TY  - JOUR
T1  - Türk Derneği’nin Yeni Lisan Hareketine Katkıları İhmal Mi Edildi?
AU  - Gazioğlu, Duran Can
PY  - 2018
DA  - October
JF  - Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi
JO  - IJHE
PB  - Halil TURGUT
WT  - DergiPark
SN  - 2149-5645
SP  - 281
EP  - 297
VL  - 4
IS  - 8
LA  - tr
AB  - Nisan1911’de Genç Kalemler dergisindeyayımlanan “Yeni Lisan” makalesiyle dil ve edebiyatı esas alan ancaksosyo-kültürel ve siyasal tesirleri olan geniş çaplı bir hareket başlamıştır.Türk edebiyatının gelişim sürecini belirgin bir şekilde etkileyen hareketinsadece Genç Kalemler’in yazarkadrosunun başarısı olarak görülmesi, hareketi hazırlayan faaliyetlerinkatkılarını ihmal etmek anlamına gelmektedir. Genç Kalemler ve Ömer Seyfettin, Mehmet Necip Bey ve Türk Derneğigibi isim ve teşkilatları başarılarına ortak etmezler. Fakat Yeni Lisan’ın çokkısa bir zaman içerisinde geniş bir karşılık bulması, hareketin olgunlaştırıcıbir geçmişe sahip olduğunu düşündürmektedir. Buradan yola çıkarak başlangıcıTanzimat yıllarına kadar götürülebilen dilde ve edebiyatta millî kaynaklaradönüş amacı taşıyan anlayışın nihai prensiplerinin, 1911’de Genç Kalemler’le belirlendiğisöylenebilir. 1908 yılındakurulan Türk Derneği, ilk Türkçü teşkilattır. Türk Derneği, dil ve edebiyatsahasına katkı sunan neşriyat faaliyetleriyle, aynı konularda yürüttüğü geniştartışma ortamı ve ileri sürdüğü tekliflerle Türkoloji ve Türkçülükdüşüncesinin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Dernek, 1911’de yayımlamayabaşladığı çoğunlukla Türkoloji çalışmalarını barındıran Türk Derneği dergisiyle faaliyet alanını genişletmiştir. Bununyanında Türk Derneği’nin aynı amacıbenimsemiş olan Genç Kalemler’lehemen hemen aynı dönemlerde yayın hayatına başlaması ve bu iki dergiyidestekleyen siyasal yapıların benzerliği dikkat çekicidir. Bu çalışmadaTürk Derneği’nin Yeni Lisan hareketinde görmezden gelindiği düşünülen katkılarıüzerinde durulacaktır. Bunun için öncelikle iki oluşum amaçları, prensipleri,çalışmaları açısından karşılaştırılacaktır. Diğer yandan öncü isimlerinin anıve değerlendirmeleri gözden geçirilecek ve sonraki yıllarda bu konu hakkındadüşünen Türkologların ilgili tespitlerine başvurularak Türk Derneği’nin YeniLisan hareketine katkıları somutlaştırılmaya çalışılacaktır.
KW  - Türk Derneği
KW  - Genç Kalemler
KW  - Yeni Lisan
CR  - Akçura, Y. (2001). Yeni Türk Devletinin Öncüleri -1928 Yılı Yazıları- (2.Baskı). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
CR  - Arai, M. (2011). Jön Türk Dönemi Türk Milliyetçiliği (çev. Tansu Demirel) (5.Baskı).İstanbul: İletişim Yayınları.
CR  - Argunşah, H. (2007). Milli Edebiyat. Ramazan Korkmaz (Haz.), 	Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı 1839–2000 (ss. 171-222). Ankara: Grafiker Yay.
CR  - Argunşah, H. (2011). Ömer Seyfettin ve Yakup Kadri’nin Yeni Lisan Tartışmaları. Türk Dili.	C. CI. S. 715, 19-27.
CR  - Argunşah, H. (2014). Çalıştay Açılış Konuşmaları. Hülya Argunşah, Oğuzhan Karaburgu (Haz.), 100. Yılında Yeni Lisan Hareketi ve Millî Edebiyat Çalıştayı Bildirileri                          (ss.11-13). İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yay.
CR  - Gazioğlu, D. C. (2017). II. Meşrutiyet Dönemi Düşünce Hareketleri İçerisinde Türk Derneği Dergisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
CR  - İmzasız, (1908). Türk Derneği Nizamnâmesi. İstanbul: Karabet Matbaası.
CR  - İmzasız, (1911). Türk Derneği Beyannamesi. Türk Derneği. Y.1. S. 1.  2-6.
CR  - Levend, A. S. (2010), Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri (4. Baskı). Ankara: Dil	Derneği Yayınları.
CR  - Öksüz, Y. Z. (1995). Türkçenin Sadeleşme Tarihi Genç Kalemler ve Yeni Lisan Hareketi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
CR  - Ömer Seyfettin, (1999). Yeni Lisan. İsmail Parlatır, Nurullah Çetin (Haz.), Genç Kalemler (ss.1-7), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
CR  - Polat, N. H. (2012). Tanzimat Sonrası Türk Kültür Hayatından Yansımalar. Ankara: Kurgan	Edebiyat Yayınları.
CR  - Sarınay, Y. (2005). Türk Milliyetçiliğinin Tarihî Gelişimi ve Türk Ocakları 1912-1931 (3.Baskı). İstanbul: Ötüken Neşriyat
CR  - Türk Derneği, (1911a). Zat-ı Sami-i Hazret-i Sadaretpenâhi’ye. Türk Derneği. Y. 1. S. 6. 169.
CR  - . Türk Derneği, (1911b). Harbiye Nezaret-i Celilesine. Türk Derneği.  Y. 1. S. 5. 137.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijhe/issue//439201
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/546745
ER  -