TY  - JOUR
T1  - “Doğruluk Kontrol Merkezi” ve “Yalan Haber” Kavramlarına İlişkin İçeriklerin Medyada Yansımasının Araştırılması
AU  - Kocabay Şener, Nihal
PY  - 2018
DA  - November
DO  - 10.31123/akil.454397
JF  - Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi
JO  - Akdeniz İletişim
PB  - Akdeniz Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2619-9718
SP  - 355
EP  - 373
IS  - 29. Özel Sayısı
LA  - tr
AB  - Türkiye’de kurumsal haber medyasınınüretmiş olduğu içeriklerde sözü edilen yalan haber, hakikat sonrası çağ vedoğruluk kontrol merkezlerine yer verip vermediği bu çalışmanın konusunuoluşturmaktadır. Çalışma, Türkiye haber medyasında yalan haber ve bağlantılıolduğu kavramlarla ilgili içerik (haber, yorum yazısı) üretilip üretilmediğini,üretilenlerde ise konunun ele alınışını kategorilere ayırarak incelemeyiamaçlamaktadır. Yalan haberden en fazla etkilenen ülkelerden biri olarak kabuledilen Türkiye’de medyanın konuyu nasıl yansıttığının ortaya konulmasıhedeflenmektedir. İçerik analizi yönteminin kullanılacağı çalışmada, trafiği enyüksek olan beş haber sitesi (Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Sabah ve Sözcü) seçilerekhaberler ve yorum yazıları incelenmiştir. Araştırmanın yapılacağı dönemaralığı, yalan haber tartışmasının ivme kazanmaya başladığı ve hakikat-sonrası(post-truth) kavramının Oxford Dictionary tarafından yılın kelimesi seçildiğiKasım 2016’dan Mayıs 2017’ye kadar olandönem ile sınırlandırılmıştır. Araştırma sonucunda yalan/sahte haber ile ilgiliiçeriklerde siyasetçi ve teknoloji şirketi açıklamalarının kullanıldığı tespitedilmiştir. Egemen siyasal ve ekonomik sistemi destekleyen içeriklerin yeraldığı söylenebilir. Dünyadaki tartışmalar haberlere yansırken Türkiye ileilgili haberlere fazla yer verilmemiştir. Doğruluk kontrol merkezleri ise haberkaynağı olarak hiç gösterilmezken içeriklerde de %3,54 oranında yer almıştır. İncelenenhaber sitelerinin yalan/sahte haber ve doğruluk kontrol merkezlerinigündemlerine almadıkları gözlenmiştir.
KW  - Yalan haber
KW  - sahte haber
KW  - hakikat-sonrası çağ
CR  - REFERANS
CR  - "http://factcheckingturkey.com/about-us"  http://factcheckingturkey.com/about-us , Erişim Tarihi: 01.04.2018
CR  - "http://izlemedeyiz.org/" \l "dogrulukpayicom"  http://izlemedeyiz.org/#dogrulukpayicom , Erişim Tarihi: 01.04.2018
CR  - "http://www.dogrulukpayi.com/~Degerlendirme-Kriterler"  http://www.dogrulukpayi.com/~Degerlendirme-Kriterler , Erişim Tarihi: 01.04.2018
CR  - "http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/son-dakika-facebooktan-secim-aciklamasi-40440989"  http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/son-dakika-facebooktan-secim-aciklamasi-40440989 ).
CR  - "http://www.malumatfurus.org/hakkinda/"  http://www.malumatfurus.org/hakkinda/ , Erişim Tarihi: 01.04.2018
CR  - "https://teyit.org/nedir/"  https://teyit.org/nedir/ , Erişim Tarihi: 01.04.2018
CR  - "https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-42808373"  https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-42808373
CR  - "International Fact-Checking Network fact-checkers’ code of principles" (2016), https://www.poynter.org/international-fact-checking-network-fact-checkers-code-principles, Erişim Tarihi: 03.04.2018.
CR  - Chandler, D., & Munday, R. (2018). Medya ve İletişim Sözlüğü. (B. Taşdemir, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
CR  - Galtung, J., & Ruge, M. (1965). The Structure of Foreign News: The Presentation of the Congo, Cuba and Cyprus Crises in Four Norwegian Newspapers. Journal of Peace Research, 2(1), 64-90.
CR  - Galtung, J., & Ruge, M. H. (1965). The structure of foreign news: The presentation of the Congo, Cuba and Cyprus crises in four Norwegian newspapers. Journal of peace research, 2(1), 64-90.
CR  - Gökçe, O. (2001). İçerik Çözümlemesi. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.
CR  - Graves, L., Cherebini, F. (2016). " The Rıse Of Fact-Checkıng Sıtes in Europe" Reuters Institute Digital News Report 2016
CR  - İnceoğlu, Y., & Çoban, S. (2016). “Şimdi Haberler”. (Editörler), Y. İnceoğlu, & S. Çoban içinde, Haber Okumaları, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 17-64.
CR  - Harcup, T., & O'Neill, D. (2001). What is News? Galtung and Ruge Revisited. Journalism Studies, 2(2), 261-280.
CR  - Harcup, T., & O'neill, D. (2001). What is news? Galtung and Ruge revisited. Journalism studies, 2(2), 261-280.
CR  - https://teyit.org/yanlis-bilgi-ve-yanliliklar-sosyal-medyayi-kasitli-ve-kazara-istila-ediyor/"  https://teyit.org/yanlis-bilgi-ve-yanliliklar-sosyal-medyayi-kasitli-ve-kazara-istila-ediyor/ ).,
CR  - İnal, A. (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları.
CR  - Keyes, R. (2017). Hakikat Sonrası Çağ, İzmir: Delidolu Yayıncılık.
CR  - Lazer, D. M., vd.  (2018). The science of fake news. Science, 359(6380), 1094-1096.
CR  - Narin, B . (2018). Kişiselleştirilmiş Çevrimiçi Haber Akışının Yankı Odası Etkisi, Filtre Balonu ve Siberbalkanizasyon Kavramları Çerçevesinde İncelenmesi. Selçuk üniversitesi iletişim fakültesi akademik dergisi, 11 (2), 232-251. DOI: 10.18094/josc.340471
CR  - Newman, N. vd. (2017). Reuters Institute Digital News Report 2017
CR  - Newman, N. vd. (2018). Reuters Institute Digital News Report 2018
CR  - Oxford Dictionaries, (t. y.). https://en.oxforddictionaries.com/definition/post-truth, Erişim Tarihi: 02.12.2017.
CR  - Reuters . (2017). “What can publishers do about “fake” news?”: https://agency.reuters.com/
CR  - Rigel, N., & Çağlar, Ş. (2010). Kanatlı Kelimeler. İstanbul: Anonim Yayıncılık.
CR  - Shu, K. vd. (2017). Fake news detection on social media: A data mining perspective. ACM SIGKDD Explorations Newsletter, 19(1), 22-36.
CR  - Silverman, C. (Der.). (2017). Kriz Anlarında Dijital Verilerin Doğrulanması İçin Rehber. https://verificationhandbook.com/book_tr/ Erişim Tarihi: 02.04.2018.
CR  - Stencel, M., Griffin, R. (2018). "Fact-checking triples over four years", https://reporterslab.org/fact-checking-triples-over-four-years/, Erişim Tarihi: 01.04.2018.
CR  - Tokgöz, O. (2000). Temel Gazetecilik. Ankara: İmge Kitabevi.
CR  - Van Dijk, T. A. (1988). News Analysis. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
CR  - Vosoughi, S., Roy, D., Aral, S. (2018). " The Spread Of True And False News Onlıne", http://ide.mit.edu/sites/default/files/publications/2017%20IDE%20Research%20Brief%20False%20News.pdf, Erişim Tarihi: 02.04.2018.
CR  - Yüksel, E. (2001). Medyanın Gündem Belirleme Gücü. Konya: Çizgi Kitabevi.
UR  - https://doi.org/10.31123/akil.454397
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/565887
ER  -