TY  - JOUR
T1  - “SEN OLMASAYDIN FELEKLERİ YARATMAZDIM” HADİS-İ KUDSİSİNİN KLASİK ŞİİRE YANSIMALARI
AU  - Yıldırım, Ali
PY  - 2018
DA  - August
JF  - Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi  [Journal Of Old Turkish Literature Researches]
JO  - ESTAD
PB  - İlyas KAYAOKAY
WT  - DergiPark
SN  - 2651-3013
SP  - 154
EP  - 168
VL  - 1
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Kudsihadisler Hz. Peygamber tarafından söze getirilen; ancak manası Allah tarafındanilham edilen sözlerdir. Şüphesiz bu sözler, bir ayet olmamakla birlikteAllah’ın sözleridir. Edebiyatımızda ve özellikle klasik şiirimizde bu itibarlayaygın olarak kullanılan bazı hadis-i kudsiler mevcuttur. Özelliklemutasavvıfların sık sık başvurdukları “Ben gizli bir hazineydim; bilinmeyidiledim” hadis-i kudsisi oldukça meşhurdur. Yine klasik şiirimizde sık sıkgeçen hadis-i kudsilerden birisi de “Levlâke levlâk lemâ halaktü’l-eflâk” (senolmasaydın, sen olmasaydın, felekleri yaratmazdım) sözüdür. Hz. Peygamber sevgisive övgüsü, edebiyatımızda müstakil eser veya şiirlerle yapılmakla birliktebeyitlerin içine serpiştirilmiş ibareler şeklinde de geçmektedir. Dinîbakımdan sahihliği çokça tartışılmış olan bu hadis, bütün bunlara rağmenedebiyatımızda ve özellikle şiirimizde oldukça yaygın olarak kullanılmıştır.Anlamı itibarıyla değerlendirildiğinde Hz. Peygamber’e olağanüstü bir payeverilmiş olması, bu hadisin önemini ortaya koymaktadır. Çünkü kendi varlığınınbilinmesi için mevcudatı yaratmayı murat eden Allah, hadise göre varlığıyaratma sebebi olarak Hz. Peygamber’i işaret etmektedir. Bu paye,edebiyatımızda yüce bir makam, ulu bir sultanlık olarak telakki edilmiş ve bu ibareile genellikle saltanat bildiren kelimeler yan yana getirilmiştir. Kısmîiktibasla ve “levlâk” kısaltmasıyla geçen hadis daha çok şah, taç, taht, otağ,hil’at gibi saltanat bildiren kelimelerle terkiplere girmiştir.
KW  - Hadis-i Kutsi
KW  - Yaratma
KW  - levlâk
KW  - Hz. Peygamber
CR  - AKSOYAK, İ. Hakkı ve ARSLAN, Mehmet (2018). Haşmet Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları
CR  - ARI, Ahmet (2011). Sâkıb Dede ve Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - AYDEMİR, Yaşar (2018). Ramazan Behiştî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - BAŞPINAR, Fatih (2008). “17. Yüzyıl şairlerinden Beyânî'nin Divanı: İnceleme-Tenkitli Metin” Dr. Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi
CR  - BAYAK, Cemal (2017). Sehâbî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - BİLGİN, Azmi (2017). Ümmî Sinan Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - BİLGİN, Azmi (2017). Nigarî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - BOZ, Erdoğan (2017). Hakikî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - DEMİRCİ, Mehmet (1997). “Hakikat-i Muhammediyye”, T.D.V. İslam Ansiklopedisi, C.15. ss.179-180.
CR  - DEMİREL, Şener (2017). Şehrî (Malatyalı Ali Çelebi) Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - EREN, Abdullah (2017). Mehmed Sıdkî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - ERTEM, Rekin (1995). Şeyhülislâm Yahyâ Divanı, Ankara; Akçağ Yayınları
CR  - GÜLER, Zülfi (2006). “Yunus Emre’nin Nur-ı Muhammedî Anlatımının Türk Yaratılış Destanlarıyla Benzerliği”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 16, Sayı: 2, ss. 63-72.
CR  - KAPLAN, Yunus (2012). Fevzî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - KUTLAR, Fatma Sabiha (2017). Arpaemîni-zâde Mustafâ Sâmî Divanı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
CR  - OKÇU, Naci (2012). Şeyh Gâlib Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - ÖZYILDIRIM, Ali Emre (1998). Hamdullah Hamdî Divanı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
CR  - SAKAOĞLU, Saim ve DUYMAZ, Ali (2002). İslamiyet Öncesi Türk Destanları, İstanbul: Ötüken Yayınları.
CR  - TAŞ, Hakan (2017). Vahyî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - TATÇI, Mustafa (2014). Yûnus Emre Dîvân-ı İlâhiyât, İstanbul: H Yayınları
CR  - YAŞAR, Akdoğan (2012). Ahmedî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
CR  - YILDIRIM, Ahmet (2000). Tasavvufun Temel Öğretilerinin Hadislerdeki Dayanakları, Ankara: T.D.V. Yayınları.
CR  - YILDIRIM, Ali (2000). “Kâmî’nin Tuhfetü’z-Zevrâ Adlı Mesnevîsi”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.5, ss.81-111
CR  - YILDIRIM, Ali (2009). Kâmî Dîvânı (Edirneli Efendi Çelebi)” Hayatı, Sanatı, Eserleri ve Dîvânının Tenkitli Metni, Ankara: M.E.B Yayınları.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/estad/issue//448530
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/532083
ER  -