TY - JOUR T1 - ŞÂRİHİN KÜTÜPHANESİNDEN: BOSNALI AHMED SÛDÎ’NİN GÜLİSTÂN ŞERHİNDE KULLANDIĞI KAYNAKLAR AU - Yılmaz, Ozan PY - 2018 DA - August JF - Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [Journal Of Old Turkish Literature Researches] JO - ESTAD PB - İlyas KAYAOKAY WT - DergiPark SN - 2651-3013 SP - 187 EP - 202 VL - 1 IS - 1 LA - tr AB - Türkşerh edebiyatının önemli isimlerinden Ahmed Sûdî, XVI. yüzyılda eser vermiş birâlimdir. İyi bir medrese tahsilinin ardından ilmini ilerletmek için mesafe tanımadanyaptığı seyahatler, onu oldukça donanımlı bir şârih yapar. Şerh ettiğibeyitlerdeki zorlukları halletmek için İran ve Arap şehirlerini dolaşmış,alanında isim yapmış hocalardan ders almış, böylece ulaşılması zor bir bilgibirikimine sahip olmuştur. Ahmed Sûdî’nin bu bilgi birikimini en iyi gösterdiğiyer, hayatının son on yılında kaleme aldığı Dîvân-ı Hâfız, Gülistân ve Bostânşerhleridir. Bu şerhler onun Farsça metinlere nasıl yaklaştığını göstermeklekalmaz, tarih ve kültür araştırmalarında kullanılabilecek birçok bilgiyi de günümüzetaşır. Ahmed Sûdî, her biri hacim bakımından birbirini aratmayacak şerhlerindeTürkçe, Arapça ve Farsça kaynaklar kullanmış, anlaşılması oldukça güç olanyerlerin üstesinden gelmesini bilmiştir. O, bir metne yaklaşırken sadece ometnin dilinde yazılmış kaynaklarla yetinmemiş, metnin çözümünde kendisineyardımcı olabilecek farklı kaynaklara ulaşmayı da başarmıştır. Bu anlayışla,Gülistân Şerhi’nde otuza yakın kaynak kullanmış, yorumlarını delillendirmekiçin konuya uygun kaynaklara göndermeler yapmıştır. Bu kaynaklar tarihtenedebiyata, sözlükbilimden belâgate disiplinler arası bir çeşitlilik gösterir.Bumakalede Ahmed Sûdî’nin Gülistân Şerhi’nde kullandığı kaynaklar elealınacaktır. Ahmed Sûdî’nin bu kaynaklara nasıl ulaştığı tartışılacak, sonra daonları niçin ve ne amaçla kullandığı, kaynakları değerlendirme yöntemi veböylece şerhini nasıl zenginleştirdiği örnekleriyle ortaya konacaktır. KW - Ahmed Sûdî KW - Şerh KW - Şerh Edebiyatı KW - Kaynakbilim CR - KAYNAKÇA CR - AÇAR, B. Gülay (2016). “Sûdî-i Bosnevî’nin Ölüm Tarihi Meselesi”, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, II (4), s.s. 185-196. CR - ANAMERİÇ, Hakan (2006). “Osmanlılarda Kütüphane Kültürü ve Bilimsel Yaşama Etkisi”, OTAM, S. 19, s.s. 53-78. CR - BAŞ, Derya (2013). “Yâfiî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 43, s.s. 175-177. CR - BROCKELMANN, Carl (2017). History of the Arabic Written Tradition, 2 cilt (II), Leiden: Brill. CR - CİCİ, Recep (2000). “İmamzâde Muhammed b. Ebû Bekr”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 22, s.s. 210-211. CR - ÇÖĞENLİ, M. Sadi (2006). “Mutarrizî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 31, s.s. 375-377. CR - ERÜNSAL, İsmail E. (2015). Osmanlılarda Kütüphaneler ve Kütüphanecilik, İstanbul: Timaş Yay. CR - GÜMÜŞ, Sadrettin (1993). “Cürcânî, Seyyid Şerîf”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 8, s.s. 134-136. CR - GÜNEY, Adem (2010). “Kemâlüddîn Mes‘ûd bin Hüseyin eş-Şirvânî’nin Şerhu Âdâbi’s-Semerkandî Adlı Eserinin Tenkitli Neşri”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 21, s.s. 85-152. CR - KANAR, Mehmet (2007). “Nizâmî-i Gencevî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 33, s.s. 183-185. CR - ------------------ (2010). “Şâhnâme”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 38, s.s. 289-290. CR - KANDEMİR, M. Yaşar (2007). “Nevevî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 33, s.s. 45-49. CR - KARLIĞA, H. Bekir (1996). “Gazzâlî (Eserleri)”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 13, s.s. 518-530. CR - -------------------- (2001). “Kâdî Mîr Meybûdî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 24, s.s. 118-119. CR - KAYA, Eyyüp Said (2007). “Nevâzil”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 33, s.s. 34-35. CR - KESLER, M. Fatih (3006). “Mücâhid b. Cebr”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 31, s.s. 442-443. CR - KILIÇ, Hulusi (2003). “el-Makâmât”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 27, s.s. 414-415. CR - ---------------- (2010). “Tâcü’l-Luga”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 39, s.s. 356-357. CR - KILIÇ, M. Erol (1999). “Muhyiddin İbnü’l-Arabî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 20, s.s. 493-516. CR - KILIÇER, M. Esat (1992). “Buhârî, Tâhir b. Ahmed”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 6, s.s. 376. CR - KUT, Günay (1989). “Ahmed-i Dâî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 2, s.s. 56-58. CR - -------------- (1989). “Ali Şîr Nevâyî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 2, s.s. 449-453. CR - OKUMUŞ, Ömer (1993). “Câmî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 7, s.s. 94-99. CR - ÖRS, Derya (2012). “Vatvât, Reşîdüddîn”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 42, s.s. 573-574. CR - ÖZ, Yusuf (2010). Tarih Boyunca Farsça-Türkçe Sözlükler, Ankara: TDK Yay. CR - ÖZAYDIN, Abdülkerim (1997). “Hamdullah el-Müstevfî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 15, s.s. 454-455. CR - ÖZKAN, Halit (2010). “Süyûtî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 38, s.s. 188-198. CR - YAVUZ, Yusuf Şevki (1992). “Beyzâvî”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 6, s.s. 100-103. CR - YILMAZ, Ozan (2007). “Klasik Şerh Edebiyatı Literatürü”, TALİD: Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Eski Türk Edebiyatı Tarihi I, C. 5/9, s.s. 271-304. CR - ---------------- (2012). Sûdî Gülistân Şerhi, İstanbul: Çamlıca Yay. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/estad/issue//452161 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/532090 ER -