TY  - JOUR
T1  - An Evaluation of the Psychological Life Quality of Women with Disabled Children with Box Behnken Experimental Design
TT  - Engelli Çocuğa Sahip Kadınların Psikolojik Alan Yaşam Kalitelerinin Box-Behnken Deneme Düzeni ile Değerlendirilmesi
AU  - Kaymaz, Özlem
AU  - Tekindal, Melike
PY  - 2018
DA  - August
Y2  - 2018
DO  - 10.26466/opus.431478
JF  - OPUS International Journal of Society Researches
JO  - opus
PB  - İdeal Kent Yayınları
WT  - DergiPark
SN  - 2528-9527
SP  - 988
EP  - 1004
VL  - 8
IS  - 15
LA  - en
AB  - The purpose of this study was to implement the BBDmethod, which is a response-surface method, quantitatively and compare it with three-wayanalysis of variance. In the study, we used the short-form The World HealthOrganization Quality of Life WHOQOL-BREF-TR scale, which was developed by theWorld Health Organization and was tested by Eser et al. (1999) to determine itsvalidity and reliability. This approach allowed us to attempt to determine theoptimal variable combination in the psychological quality of life of motherswith intellectually-disabled children. The research was conducted with 540mothers who had intellectually-disabled children. By use of 33 Box Behnkenexperimental design (BBD), which is a response surface method, variables andlevels were determined according to the balanced incomplete block design.According to the results, the main effects of the mother’s age and the numberof children were statistically significant. In addition, the interaction effectof “the mother’s age*the time she learnt the disability” was significant. The R2value of the model was found to be 90.33%.When the same set of data was analyzed via three-way analysis ofvariance, both the main effects and the interaction effects were found to beinsignificant. The response surface method may be an alternative to theanalysis of variance in the factorial experiments that are used frequently in thesocial sciences and in research related to social work.
KW  - Box-Behnken experimental design (BBD)
KW  - Quality of life
KW  - Social work
KW  - Response surface method
KW  - Social work
N2  - Araştırmanın amacı, Yanıt Yüzeyi Metotlarından BDDyöntemini nicel olarak uygulamak ve üç yönlü varyans analizi ilekarşılaştırmaktır. Çalışmada Dünya Sağlık Örgütü tarafından geliştirilen,geçerlik ve güvenilirliği Eser vd. (1999) tarafından yapılmış olan, Türkiyeiçin ulusal soru eklenen, kısa form WHOQOL-BREF-TR ölçeği kullanılmıştır. Bukapsamda, zihinsel engelli çocuğa sahip annelerin ruhsal alan yaşamkalitesindeki optimal değişken kombinasyonunun belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırma 540 zihinsel engelli çocuğa sahip anne ile yapılmıştır. Yanıt yüzeyimetodunun 33 Box Behnken deneme düzeni (BDD) kullanılarak, dengelitamamlanmamış blok tasarımına göre değişkenler ve seviyeleri belirlenmiştir.Sonuçlara göre, annenin yaşı, çocuk sayısı ana etkileri ile yaşı*engelliöğrenme zamanı etkileşimleri istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. ModelinR2 değeri %90.33 olarak hesaplanmıştır. Aynı verilere üç yönlüvaryans analizi uygulandığında ise, hem ana etkiler hem de etkileşim etkilerianlamsız çıkmıştır. Sonuç olarak, özellikle sosyal bilimlerde ve sosyal hizmetaraştırmasında yaygın olarak kullanılan, faktöriyel denemelerdeki varyansanalizinin yöntemineinin yerine yanıt yüzeyi metodu bir alternatif olarakkullanılabilir.
CR  - Aslan, D., (2010). Yaşlılık döneminde önemli bir kavram: Yaşam kalitesi [An important concept for old age: Life quality]. 3. Ulusal Sağlıkta Yaşam Kongresi [3rd Life in National Health Congress], 25-27 March 2010, Izmir, 102-104.
CR  - İçağasıoğlı Çoban, A. and Arslanoğlu, H. K. (2004). Sosyal Hizmet Sempozyumu 2004. Türkiye’de Sosyal Hizmet Uygulamaları İhtiyaçlar ve Sorunlar: 4-6 Kasım 2004- Alanya: Konferans ve Bildiriler [Social Work Symposium 2004. Social Work Practices in Turkey: Needs and Problems: 4-6 November 2004- Alanya: Conference and Proceedings]. (165-175). Ankara: Haberal Eğitim Vakfı.
CR  - Banaji, M. R., and Hardin, C. D. (1996). Automatic stereotyping. Psychological Science, 7, 136–141.8
CR  - Bayrak, H., Özkaya, B., Tekindal, M. A.,(2010). Birinci derece faktoriyel denemelerde verimlilik için optimum noktalarin belirlenmesi: Bir uygulama [Productivity in the first degree for the optimum point determination of factorial trials: An application] Türkiye Klinikleri Biyoistatistik Dergisi, 2, 18-26 .
CR  - Bilgin, N., Ergenç, A. and Timurcanday, Ö. (1985). Bireylerce algılanan şekliyle yaşam kalitesi [Life quality as perceived by individu-als]. Seminer, Felsefe, Eğitim, Psikoloji, Sosyoloji, Antropoloji Araştırmaları [Seminary, Philosophy, Education, Psychology, So-ciology, Anthropology Research. (157-169). Izmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını.
CR  - Bruder, G. E., Stewart, J. W., Mercier, M. A., Agosti, V., Leite, P., Do-novan, S., and Quitkin, F. M. (1997). Outcome of cognitive-behavioral therapy for depression: Relation to hemispheric dominance for verbal processing. Journal of Abnormal Psychology, 106, 138–144.
CR  - Bumin, G., Günal, A., Tükel, Ş. (2008). Anxiety, depression and quality of life in mothers of disabled children. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15 (1), 6-11.
CR  - Canarslan, H. and Ahmetoğlu, E. (2015). Engelli çocuğa sahip ailelerin yaşam kalitesinin incelenmesi [An investigation of the variables related to the quality of life of parents of disabled children]. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 13-31.
CR  - Crinic, K. A., Greenberg, M. T., Ragozin, A.S., Robinson, N. M., and Basham, R. B. (1983). Effects of stress and social support on mothers and premature and full-term infants. Child Development, 54, 209-217.
CR  - Kazak, A. E., and Marvin, R. S. (1984). Differences, difficulties and adaptation: Stress and social networks in families with handicapped child. Family Relations, 33, 67-77.
CR  - Cole, D. A., Maxwell, S. E., Arvey, R., and Salas, E. (1994). How the power of MANOVA can both increase and decrease as a function of the intercorrelations among the dependent variables. Psychological Bulletin, 115,465–474.
CR  - Dönmez, D., Bayhan, P., and Artan, I. (2000). Engelli çocuğa sahip ailelerin beklentileri ve endişe duydukları konuların incelenmesi [An analysis of expectations and concerns of parents with disabled children]. Sosyal Hizmet Dergisi, 1 (11), 16-23.
CR  - Ersoy, Ö. (1997). İşitme ve zihinsel engelli çocuğu olan annelerin kaygı düzeyleri ve çocuklarını kabullenme durumlarına destekleyici eğitim programlarınin etkisi. [The effect of "Supporting Training Programs" on acceptance situation and anxiety levels of the parents that have hearing impaired and mentally handicapped children] Dissertation. Hacettepe University Vocational School of Home Economics. Department of Child Development and Education. Ankara.
CR  - Ellis, J.B., and Hirsch, J.K: (2000). Reason for living in parents of developmentally delayed children. Res. Dev. Disabil. 21, 323-7.
CR  - Eser E., Fidaner H., Fidaner C., et al. (1999). Yaşam kalitesinin ölçülmesi, WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF [Measuring Life Quality WHOQOL-100 and WHOQOL-BREF]. 3 P Dergisi, 7(2), 5-13.
CR  - Gettinger, M., and Guetschow, K. W. (1998). Parent and Parent/Child Groups for young children with disabilities. Handbook of Group Interventions for Children and Families. Neatham Heights: Viacom Company.
CR  - Ganong, L., Doty, M.E.,  and Gayer, D. (2003). Mothers in postdivorce families caring for a child with cystic fibrosis. J Pediatr. Nurs., 18, 332-43.
CR  - Harris, R. J. (1985). A primer of multivariate statistics (2nd ed.). Orlando, Florida: Academic Press.
CR  - Hu, X., Wang, M., and Fei, X. (2012). Family quality of life of Chinese families of children with intellectual disabilities, Journal of Intellectual Disability Research, 56(1), 30-44.
CR  - Huynh, H., and Mandeville, G. K. (1979). Validity conditions in repeated measures designs. Psychological Bulletin, 86, 964–973.
CR  - Işıkhan, V., (2005). Türkiye’de Zihinsel engelli çocuğa sahip annelerin sorunları [Problems of Mothers Having Children with Intellectual Disability in Turkey]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
CR  - Küçüker, S. (1993). Özürlü çocuk ve ailelerine yönelik psikolojik danışma hizmetleri [Psychological counselling services for disabled children and their families]. Özel Eğitim Dergisi, 1 (3), 23-29.
CR  - Kaner, (2004). Engelli çocukları olan ana babaların algıladıkları stres, sosyal destek ve yaşam doyumları [The stress, social support, and life satisfaction perceived by fathers with disabled children]. Unpublished Research Report. Ankara.
CR  - Kocabaş, Z. (2001).An application and interpretation of second order response surface model. Ankara Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 7, 121-128
CR  - Lüle F. (2008). Engelli bireylere sahip yoksul ailelerin karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlarla başa çıkma tarzları [The problems encountered by poor families with disabled members and their coping styles]. Unpublished Master’s Thesis, Hacettepe University, Graduate School of Social Sciences, Department of Social Work, Ankara.
CR  - Marlowe, C. M., Schneider, S. L., and Nelson, C. E. (1996). Gender and attractiveness biases in hiring decisions: Are more experienced managers less biased? Journal of Applied Psychology, 81, 11–21.
CR  - Meral, B.F. (2011). Gelişimsel yetersizliği olan çocuk annelerinin aile yaşam kalitesi algılarının incelenmesi [The examination of the family quality of life perceptions of mothers who have children with disabilities], (Unpublished Dissertation), Anadolu University/Institute of Educational Sciences, Eskişehir.
CR  - Minitab 17 Statistical Software (2010). [Computer software]. State College, PA: Minitab, Inc. (www.minitab.com).
CR  - Myers R.H. and Montgomery DC. (2002). Response surface methodol-ogy process and product optimization using designed experiments. In: Myers, R. H., Montgomery D.C., eds. A Wiley-Interscience Publication.  2nd ed. Canada: John Wiley and Sons, pp. 17-85, 203-303.
CR  - Özkan, S. (1999). Yaşam kalitesinin ölçülmesi, WHOQOL-100 ve WHOQOL-BFEF [Measuring life quality, WHOQOL-100 and WHOQOL-BREF]. Psikiyatri, Psikoloji, Psikoformokoloji Dergisi, 7(2), 5-13.
CR  - Smith, T.B., Innocenti, M.S., Boyce, G.C., and Smith C.S. (1993). Depressive symptomatology and interaction behaviors of mothers having a child with disabilities. Psyhol. Rep., 73, 1184-6.
CR  - Tekindal, M.A., Bayrak, H., Ozkaya, B., Yavuz, Y. (2014). Second-order response surface method: factorial experiments an alternative method in the field of agronomy, Turkish Journal Of Field Crops,19 (1), 35-45.
CR  - Tekindal, M.A., Bayrak, H, Ozkaya, B, Genç, Y. (2012). Box-Behnken Experimental Design in Factorial Experiments: The Importance of Bread for Nutrition and Health, Turkish Journal of Field Crops, 17(2), 115-123
CR  - Tokad, M., Sevilir, R., Karadağ, D., Irmak, N., and Erusta, S. (1998). C.P.’li çocuk ve ailelerinin demografik özellikleri, duygusal yaşantı ve beklentilerinin incelenmesi [An analysis of demographic character-istics, emotional experiences, and expectations of children with CP and their families]. Sosyal Hizmet Sempozyumu 1997: Toplumla Bütünleşme Sürecinde Özürlüler ve Sosyal Hizmet [Social Work Symposium 1997: The Disabled Individuals in the Process of Integration with the Society and the Role of Social Work]. Ankara: H.Ü. Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Yayını.
CR  - Turnbull, A. P., and Turnbull, H. R. (1995). Families, professionals, and exceptionality. NewJersey: Merril.
CR  - Wolfsenberger, W., and Menoloscino, F. A. (1970). Theoretical framework for management of parents of mentally retarded. Psychiatric Approaches to the Mentally Retarded, Newyork: Basic Books.
UR  - https://doi.org/10.26466/opus.431478
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/491923
ER  -