TY - JOUR T1 - Bingöl İlinde Yetiştirilen Bazı Fasulye (Phaseolus vulgaris) Çeşitlerinde Tespit Edilen Böcek Populasyonları ve Acanthoscelides obtectus’a Tepkileri AU - Kaplan, Emin AU - Sabancı Bal, Senem AU - Ayçiçek, Mehmet PY - 2018 DA - June DO - 10.21566/tarbitderg.437268 JF - Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi PB - Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü WT - DergiPark SN - 1302-4310 SP - 47 EP - 54 VL - 27 IS - 1 LA - tr AB - Ülkemizinhemen hemen bütün bölgelerinde üretimi yapılabilen tarımsal ürünlerden olanfasulyenin (Phaseolus vulgaris) verim ve kalitesi üzerine etkili olan zararlı böceklerin varlığı veyoğunluğu oldukça önem arz etmektedir. 2016 yılında BingölÜniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi’ne ait arazide yürütülenbu çalışmada; Yerel-1, Yerel-2, Yerel-3, Yerel-4, Aras-98,Yakutiye-98, Terzibaba, Mecidiye, Elkoca ve Kantar olmak üzere 10farklı fasulye çeşidinde görülen faydalı ve zararlı böceklertespit edilmiştir. Ayrıca bu çalışmalar ile birlikte araziden elde edilenfasulye tohum böceğine (Acanthoscelidesobtectus) ait bireyler belirtilen 10 farklı kuru fasulye çeşidinde kültüre alınarak Acanthoscelides obtectus’un laboratuvar şartlarındaki popülasyonseyri ve zarar durumu belirlenmiştir. Laboratuvar şartlarında kültüre alınan Acanthoscelidesobtectus’a karşı en dayanıklı çeşidin Terzibaba, en hassas çeşidinYerel-3 olduğu saptanmıştır. KW - Fasulye çeşitleri KW - Böcekler KW - Acanthoscelides obtectus KW - Popülasyon gelişimi CR - Atak, E.D. (1975). Fasulye tohum böceği (Acanthoscelides obtectus Say)'nin biyo-ekolojisi ve mücadelesi üzerinle araştırmalar. T.C. Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai karantina Genel Müdürlüğü Araştırma Eserleri Serisi, Teknik Bülten 7 İstanbul, 64 s. CR - Balkaya, A., & Odabaş, M.S. (2004). Samsun Koşullarında Ekim Zamanının Barbunya Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Yetiştiriciliğinde Erkencilik, Verim Ve Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. Bahçe 33 (1-2), 7 –15. CR - Brzostek, G., & Ignatuwıcz, S. (1992). Oviposition preference of the bean weevil, Acanthoscelides obtectus Say (Coleoptera:Bruchidae), for varieties of the common bean. Annals of Warsaw Agricultural University SGGW AR, Horticulture 16 (1), 65-78. CR - Caporaso, N., Whitworth, M.B., & Fisk, I.D. (2018). Protein content prediction in single wheat kernels using hyperspectral imaging. Food Chemistry 240 (2018), 32–42. CR - Dörtbudak, N., Erdoğan, P., & Aydemir, M. (1999). Orta Anadolu Bölgesi’nde depolanan mercimek ve fasulyede zararlı olan Baklagil tohum böceklerinin yayılışı, bulaşma oranı, yoğunlukları ve meydana getirdikleri ürün kayıpları üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni 39 (1-2), 57-75. CR - Elmalı, M., & Toros, S., (1990). Değişik Fasulye Çeşitlerinin Denge Nem Oranları ve Bunun Fasulye Tohum Böceği {Acanthoscelides obtectus Say, Col, Bruchıdae)'nin Gelişme ve Çoğalmasına Etkisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınlan: 1195, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 655 Ankara, 37 s. CR - Esin, T., (1971). Hububat ve Ambar Zararlıları Mücadele Talimatı. T.C. Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Mesleki Kitaplar Serisi Ankara, 145 s. CR - Guzman Maldonado, S.H., Marin, A.J., Castellanos, J.Z., Acosta, J.A.G., & Gonzalez, F.M. (1996). Relationship between physical and chemical characteristics susceptibility to Zabrotes subfasciatus (Boh) (Col.: Bruchidae) and Acanthoscelides obtectus (Say) in common bean (Phaseolus vulgaris L.) varieties. Journal of Stored Products Research 32 (1), 53-58. CR - Hubble, D., (2010). Keys to the adults of Seed and Leaf Beetles of the British Isles. (Coleoptera: Bruchidae, Orsodacnidae, Megalopodidae and Chrysomelidae) Bringing Environmental Understanding To All. AID GAP “Aids to identificaiton in Difficult Groups of Animals and Plants, Test Version 2010. CR - Kalkan, M. (1972). Orta Anadolu Bölgesi’nde bakliyata zarar veren Baklagil tohum böceklerinin tür, yayılış ve zarar oranları üzerinde araştırmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı Sayı: 6. 64 s. CR - Kaplan, E., (2018). “Diyarbakır Tarım Alanlarında Böcek Biyoçeşitliliği Üzerine Bir Değerlendirme” Türkiye Biyoetik Dergisi 4 (3), 125-133. CR - Mbogo, K.P, Davis, J., & Myers, J.R. (2009). Transfer of the arcelin-phytohaemagglutinin-a amylase inhibitor seed protein locus from tepary bean (Phaseolus acutifolius A. Gray) to common bean (P. vulgaris L.). Biotechnology 8 (1), 285-295. CR - Olgun, M., Başçiftçi, Z.B., Ayter, N.G., Kutlu, İ., Akın, A. & Karaduman, Y. (2013). Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşitlerinde Protein Oranının Üç Farklı Analiz Yöntemine Göre Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 8 (2), 80-87. CR - Özer, M., & Yücel, A. (1989). Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde baklagillerde zararlı Baklagil tohum böcekleri, yayılışları, en önemli türün biyo-ekolojisi ve savaş yöntemleri. Doğa 13 (2), 361-381. CR - Özdem, A., & Kovancı, B. (1996). Eskişehir ilinde Fasulye Tohum Böceği Acanthoscelides obtectus (Say) (Coleoptera, Bruchidae)'nin değişik tarihlerde ekimi yapılan fasulye çeşitlerindeki zarar oranı üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Entomoloji Kongresi Bildirileri 251-258. CR - Saraçoğlu, K., & Erkan, S. (2016). Fasulye Tohumlarındaki Viral Etmenlerin Saptanmasında Tanı Yöntemlerinin Duyarlılıklarının İncelenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 53 (3), 309-315. CR - Şehirali, S. (1988). Yemeklik Dane Baklagiller. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1098, Ders Kitabı No: 314. Tamer, A. (1996). Acanthoscelides obtectus(Say) ve Callosobruchus maculatus F.’un gelişme süresi üzerine sıcaklığın ve besinin etkilerinin araştırılması. Türkiye 3. Entomoloji Kongresi 24-28 Eylül 1996, Ankara. CR - Tamer, A., Has, A., Aydemir, M., & Çalışkaner, S. (1998). Orta Anadolu Bölgesi’nde yemeklik baklagiller (mercimek, nohut, fasulye)'de görülen zararlı ve faydalı böcekler üzerinde faunistik çalışmalar Bitki Koruma Bülteni 38 (1-2), 65-90. CR - Thiery, D. (1984). Hardness of some fabaceous seed coasts in relation to larva 1 penatration by Acanthoscelides obtectus Say (Col., Bruchidae). J. Stored Products Research 204 (4):177-181. CR - Turanlı, D., & Kısmalı, Ş. (2011). Denizli ve Uşak illerinde depolanmış baklagillerde bulunan Bruchidae (Coleoptera) türleri. Bitki Koruma Bülteni 51 (2), 195-205. CR - Tüik, (2016). Türkiye İstatistik Kurumu https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul Erişim tarihi: 21.09.2016. CR - Yaşarakıncı, N. (1991). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mercimek ve Nohut Alanlarında Zararlı Olan Heliothis Ochs. (Lep:Noctuidae), Türleri ve Yayılış Alanları; Nohut yeşilkurdu [Heliothis viriplaca (Humagel)]'nun Biyolojisi, Konukçuları ve Doğal Düşmanları. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma Enstitü Müdürlüğü. Araştırma Eserleri Serisi No: 8, Ankara, 119. CR - Yılmaz, A., & Elmalı, M. (2002). Değişik Fasulye Çeşitlerinde Fasulye Tohumböceği [Acanthoscelides Obtectus (Say) (Col: Bruchidae)]'nin Gelişme ve Çoğalması. Bitki Koruma Bülteni 42 (1-4), 35-52. CR - Yücel, A. (1985). Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde baklagillerde zararlı Baklagil tohum böcekleri, yayılışları, en önemli türün biyo-ekolojisi ve savaş yöntemleri (Doktora Tezi). Diyarbakır Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Diyarbakır. UR - https://doi.org/10.21566/tarbitderg.437268 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/494949 ER -