veistatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Çalışmada hemşirelik bölümü öğrencilerinin kanbağışı tutum ve davranışlarının olumlu olduğu belirlenmiştir
KW  - Hemşirelik Öğrencisi
KW  - Kan Bağışı
KW  - Tutum
N2  - Backround:Blood donation is one of our personal responsibilities socially and itawareness that we fulfill our social responsibilities by improving our valueslike cooperation and solidarity within the society. The development of socialconsciousness about blood donation can be realized through education.Objective:The aim of this research is to determine the attitudes of the nursingdepartment students towards blood donation.Methods:Research is designed as descriptive research. The study was conducted withMehmet Akif Ersoy University Health Sciences Faculty 402 students who wereeducated in the nursing department and accepted to participate in the researchin the 2017-2018 academic year. "Introductory Information Form" and"Blood Donation Attitude Scale" were used in the study. Data wereanalyzed frequencies, percentage, student t test and analysis of variance.Results:It was determined that the average age of the participants was 20.52±1.77,76.4% were female and 23.6% were male. The total score average of students' blooddonation attitude is 83.47±9.47. It was determined that there was astatistically significant difference between the total scores of the scale andthe classes of the students. When sub-dimensions of the scale are evaluated. Themean scores of students' blood donation attitude scale social and socialresponsibility, anxiety and social opinion and understanding dimension scoreswere respectively 50.32±5.28, 22.17±6.29, 10.97±3.46. The average social andsocial responsibility subscale was found to be higher and statisticallysignificant in women.Conclusion: It was determined that the blood donationattitudes and behaviors of the nursing students in the study were positive.
CR  - 1.	Akalın, S., Başkan, B., Saçar, S., Kutlu, S.S., & Turgut, H. (2011). Denizli’de kan      donörlerinde HBsAg, anti-HCV ve RPR seroprevelansı-özgün araştırma. Klimik Dergisi, 24 (2):101-104.
CR  - 2.	Alam, M., & Masalmeh, D. B. D. (2004). Knowledge, attitudes and practices regarding blood donation among the Saudi population. Saudi Medical Journal, 25(3): 318-321.
CR  - 3.	Al-Drees, A. M. (2008). Attitude, belief and knowledge about blood donation and transfusion in Saudi population. Pakistan J Med Sci, 24,74-9.
CR  - 4.	Allen, J., & Butler, D. D. (1993). Assessing the effects of donor knowledge risk on intentions. Marketing Health Services, 13(3):26-33.
CR  - 5.	Çelik, C., & Güven, G. (2015) Kan bağışı tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. EÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2): 504-520
CR  - 6.	Cevizci, S., Erginöz, E., & Yüceokur, A. (2010). Gönüllü kan bağışçılığı ve kan verme davranışını etkileyen faktörler. Turkiye Klinikleri Cardiovascular Sciences, 22(1): 85-92
CR  - 7.	Chen, J. X., Zhang, T. M., Lim, F. L., Wu, H. C., Lei, T. F., Yeong, P. K., & Xia, S. J. (2006). Current knowledge and attitudes about organ donation and transplantation among Chinese university students. Transplantation proceedings, 38, 2761-2765.
CR  - 8.	Daştan, N. B., Daştan, M., & Kıranşal, N. (2013). Practices and attitudes towards blood donation in health high school students. Journal of Human Sciences, 10(1): 293-306.
CR  - 9.	Goncalez, T. T., Sabino, E. C., Chen, S., Salles, N. A., Chamone, D. A., McFarland, W., & Murphy, E. L. (2008). Knowledge, attitudes and motivations among blood donors in Sao Paulo, Brazil. AIDS and Behavior, 12(1): 39.
CR  - 10.	Güler, V., & Armağan, E. (2003). Kan ve kan ürünleri. STED, 12: 421-3.
CR  - 11.	Hablemitoğlu Ş, Özkan Y, Yıldırım F. (2010). Bir fedakâkarlık örneği olarak" Kan bağışı". Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(20).
CR  - 12.	Kaya, E., Sezek, F., & Doğan, S. (2007). Üniversite öğrencilerinin kan bağışına karşı tutumları ve kan bağışında alan bilgilerinin etkisinin incelenmesi. Cankaya University Journal of Arts and Sciences, 1(7):97-114.
CR  - 13.	Küçükkara, G., Dönmez, T. B., Altındiş, A., Aslan, F. G., & Altındiş, S. (2017). Üniversite öğrencilerinin kan bağışı konusundaki farkındalıkları ve yaklaşımları. Journal of Human Rhythm, 3(3): 151-156.
CR  - 14.	Kutlu, Ö., & Babadoğan, C. (2003). İlköğretim programları ve ders kitaplarında HIV/AIDS konularının yeri ve ele alınış biçimi. HIV/AIDS Dergisi, 6 (3): 65-66.
CR  - 15.	Mahmoudızadeh, F., & Mortazavı, Y. (2008). Evaluation of the awareness of students in Zanjan universities about blood donation eligibility criteria. SJIBTO, 195-202.
CR  - 16.	Marantidou, O., Loukopoulou, L., Zervou, E., Martinis, G., Egglezou, A., Fountouli, P., & Maniatis, A. (2007). Factors that motivate and hinder blood donation in Greece. Transfusion Medicine, 17(6): 443-450.
CR  - 17.	Nwogoh, B., Aigberadion, U., & Nwannadi, A. I. (2013). Knowledge, attitude, and practice of voluntary blood donation among healthcare workers at the University of Benin Teaching Hospital, Benin City, Nigeria. Journal of blood transfusion, 1-6.
CR  - 18.	Özmen, D., Çetinkaya, A. Ç., Sarızeybek, B., & Zeybek, A. (2008). Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin organ bağışına ilişkin bilgi ve görüşleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 28(3): 311-318.
CR  - 19.	Özpulat, F. (2017). Üniversite öğrencilerinin kan ve organ bağışına ilişkin düşünceleri. HSP, 4( 2): 71.
CR  - 20.	Randa, A. C., Cömert, A., Adıgüzel, B., Balıkçıoğlu, C., Örnekol, C., Bayındır, P., & Bakal, İ. S. (2011). Türk Kızılayı orta anadolu bölgesi kan ürünleri tedarik zinciri yönetimi projesi. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 22(3): 22-70.
CR  - 21.	Ringwald, J., Lange, N., Rabe, C., Zimmermann, R., Strasser, E., Hendelmeier, M.,  & Eckstein, R. (2007). Why do some apheresis donors donate blood just once?. Vox sanguinis, 93(4): 354-362.
CR  - 22.	Sabu, K. M., Remya, A., Binu, V. S., & Vivek, R. (2011). Knowledge, attitude and practice on blood donation among health science students in a university campus, South India. Online Journal of Health and Allied Sciences, 10(2):1-3.
CR  - 23.	Şıhbaraklıoğlu, H. (2014). Kayseri ilinde toplumun kan bağışına karşı tutum ve davranışları [Yüksek Lisans Tezi]. T.C. Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
CR  - 24.	Singh, S., Muninarayana, C., Venkatesha, M., & Anil, N. S. (2015). Blood donation awareness and beliefs among medical and nursing students. Int J Med Sci Public Health, 4(10), 1338-42.
CR  - 25.	Sojka, B. N., & Sojka, P. (2008). The blood donation experience: self‐reported motives and obstacles for donating blood. Vox sanguinis, 94(1):56-63.
CR  - 26.	Soyal, H., & Yarar, O. (2017).  Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin kan bağışına karşı tutum ve davranışları. Marmara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(2):65-68.
CR  - 27.	Sungur, M. A., & Mayda, A. S. (2014). Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem I ve dönem VI öğrencilerinin organ bağışı konusunda bilgi ve tutumları. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2): 15-20.
CR  - 28.	T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye’de kan tedarik sisteminin güçlendirilmesi teknik destek projesi Aralık, 2013. Erişim tarihi:15.05.2018 http://www.shgm.saglik.gov.tr /dosya/188069/h/ulusal-kan-ve-kan-bilesenleri-rehberi-kan-bagisi-bolumu-.pdf.
CR  - 29.	Türk Kızılayı. Kan hizmetleri genel müdürlüğü faaliyet kitabı Ankara, 2016. Erişim Tarihi:01.05.2018.http://www.kanver.org/Upload/Dokuman/Dosya/93488678_khgm_2016.pdf
CR  - 30.	Uma, S., Arun, R., & Arumugam, P. (2013). The knowledge, attitude and practice towards blood donation among voluntary blood donors in Chennai, India. Journal of clinical and diagnostic research: JCDR, 7(6):1043.
CR  - 31.	Wiwanitkit, V. (2000). A study on attitude towards blood donation among people in a rural district, Thailand. Southeast Asian J Trop Med Public Health, 31: 609-11.
CR  - 32.	Yaşar, K. K., Pehlivanoğlu, F., Işik, M. E., Çiçek, G., Gürsoy, S., Şimşek, M., ... & Şengöz, G. (2011). Ne kadar farkındayız? Kan bağışı konusunda doktor anketi. Medical Bulletin of Haseki/Haseki Tip Bulteni, 49(2): 56-61.
CR  - 33.	Yazıcı, S. Ö., Kavak, H. O., Kaya, E., Tekin, A., & Kalaycı, I. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin organ nakli ve bağışı konusunda bilgi ve düşüncelerinin belirlenmesi. MAKÜ Sag. Bil. Enst. Derg, 3(2): 66-76.
CR  - 34.	Yıldız, Ç., Emekdaş, G., Kanık, A., Tiftik, N., Solaz, N., Aslan, G., & Otağ, F. (2006). Neden kan bağışlamıyoruz. Mersin ili’nde yaşayanlarda kan bağışına genel bakış: anket çalişmasi. İnfeksiyon Dergisi (Turkish Journal of Infection), 20(1): 41-55.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/hbd/issue//428828
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/480730
ER  -