TY - JOUR T1 - NASRETTİN HOCA FIKRALARINDA AİLE İÇİ İLETİŞİM TT - INTERFAMILIAL COMMUNICATIONS IN NASREDDIN HODJA’S ANECDOTES AU - Emiroğlu, Selim AU - Karaca, Şura PY - 2018 DA - September DO - 10.12981/motif.482 JF - Motif Akademi Halkbilimi Dergisi JO - Motif Akademi PB - Motif Yayıncılık WT - DergiPark SN - 1308-4445 SP - 124 EP - 142 VL - 11 IS - 23 LA - tr AB - Kısave özlü anlatımı olan, nükteli ve güldürüye dayanan hikâyeciklere fıkra denir.Fıkralar toplumların kültür, inanç ve geleneklerini bir ayna gibi yansıtır.Zengin dil malzemelerinin de bulunduğu fıkralar, birçok yönden incelenebilecekönemli halk ürünleridir. Fıkra kahramanlarının kendisiyle veya başkalarıylakurduğu iletişimler, ince ve esprili yanıtlar, ortaya konulan değer yargıları,aktarılan iletiler fıkraların okuyucular üzerinde bırakabileceği etkilerdüşünülerek incelenmelidir. Bu incelemelerde fıkraların dil özellikleri ilepsikolojik, sosyolojik, kültürel, edebi vb. yönleri ele alınmalıdır. Fıkradenilince akla gelen ilk isimlerden biri Nasrettin Hoca’dır. Hayatın heralanından kesitlerin bulunabileceği Nasrettin Hoca fıkralarında aile içiiletişime ve ailede yaşanan ilişkilere ait veriler elde etmek de mümkündür. Bufıkralarda, aile içi iletişimin nasıl olması gerektiğine, aile içi iletişimibozan durumlara ve aile bireylerinin yaptığı davranışlara ilişkin örnekler yeralmaktadır. Doküman inceleme yönteminin kullanıldığı çalışmada örneklem olarakseçilen Nasrettin Hoca fıkraları, fıkralardaki olumlu ve olumsuz aile içiiletişim yönüyle iki genel başlık altında incelenmiştir. Söz konusu genelbaşlıklar kendi içinde çeşitli alt başlıklara ayrılmış, böylece Nasrettin Hocafıkralarındaki aile içi iletişime ait temalar geliştirilmiştir. Yapılanincelemeyle Nasrettin Hoca ve aile üyelerinin birbirine karşı gösterdikleri olumluve olumsuz davranışlar ile duygular, iletişim bağlamında yorumlanıpdeğerlendirilmiştir. Ayrıca, çalışmada seçilen örneklem üzerinden NasrettinHoca’nın gerçek yaşamına ilişkin bulgular da elde edilmiştir. KW - Nasrettin Hoca KW - iletişim KW - aile içi iletişim KW - aile içi olumlu iletişim KW - aile içi olumsuz iletişim N2 - Storiesbased on short and succinct, concise but humorous events are called anecdotes.Anecdotes reflect the culture, belief and tradition of a society. Theseanecdotes which contain rich lingual materials are also important folk piecesthat can be examined in various aspects. Anecdotes must be approached by takingthe following into consideration; communications the hero in the anecdote haswith other partakers, fine and humorous one-liners and presented valuejudgments. In such, lingual aspects of anecdotes must be approached in linewith following aspects as well; psychological, sociological, cultural, literaletc. While on the subject, it would be remiss not to mention a powerful namesuch as Nasreddin Hodja. Nasreddin Hodja anecdotes which contain parts from allstrides of life can be utilized to gather data on interfamilial communicationsand relationships. These anecdotes come with examples in regards to howinterfamilial communications must be carried out, and to circumstancesdefective for interfamilial relationships and how to tackle them. NasreddinHodja anecdotes, which was picked for sampling in the study to which thedocument examination method was applied, were dissected under two generalheadings as positive and negative interfamilial communication partaking inthese stories. Mentioned general headings are then divided into manysub-headings in themselves, thus allowing themes related to interfamilialcommunication in Nasreddin Hodja anecdotes. With this examination,negative/positive attitudes and feelings of Nasreddin Hodja and family membersto each other were interpreted and evaluated within the context ofcommunication. Furthermore, findings in relation with Nasreddin Hodja’s reallife were obtained via the sampling picked for the study. CR - AKKAYA, Ahmet (2013). “Yabancılara Türkçe Öğretimi Kapsamında Fıkralar: Nasreddin Hoca Fıkraları”. Millî Folklor Dergisi, (100), 171-181. CR - BORATAV, Pertev Naili. (1996). Nasreddin Hoca. Ankara: Edebiyatçılar Derneği Yayınları. CR - ELÇİN, Şükrü. (1981). Halk Edebiyatına Giriş. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. CR - EMİROĞLU, Selim ve diğerleri (2011). Eflatun Cem Güney Masal Babası, Malatya: Malatya Araştırma Derneği Yayınları, 2011. CR - FUAT, Memet. (2013). Nasreddin Hoca Fıkraları. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. CR - GEVENÇ, Sefakat (2014). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Fıkraların Kullanımı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. CR - GÜNEY, Eflatun Cem. (1971). Folklor ve Halk Edebiyatı. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi. CR - GÜNEY, Eflatun Cem. (1957). Nasrettin Hoca Fıkraları. İstanbul: Yeditepe Yayınları. CR - GÜRÜZ, Demet ve EĞİNLİ, Ayşen Temel (2010). Temel İletişim Becerileri Anlamak-Anlatmak-Anlaşmak. Ankara: Nobel Yayınları. CR - GÜZEL, Abdurrahman. (2010). Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınları. CR - KAYA, Alim. “İletişime Giriş: Temel Kavramlar ve Süreçler” (2-28). Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim içinde (Edt. Alim Kaya). Ankara: PegemAkademi Yayıncılık, 2014. CR - ÖNDER, Mehmet. “Nasreddin Hoca Gerçeği” (261-269), Nasreddin Hoca’ya Armağan içinde (Yay. Haz. M. Sabri Koz), İstanbul: Oğlak Yayıncılık, 1996. CR - YILDIRIM, Ali ve ŞİMŞEK, Hasan (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Seçkin Yayıncılık. CR - İnternet KaynaklarıURL-1: “İslam Ansiklopedisi”, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c27/c270069.pdf (Erişim: 12.06. 2018) UR - https://doi.org/10.12981/motif.482 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/537639 ER -