TY - JOUR T1 - HURRİYET. COM.TR’DE KADIN CİNAYETİ HABERLERİNİN RETORİK HABER ÇÖZÜMLEME YÖNTEMİ AÇISINDAN İNCELENİŞİ TT - HURRİYET.COM.TR INVESTIGATION OF WOMEN'S MURDER NEWS IN TERMS OF RHETORICAL NEWS ANALYSIS METHOD AU - Coşkun, Aziz AU - Köse, Hüseyin PY - 2018 DA - December JF - Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi JO - injosos PB - İktisadi Kalkınma ve Sosyal Araştırmalar Derneği WT - DergiPark SN - 2564-7946 SP - 191 EP - 222 VL - 2 IS - 4 LA - tr AB - Etki alanı günden güne genişlemekte olan medya,günümüzde toplumsal yapının önemli belirleyicilerinden biridir. Medya bu gücünüreel olayları seçmeci olarak hikâyeleştirmesinden alır. Haberin oluşumugerçekliğin yansıtılmasından ziyade yeniden inşasıdır. Gerçekliğin yeniden inşaedildiği alanlardan biri de kadının medyada, özellikle de şiddetin hedefiolduğu olaylardaki temsili konusudur. Kadına uygulanan şiddet olaylarının enaşırı noktası cinayettir. Ülkemizde neredeyse her gün onlarcakadın yaygın olarak eşi, babası, sevgilisi ya da başka bir erkek failtarafından ya taciz ve tecavüze, ya şiddete ya da doğrudan cinayet eyleminekurban gitmektedir. Resmi istatistiklere göre, Türkiye’de sadece 2017 yılındaöldürülen kadın sayısı 409’dur. Yalnızca bu sayı bile kadınlara yönelikşiddetin münferit bir olay değil, yerleşik bir olgu olduğunun göstergesidir.Kadın kurbanlar ya eş, ya kız arkadaş ya da geleneksel değerlerin hışmınauğramış savunmasız kimselerdir. Çoğu zaman şiddeti üzerlerin çeken, dahası bunuhak eden kimselermiş gibi yansıtılmaktadırlar. Kadınların kendi kabahatleriolmayan bir eylem veya davranıştan dolayı katledildikleri haberi pek enderolarak dile getirilmektedir. Ya da kadın cinayetleri ekonomik, kültürel,siyasal vb. yapısal nedenlerle ilişkili olarak değil, doğrudan bireysel birsorunmuş gibi sunulmaktadır. Bazı hallerde ise, bu tür cinayetler belli bircoğrafya parçasının kültürel ve geleneksel yapısıyla bağdaştırılarak asıl nedengizlenmektedir. Kadın cinayetlerinin süreklilik arz etmesi cinayet haberlerininde nicel olarak artmasına neden olmaktadır. Bu noktada cinayet haberlerindegeleneksel yazılı/görsel medyadan farklı olarak hızla heryere ve daha fazla kitleye ulaşabilen internethaberciliği önem arz etmektedir. Bu çalışmada kadın cinayeti haberlerinininternet haberciliğinde nasıl işlendiği hurriyet.com.tr örneği üzerindenretorik haber çözümleme yöntemi ile incelenecektir. Bu sayedekadın cinayetlerinin internet haberciliğindeki görünümü; haber dili, çerçevesi,sunum şekli, kadın cinayetlerinin failler, mağdurlar vetoplum açısından nasıl algılanıp yorumlandığı konularıele alınacak olup, soruna hak odaklı habercilik ilkeleri ve habercilik anlayışıbağlamında çözüm önerileri sunulmaya çalışılacaktır. KW - Kadın Cinayetleri KW - Medya KW - Haber KW - Retorik Çözümleme KW - hurriyet.com.tr. N2 - The media, which is expanding from day to day, isone of the important determinants of social structure today. The media picks upthis power by telling real events as eclectic. The formation of the news islargely reconstructed by reflecting the reality. One of the areas in whichreality is being reconstructed is the representation of women in the media,especially those in which violence is the target. The most extreme of violenceincidents committed to women is murder. In our country, almost every day,dozens of women are commonly victims of harassment and rape, either violence ordirect murder, by their spouse, father, lover or another male offender.According to official statistics, only the number of women murdered in Turkeyin 2017 is 409. Not even this number is indicative of the fact that violenceagainst women is not a separate case but a resident case. Female victims areeither vulnerable persons who have suffered from the spouse, girlfriend ortraditional values. Most of the time, the violence is reflected in the personwho attracts them, moreover, who deserves it. The fact that women are massacreddue to an act or behavior that is not their own misdemeanors is rarelymentioned. Or female murders are economic, cultural, political etc. arepresented as if they were a direct individual problem, not in relation to structuralcauses. In some cases, such murders are concealed by associating them with thecultural and traditional structure of a particular geographical segment.Continuity of female murders causes the news of murder to increasequantitatively. In this point, unlike the traditional written / visual media,internet journalism which is able to rapidly reach every other and more peopleis important in murder news. In this study, how the news of the murder of womenis processed in internet journalism will be examined through the rhetoricalnews analysis method through hurriyet.com example. In this issue, theappearance of women murders in internet journalism; news style, frame,presentation style, how the women murders are perceived and interpreted interms of the victims and the societies will be covered and the solutionproposal will be tried to be presented in the context of journalisticprinciples and journalistic understanding. CR - KAYNAKÇA CR - Akmeşe, Z ve Deniz, K. (2015). Kadına Yönelik Cinsiyetçi Söylemin İnternet Haber Portallarında Yer Alma Biçimleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 8 (1): 311-326. CR - Altınörs, A. (2011). Platon İle Aristoteles’in Retorik Anlayışlarının Karşılaştırılması. Ekev Akademi Dergisi, 15 (49): 81-92. CR - Arabacı, B. (2012). Çalışan Kadınların Cinsiyet Ayrımcılığına Yönelik Algıları: Bursa Dokuma Sanayii Örneği. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. CR - Arık, D. (2010). Türk Halk İnanışlarında Örtmece ve Gerçeği Gizleme İle İlgili Uygulamalar: Doğum ve Ölüm Örneği. Dini Araştırmalar, 13 (36): 1-20.Bağcı, O. (2013). Aristoteles Retoriği ve Siyasi Konuşmalardan Örnek Metinler. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. CR - Aslan, K. (2003). Haberim Var/Örneklerle Haberin ABC’si, İstanbul: Anahtar Yayınları. CR - Balcı, Ş. (2007). Negatif Siyasal Reklamlarda İkna Edici Mesaj Stratejisi Olarak Korku Çekiciliği Kullanımı. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4 (1): 73-106. CR - Çakar, S. (2009). Reklamlarda Korku Çekiciliğinin Kullanılması. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. CR - Çam, M. S. (2015). Türkiye’de Basın Reklamlarının Retoriği: Otohaber Dergisinde 1992 Ve 2012 Yıllarında Yayınlanan Otomobil İlanlarının Karşılaştırmalı İçerik Analizi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Dündar, S. ve Demiray, E. (2016). Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddetin Ulusal Gazetelerin Internet Sitelerinde Yer Alışı. Istanbul Journal Of Innovation İn Education, 2 (2): 71-103 CR - Çelenk, S. (2010). Ayrımcılık ve Medya.Bülent Çaplı-Hakan Tuncel (Der.) Televizyon Haberciliğinde Etik: İçinde 211-22. Ankara: Fersa Matbaacılık.Fırıncı, T. (2011). Platon’da Retorik Kavramı. Ethos Dergisi, 4(2): 31 - 46. CR - Devran, Y. (2010). Haber Söylem İdeoloji, İstanbul: Başlık Yayın Grubu. CR - Gökulu, G. ve Hosta, N. (2013). Basında Kadına Yönelik Şiddet Haberlerinin Analizi: Hürriyet, Sabah ve Posta Gazeteleri Örneği (2005-2008). The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (2), 1829-1850. CR - Gül, S. S. ve Altındal, Y. (2015). Medyada Kadın Cinayeti Haberlerindeki Cinsiyetçi İzler: Radikal Gazetesi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4: 168-188. CR - Güven, A. (2014). Gezi’nin Dili: Göstergebilimsel Bir İnceleme. İnsan ve İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi, 2: 19- 29. CR - İşliyen, F. Ş. (2014). Gazete Tasarımının Haberin Algılanması ve Anlamlandırılması Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. CR - Keneş, H. Ç. (2016). Metaforun Ayrımcı Hegemonyanın İnşasındaki Rolü: Suriyelilerin Haberleştirilmesinde Metafor Kullanımı. Gaziantep Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 253- 280. CR - Kolay, H. (2015). Kadın Hareketinin Süreçleri, Talepleri ve Kazanımları. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Kadın Bülteni, (3): 5-11. CR - Köklüdağ, M. (20016). Retorik. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 40: 202- 206. CR - Köse, A. (2010). Türk Basınında Kadın: 2010 Türkiyesi’nde Sosyal Haklar Açısından Kadınların Temsili. Sosyal Haklar Uluslararası Sempozyumu, 25-26 Ekim 2011, Trabzon, Türkiye. CR - Özerkmen, N. (2012). Toplumsal Bir Olgu Olarak Şiddet. Akademik Bakış Dergisi, (28), 1-19. CR - Özer, S. (2006). Hadislerin Anlaşılmasında Bir Yöntem Olarak Retorik Analiz: Vadettikleri Ve Sınırlılıkları. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 5 (2): 233- 258.Sönmez, A. (2008). Batı Retoriğinin Genel Terimleri Üzerine Genel Bir Araştırma. Yayımlanmış Doktora Tezi. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. CR - Rigel, N. (2000). İleti Tasarımında Haber, İstanbul: Der Yayınları.Sontag, S. (2005). Metafor Olarak Hastalık-Aids ve Metaforları, Çev. Osman Akınhay, İstanbul: Agora Yayınları. CR - Şenödeyici, Ö. (2011), Nâilî Divânı Sözlüğü (Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlük). Yayımlanmış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. CR - Tekeli, E, S. (2016). Kadın Cinayetlerinin Haberleştirilmesi Bağlamında Medya Etiğini Yeniden Tartışmak: Habertürk Gazetesi Örneği. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, (1 (1): 129- 142. CR - Ülger, B. (2012). “Reklamda Postmodern Kültürel Analiz: Yeni Modernlik Tecrübesinde Ürünün Estetikleştirilmesine Dair Bir İnceleme”, Görsel Metin Çözümleme/İletişim Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri, Ed: Özlem Güllüoğlu, Ankara: Ütopya Yayınları. CR - Üstüner, A. (2009). Örtmece Sözlerle İlgili Terimler. Turkish Studies, 4 (8): 166-176. CR - Yeğen, C. (2014). İnternet Haberciliğinde Kadın Cinayeti Haberlerinin Sunumu: Posta Gazetesi Örneği. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, Volume 4 Issue 3, 15- 28. CR - İnternet Kaynaklarıhttps://m.bianet.org/bianet/kadin/169628-kadin-cinayeti-haberlerinde-medyanikarnesi, Erişim Tarihi: 21.06.2018 CR - https://bianet.org/kadin/toplumsal-cinsiyet/193661-erkekler-2017-de-290-kadin-ve-22-cocuk-oldurdu, Erişim Tarihi: 11.05.2018 CR - http://kadincinayetleri.org/, Erişim Tarihi: 21.06.2018 CR - http://www.hurriyet.com.tr/kizi-oldurulen-acili-anne-adliye-onunde-gozyasi-40728621, Erişim Tarihi: 22.06.2018. CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/tugcenin-annesi-zalimler-icin-yasasin-cehennem-40739764, Erişim Tarihi: 22.06.2018. CR - http://www.hurriyet.com.tr/video/antalya-daki-kadin-cinayeti-guvenlik-kamerasinda-136197, Erişim Tarihi: 23.06.2018. CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/istanbulda-kadin-cinayeti-24491956, Erişim Tarihi: 23.06.2018 CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/bir-kadin-cinayeti-daha-basindan-vurdu-40645084, Erişim Tarihi: 24.06.2018. CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/yat-isletmecisi-cinayeti-saniklara-ceza-yagdi-40691160, 2 Erişim Tarihi: 4.06.2018. CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/cinnet-evi-yine-kadin-cinayeti-karisini-uygunsuz-halde-40667948, Erişim Tarihi: 25.06.2018. CR - http://www.hurriyet.com.tr/ege/saplantili-asik-onlarca-cocugun-gozleri-onunde-pompali-dehset-yasatmis-25464525, Erişim Tarihi: 25.06.2018. CR - http://www.hurriyet.com.tr/ormanlik-alanda-oldurulen-17-yasindaki-kaderi-40189827, Erişim Tarihi: 25.06.2018). CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/neclanin-annesi-katil-zanlisina-ates-puskurdu-40096292, Erişim Tarihi: 26.06.2018 CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/yine-barisma-bahanesi-yine-kadin-cinayeti 29806498, Erişim Tarihi: 03.08.2018 CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/gunluk-dairede-kadin-cinayeti-40401103, Erişim Tarihi: 03.08.2018 CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/gunluk-dairede-kadin-cinayeti-40401103, Erişim Tarihi: 03.08.2018 CR - http://www.hurriyet.com.tr/gundem/tecavuzcuyle-evlenmisti-vahsice-olduruldu caninin savunmasi-kizdirdi-40632395, Erişim Tarihi: 03.08.2018. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/farabi/issue//457494 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/609218 ER -