TY  - JOUR
T1  - KURBANİ İLE PERÜZAT HİKÂYESİNİN ÇORUM YAZMA VARYANTI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
TT  - The Çorum Manuscript Variant of the Tale of Kurbani and Perüzat and an Assessment on this Variant
AU  - Erol, Mehmet
PY  - 2018
DA  - July
DO  - 10.17067/asm.437921
JF  - Asia Minor Studies
JO  - AMS
PB  - Serhat KUZUCU
WT  - DergiPark
SN  - 2147-1673
SP  - 240
EP  - 259
VL  - 6
IS  - 12
LA  - tr
AB  - Azerbaycan sahasıâşık edebiyatının kurucusu sayılan Âşık Kurbani 16. yüzyılda yaşamıştır. Hayatıhakkında tarihî kaynaklarda bilgi bulunmayan Kurbani’nin biyografisi şiirlerive adına anlatılan hikâyeye dayanılarak oluşturulmuştur. Sözlü kaynaklar ile azda olsa yazma kaynaklardan ulaşılan şiirleri ve hikâyesi zaman içindevaryantlaşarak günümüze ulaşmıştır. Azerbaycan (Kuzey ve Güney) sahasındayetişmiş bir âşık olduğundan Kurbani’nin şiirleri ve hikâyesinin varyantlarıüzerine yahut bunların yorumlanmasıyla ilgili bu sahada çok sayıda yayınyapılmıştır. Âşık Kurbani’nin şiirleri ve hikâyesi Anadolu sahasında da yazılıve sözlü kaynaklarda yer bulmuştur. Bu konudaki sözlü derlemeler daha çokAzerbaycan sahasına yakın yerlerden (Doğu Anadolu Bölgesi) yapılmışken Kurbani’yeait bilgilerin bulunduğu cönkler, mecmualar ve risaleler gibi yazma kaynaklarise Anadolu’nun daha farklı bölgelerinde tutulmuştur. Bu çalışmada Kurbanihikâyesinin bulunduğu bir yazma risale ile bu risalede kayıtlı hikâye konuedilmiştir. Söz konusu hikâyenin ilk kez yayınlandığı bu çalışmada Âşık Kurbanitanıtılarak Türkiye’deki kaynaklar ve çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir.Kurbani ile Perüzat Hikâyesinin Çorum Yazma Varyantı şeklinde adlandırdığımızmetnin epizotları gösterilmiştir.
KW  - Halk hikâyesi
KW  - Kurbani ile Perüzat Hikâyesi
KW  - Yazma eser
KW  - Cönkler
N2  - Aşık Kurbani, thefounder of Azerbaijan minstrel literature, lived in the 16th century. Thebiography of Kurbani, no information about life on historcal sources, is basedon his poems and the tale told in his name. His poems and his tale reached fromoral sources and manuscript sources reached to these days by variance overtime. Since there is a grown up in Azerbaijan (North and South), there havebeen numerous publacations on Kurbani’s variants of his poems and his tale oron his poems reviews. Thepoems and tale of Aşık Kurbani took part in manuscripts and verbal sources inAnatolia. The collection of verbal sources related to this topic was made nearthe Azerbaijan area (Eastern Anatolia Region) while the manuscript sources werewritten in different regions of Anatolia. In this article, a manuscript and arecorded Kurbani’s tale in this manuscript were studied. The mentionedmanuscript variant is published for the first time in this article. In ourstudy are introduced Aşık Kurbani also provides information about resources andwork in Turkey. In addition, The episodes of the Kurbani and Perüzat tale,which we call the Çorum Manuscript Variant, are shown.
CR  - Abbaslı, T. (2016). Qurbaninin Poetik İrsi (Monoqrafya), Bakı: Orxan Neşriyyat.
CR  - Caferoğlu, A. (1948). “Terekeme Ağzı İle Hudutboyu Şarilerimizden Kurbani ve Şiirleri”, Türk Dili Ve Edebiyatı Dergisi, C. III, S. 1-2, s. 87-106.
CR  - Ahundova, S. (2001). Bir Azerî Destanı: Kurbani (Giriş-Metin-Tercüne-Dizin), İstanbul: Marmara Ü., Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
CR  - Alptekin, A. B. (1996). Halk Hikayelerinin Motip Yapısı, Ankara: Akçağ.
CR  - Birdoğan, N. (1973). “Saz Şairleri: Kurbani”, Türk Folklor Araştırmaları, C.14, No: 284, s.6671-6678.
CR  - Boratav, P. N. (1988). Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, İstanbul: Adam Yayınları.
CR  - Dadaşzade, A. (1972). Qurbani, Bakı.
CR  - Efendiyev, P. (1992). Azerbaycan Şifahi Xalk Edebiyyatı, Bakı: Maarif Neşriyyatı.
CR  - Güneş, A. G. (2013) Kurbani Hikâyesi Üzerine Bir İnceleme, Kırşehir: Ahi Evran Üniverstesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
CR  - Ilıca, A. (2013), “Çorum’da Sosyal ve Kültürel Hayat”, Çorum ve Kültür, Çorum: Çorum Valiliği Yayını, s.155-177.
CR  - Kazımov, Q. (2006). Qurbani Eserleri (2. Baskı), Bakı: Şarq-Qarb.
CR  - Korgunal, M. Z. (1935). Âşık Kurbani, İstanbul: Beyazıd Bozkurt Matbaası.
CR  - Köktürk, Şahin (1990). Kurbani ve Peri Hikâyesi Üzerine Bir Araştırma, Samsun: Samsun 19 Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
CR  - Menzuri, A. (1990). Âşık Kurbani ve Peri Hanım, Tebriz: İnşarâtı Yârân.
CR  - Mümtaz, S. (1927). El Şairleri, Bakü: Azer Neşr Matbaası.
CR  - Oğuz, M. Öcal (1993), “Azerbaycan Âşıklık Geleneği ve Dirili Kurbanı”, Milli Folklor, S. 20, ss. 35–39.
CR  - Paşayev, S. (1989). Azerbaycan Folkloru ve Aşıq Yaradıcılığı, Bakı: ADU Neşriyyatı.
CR  - Qaraxanlı, M. İ. (2010). Âşıq Qurbani Şerler, Tebriz: Neşr-i Axtar.
CR  - Tehmasib, M. H. ve Axundov, E. (2005). Azerbaycan Dastanları I.c., Bakı: Lider Neşriyat.
CR  - Tehmasib, M. H. (2011). Seçilmiş Eserleri II (Azerbaycan Xalq Dastanları Orta Esrler), Bakı: Slavyan Üniversiteti.
CR  - Türkmen, F. vd. (2011). Âşık Lütfi Hayatı, Sanatı ve Hikâyeleri, Kars: Kars Valiliği.
CR  - Ülkütaşır, M. Ş. (1940). “Aşık Kurbani'nin Üç Manzumesi”, Halkbilgisi Haberleri Mecmuası, C.10, S.109, s. 8-11.
UR  - https://doi.org/10.17067/asm.437921
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/522167
ER  -