TY  - JOUR
T1  - Dünyada genetiği değiştirilmiş ürünler pazar yapısı ve sosyo-ekonomik değerlendirme
TT  - The market structure of genetically modified crops around the world and socio-economic assessment
AU  - Aral, Yılmaz
AU  - Sarıhan Şahin, Tuğba
AU  - Gökdai, Arzu
PY  - 2018
DA  - June
Y2  - 2018
JF  - Journal of Turkish Veterinary Medical Society
JO  - Vet Hekim Der Derg
PB  - Veteriner Hekimler Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 0377-6395
SP  - 85
EP  - 108
VL  - 89
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Ticari üretiminin 22. yılında GDbitkiler global düzeyde 1,5 milyar hektar ekilebilir arazinin yaklaşık % 12’sindeyetiştirilmektedir. Bu bitkiler 2016 yılında özellikleri açısından; % 47 HT(herbisit toleranslı), % 12 Bt (insekt toleranslı) ve % 41 yığın özellikli ve türaçısından; soya fasulyesi (% 50), mısır (% 22), pamuk (% 12), kanola (% 5) vediğer türler (% 11) şeklinde sınıflandırılmıştır. Genetik mühendisliğisayesinde hâlihazırdaki ürünler dışında yakın gelecekte; endüstriyel üretimedaha uygun, farmasötik sanayi için önemli girdileri üretebilen, besleyici özelliğizenginleştirilmiş, kuraklık gibi zor iklim koşullarına, tuzluluk ve uygunolmayan pH seviyesi gibi çevresel stres faktörlerine ve zararlılara karşı dayanıklılığıarttırılmış türlerin üretilmesi planlanmaktadır. Günümüzde üretilen GD bitkilerinçiftçilere ve üretici ülkelere fayda sağladığı çeşitli çalışmalarda belirtilmiştir.Sürdürülebilirlik ve sosyo-ekonomik değerlendirme çalışmalarında bu ürünlerinavantaj ve potansiyel faydaları açıklanmıştır. Ancak GD ürünlerin kamuoyu tarafındankabul gördüğünü söylemek mümkün değildir. Bunun öncelikli nedenleri, alanlailgili bilinmezlikler, önyargılar ve olası risk unsurlarının yarattığı endişedurumu olabilir. GD bitkiler hakkında oluşturulan risk analiz raporları da bubitkilerin insan sağlığına ve ekosisteme etkisini değerlendiren deneysel çalışmalarınyapılması konusuna vurgu yapmaktadır. Gelecekte dünyayı besleme ve alternatifenerji kaynaklarının üretimi hususunda faydalı olabileceğinden bahsedilen bu ürünlerinpotansiyelinden yararlanabilmek için üretim öncesinde uzman ekiplerin işbirliğiylesağlık, biyogüvenlik ve sürdürülebilirlik yönüyle çeşitli Ar-Ge çalışmalarınınyapılması önem taşımaktadır. 
KW  - Genetiği değiştirilmiş ürünler
KW  - genetik modifikasyon
KW  - pazar
KW  - sürdürülebilirlik
KW  - üretim
N2  - In the 22nd year of commercial production,GM crops are cultivated about 12% of 1,5 billion hectares of arable land on theworld. To classify this crops in terms of traits in 2016; 47% HT (herbicidetolerant), 12% Bt (insect resistant) and 41% stacked traits and in terms ofspecies; soybean (50%), maize (22%), cotton (12%), canola (5%) and other species(11%). Through the applications of genetic engineering, in addition to traitsgained by currently available GM crops, in the near future crop species whichplanned to be produced are; more suitable for industrial production, cabaple toproduce important inputs for the pharmaceutical industry, biofortified and increasedresistance to; difficult climate conditions such as drought, environmentalstress factors such as salinity and unsuitable pH conditions and differentpathogens. GM crops that are cultivated nowadays are mentioned in severalstudies which have benefits to farmers and the countries that produce theseproducts. The advantages and potential benefits of these products are explaineddetailedly in the studies that consider socioeconomic status andsustainability. However, it is not possible to say that GM crops are acceptedby the public. Ambiguities about the field, prejudices and concerns related topossible risk factors may be the main reasons of this cautious attitude. Risk reportsrelated to GM crops also emphasize to conduct empirical studies about theeffects of these crops on human health and ecosystem. To obtain benefit fromthe potential of these products which are particularly said to be beneficialfor feeding the world and production of alternative energy sources in thefuture, it is important to make research and development studies (r&d) forhealth, biosafety and sustainability in collaboration with specialists beforecultivation.  
CR  - .
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/vetheder/issue//434440
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/490317
ER  -