TY - JOUR T1 - MİDHAT CEMAL KUNTAY’IN GARB’A TENKİTLERİ: İFTİRA-YI TAASSUB TT - Midhat Cemal Kuntay’s Critics to the West: İftira-yı Taassub AU - Güner, Selda PY - 2019 DA - January DO - 10.17067/asm.454960 JF - Asia Minor Studies JO - AMS PB - Serhat KUZUCU WT - DergiPark SN - 2147-1673 SP - 136 EP - 157 VL - 7 IS - 1 LA - tr AB - Bu makale, Mithat Cemal Kuntay’ın az bilinen ve dolayısıyla yeniharflerle yayınlanmamış ve bir Batı tenkidi olan 1911 tarihli İftira-yı Taasub eserinin, takdim veteşhirini yapmayı amaçlamaktadır. Ayrıca Osmanlıca yazılmış olan bu risalebugünkü Türkçe’ye aktarılacaktır. Midhat Cemal’in henüz 28 yaşında iken yazdığı bu risale, yaşlı imparatorluğun gençkalemlerinden birinin imzasını taşımaktadır. Diğer yandan bu çalışma, metninözerkliğini de dikkate alacak ve fakat yazar ve metnin öznelliklerinin muayyenbir tarihselliğin sınırları tarafından oluşturulduğunu ihmal etmeyecektir.Öncelikle Midhat Cemal’in Türk edebiyatı tarihindeki yeri, onun şahsiözellikleri de hesaba katılarak anlatılacaktır. Onun milli hislerini eserlerineyansıtması belirgin bir özelliğidir. Zira İmparatorluğun çöküş devrine şahitliketmiş bir edibin eserlerinde bu hislerin mevcudiyeti şaşırtıcı değildir. İftira-yı Taassubu yazdığı sene,İmparatorluğun Afrika’daki son toprağı Trablusgarb İtalyanlarca işgaledilmişti. Akabinde de Balkan savaşları meydana gelecekti. İftira-yı Taasuub, İmparatorluğun zevalinin Türk münevverleriüzerindeki tesirlerini gösteren örneklerden yalnızca biridir. Ayrıca bumakalede, doğulu bir aydının Batı’ya yönelttiği eleştiriler dikkatealınacaktır. Zira bu risale bir oryantalizm eleştirisidir ve Batıda din vetaassup ilişkisini örnekleriyle açıklamak niyetiyle yazılmıştır. KW - Midhat Cemal Kuntay KW - Batı KW - İslam KW - İftira-yı Taassub KW - Eleştiri N2 - This article aims to present and expose a less known text writtenin 1911 by Midhat Cemal Kuntay (1885-1956). This tractate is also going totranslate to modern Turkish from Ottoman letters. İftira-yı Taassub that Midhat Cemal wrote at the age of 28, hassignature of one of the young pens of the old empire. On the other hand, thisstudy will also take into account the autonomy of the text and but it will notbe neglected that the subjectivity of the author and his text was created byvariable of a certain historicity. Midhat Cemal's place in the history ofTurkish literature will be explained by taking into account his personalcharacteristics. It is a distinctive feature of reflecting his nationalfeelings in his works. It is not surprising that the presence of these nationalfeelings in the works of a litterateur who witnessed collapse of OttomanEmpire. The year when he wrote İftira-yıTaassub, Tripoli the last Ottoman land in Africa, was occupied by Italiansand afterwards the Balkan wars broke out. İftira-yıTaassub is only one of the examples of the impact of the collapse of theEmpire on the Turkish intellectuals. In addition, in this work the criticism ofan intellectual from East towards West will be taken into consideration. Thistractate is a critique of Orientalism and it was written with the intention ofexplaning the relation with religion and bigotry with examples from the historyof Europe. CR - Afganî, C.- Abduh, M. (1987). Urvetu’l Vuska, (İ. Aydın, Çev.) İstanbul: Bir Yayıncılık. CR - Aklın, N. (2014). Midhat Cemal Kuntay, Hayatı Sanatı Eserleri. (yayınlanmamış YL. Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli. CR - Ayvazoğlu, B. (2014). 1924 Bir Fotografın Uzun Hikâyesi, İstanbul: Kapı Yay. CR - Bhabha, H. K. (2016). Kültürel Konumlanış, (T. Uluç, Çev.) İstanbul: İnsan Yay. Durmuş, M. (1998). Mehmet Akif'in Yakın Dostu Mithat Cemal'in Dine Bakışı. Erciyes, Y. 21, S. 250, ss. 66-69. CR - Durmuş, M. (2008). Midhat Cemal Kuntay’ın Şiirlerinde Ölüm ve Yalnızlık Temi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 1, ss. 93-100. CR - Ersoy, M. A. (2005). Safahat, haz. M. Ertuğrul Düzdağ, İstanbul: Çağrı Yay. CR - Gezgin, H. S. (2013). Edebî Portreler, haz. Beşir Ayvazoğlu, İstanbul: Kapı Yay. CR - Göktürk, H. İ. (1987). Midhat Cemal Kuntay, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. CR - Gövsa, İ. A. (1945-1946). Türk Meşhurları Ansiklopedisi, İstanbul: Yedigün Neşriyat. CR - Habip, İ. (1932). Edebî Yeniliğimiz II, İstanbul: Devlet Matbaası. CR - Hentch, T. (1996). Hayali Doğu, (A. Bora, Çev.) İstanbul: Metis Yay. CR - Irwin, R. (2008). Oryantalistler ve Düşmanları, (B. Tırnakcı, Çev.) İstanbul: YKY. CR - İnal, İ. E. M. K. (1988). Son Asır Türk Şairleri, c. 2, İstanbul: Dergâh Yay. CR - Kahraman, K. (2002). Kuntay, Midhat Cemal. İA, TDV, c. 26, ss. 379-380. CR - Kahraman, Â. (2010). Şinasi. İA, TDV, c. 39, ss. 166-169. CR - Kuntay, M. C. (1945). Türkün Şehnâmesinden, İstanbul: Tasvir Neşriyatı. CR - Kuntay, M. C. (1976). Üç İstanbul, İstanbul: Sander Yay. CR - Kuntay, M. C. (2014). Mehmet Akif, Hayatı-Seciyesi-Sanatı, İstanbul: Oğlak Yay. CR - MacLean, G. (2009). Doğu’ya Bakış, 1800 Öncesi Dönem İngiliz Yazmaları ve Osmanlı İmparatorluğu, (S. Akıllı, Çev.) Ankara: ODTÜ Yay. CR - Necatigil, B. (2016). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, İstanbul: YKY. CR - Okay, M. O. (2005). Milli Edebiyat Akımı. İA, TDV, c. 30, ss. 72-74. CR - Ortaç, Y. Z. (1960). Bir Varmış Bir Yokmuş, Portreler, İstanbul: Yeni matbaa. CR - Ozansoy, H. F. (1939). Edebiyatçılar Geçiyor, İstanbul: Kanaat matbaası, CR - Ozansoy, H. F. (1970). Edebiyatçılar Çevremde, Ankara: Sümerbank Kültür yay. CR - Said, E. W. (1978). Orientalism, Londra: Routledge and Kegan Paul. CR - Said, E. W. (1995). Kültür ve Emperyalizm, (N. Alpay, Çev.) İstanbul: Hil Yay. CR - Sanay, A. B. (2002). Midhat Cemal Kuntay, Hayatı, Sanatı ve Eserleri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. CR - Tanpınar, A. H. (2012). On Dokuzuncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Haz. Abdullah Uçman, İstanbul: Dergah Yay. CR - Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. (2010). c. 2, İstanbul: Yapı Kredi Yay. CR - Toros, T. (1998). Mazi Cenneti I, İstanbul: İletişim yay. CR - Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. (1982). c.5,İstanbul: Dergah Yayınları CR - Yetiş, K. (2007). Dönemler, Problemler Şahsiyetler Aynasında Türk Edebiyatı, c. 2/1, İstanbul: Kitabevi yay. UR - https://doi.org/10.17067/asm.454960 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/633543 ER -