TY - JOUR T1 - ARAKAN’A İSLÂMİYET’İN GİRİŞİ VE YAYILIŞI: GÜNÜMÜZ ARAKAN’IN TARİHSEL ARKA PLANI TT - The Entry and the Spread of Islam in Arakan: Historical Background of Contemporary Arakan AU - Dadan, Ali AU - Fuad, Abdur Rahman PY - 2018 DA - December DO - 10.31591/istem.458926 JF - İSTEM PB - Necmettin Erbakan Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1304-0618 SP - 177 EP - 198 IS - 32 LA - tr AB - Bu makalenin temel amacı, İslam'ın Arakan'anasıl geldiğini açıklamaktır. Makalenin kaleme alınmasında en önemli etkeniTürkiye’de Arakan'daki İslam hakkında ciddi oranda hissedilen literatüreksikliğidir. Makalenin giriş kısmında Arakan'a İslam'ın girmenin yanı sıra, Arakan'ınİslam öncesi tarihi ne olduğu ve insanların nasıl islamı yavaş yavaş seçtikleriüzerinde durulacaktır. Arakan tarihi konusunda tarihçiler M.Ö. 2666'da 1.Arakan krallığından bahsetmektedirler. Gün geçtikçe bu bölgenin bazıkrallıkların altında varlığını sürdürdüğünü bildirirler. Ancak ArapYarımadasında İslam'ın yayılışından sonra, Güney-Asya bölgesinde, Arakan'daolduğu gibi, ilk olarak deniz ticaret yoluyla ve ikinci olarak da Hint altkıtasında İslam’ın yayılmasıyla bölge Müslümanlar tarafından genişleme alanıolarak görülmüştür. Bunun sonıucu olarak da daha sonraki yüzyılarda ArakanMüslümanların hakim olduğu bir bölge haline gelmiştir. Fakat son yüzyılardaMüslümanlar hem otoritelerini hemde bölgedeki İslam’ın kazanımlarınıyitirdiler. KW - Arakan KW - İslam KW - Müslüman Hakimiyeti KW - Rohingya KW - Mrauk-U Hanedanı N2 - The main objective of this paper is to explicatehow Islam came into the Arakan. Basically, this paper was chosen for thelacking of information about the Islam in Arakan in Turkish language up to the academicsphere. At the outset, it is to note that besides entering Islam in Arakan, itshould be discussed that what the pre-Islam history of Arakan is and after howpeople gradually moved to Islam. Normally, the historians are taking their notesfrom the BC 2666 in perspective of 1st Arakan kingdom. Day by day, it crossed moredecades by under some kingships. After the advent of Islam in the Arabia Island,it had been found as its expansion area in the South-Asia region like as forArakan- firstly, by the sea traders and secondly, by the establishing of politicalIslam in Indian sub-continent under the Sultanate period. Once upon a time,Arakan was a Muslim dominated region, but for the misfortune of time, theydidn’t keep up their authoritarianism and the Muslim solidarity. CR - Al Jazeera and News Agencies, http://www.aljazeera.com/news/2017/09/rohingya-refugee-numbers-bangladesh-surge-270000-170908090357860.html, Et: 24.01.2018. CR - Albert, Eleanor, “TheRohingyaCrisis”, https://www.cfr.org/backgrounder/rohingya-crisis, Et: 25.01.2018 CR - ArakaneseResearchSociety of Bangladesh,“RajsabhayBanglaShitya”, ArakaneseResearchJournal Cilt-III. CR - Ateş, Ahmet, “Burma’dan Myanmar’a Arakan’daRohingya Müslümanları”, İSTEM, Sayı: 29, 2017, ss. 173-216. CR - Bahar, Abid, “A BriefHistory of Arakan : FromKingdomto a Colony”, KaladanPress Network. CR - Bala, Amritolal, AlaolerKabbe Hindu-MuslimSongskriti, Dhaka: Bangla academy,1991. CR - Bayram,Mürsel-Yaylar,Yasın, “Myanmar’daki Budist-Müslüman Çatışmasının Tarihî Dinamikleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (USAD), Cilt-9, Sayı-44,Hazıran-2016, ss. 367-373. CR - Chan, Aye, “The Development of a MuslimEnclave in Arakan (Rakhine) State of Burma (Myanmar)”, SOAS Bulletin of Burma Research, Cilt-3, Sayı-2, Yaz-2005, ss. 396-420. CR - FIDH Raporu, “Burma repression, discriminationandethniccleansing in Arakan”, (Ed. A. Bernard), Fransa, 2000. CR - Göksöy, İsmail Hakkı, “Myanmar”, İslamansiklopedisi, Cilt-32, 2006, ss. 254-255. CR - Habibullah,N.M., RohingaJatirItihas, Dhaka: BangladeshCo-OperativeBookSociety,1995. CR - Harvey, G.E., History of Burma, New Delhi: AsianEducational Services,2000. CR - Human Rights Watch, “Burma: TheRohingya Muslims: Ending a Cycle of Exodus?”, Sept- 1996, http://www.hrw.org/reports/pdfs/b/burma/burma969.pdf, Et: 23.01.2018 CR - Husayin, Syed Sajjad, “Myanmar, Fiziki ve Beşeri Coğrafya”, İslam Ansiklopedisi, Cilt- 32, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı. CR - IrishCentrefor Human Rights, “CrimesAgainstHumanity in Western Burma: TheSituation of theRohingyas”, 2010, http://burmaactionireland.org/images/uploads/ICHR_Rohingya_Report_2010.pdf, Et: 25.01.2018 CR - Islam, Nurul “Musliminfluence in thekingdom of Arakan”, 2012, http://docplayer.net/38034177-14-november-to-15-th.htmlİHH, ‘Arakan Raporu’, Eylül-2012, Ankara. CR - Karim, Abdul, Banglarİtihas: 1200-1857, Dhaka: JatiyoSahityaPrakash,2013. CR - Khan, A.M., “ArakaneMusalmanSomproday”, DaynikAzadi, 22-27 Auğostos,1978. CR - Khan,Abdul Mabud, TheMaghs : A Buddhistcommunity in Bangladesh, Chittagong: UniversityPress, 1999. CR - Khan, Muhiuddin, “BangladesheIslam: KoektiTotthyaSutra”, MasikMadina, Sayı-10, Ocak-1992. CR - Lindblom,Alina vd.,“Persecutıon of TheRohingyaMuslims: Is GenocideOccurring in Myanmar’sRakhineState?”, International Human RightsClinic, Ekim-2015, Yale Law School. CR - Phayre, Sir Arthur P., History of Burma, London:Trübner&Co., Ludgate Hill,1883. CR - Rahman, MuhammadKhalilur, Tavarihe İslam: Barma ve Arakan, Calcutta: The Star Art Press, 1942. CR - Tamer, Miray “6 soruda Arakan tarihi, etnik ve dini kıyımın dünü, bugünü”, 2017, http://t24.com.tr/haber/6-soruda-arakan-tarihi-etnik-ve-dini-kiyimin-dunu-bugunu,429735,Et: 18.01.2018 CR - Tha, Ba, “Muslims in Arakan (Burma)”,İngiltere: TheİslamicReview, Nisan-1966. CR - Türkiye Diyanet Vakfı, Arakan Raporu,2017, http://www.diyanetvakfi.org.tr/Media/files/raporlar/TDV_Arakan_Raporu.pdf, Et: 24.01.2018 CR - Türkiye Gazetesi, “Devreye İngiliz girdi”, http://ahmetsimsirgil.com/dedelerimizin-yaninda-idiler-3-9-2017-turkiye-gazetesi/, Et: 18. 01.2018. CR - Yunus,Muhammed, Dünden Bugüne Arakan, (Çev. Hatice Uğur), İstanbul: Mavi Ofset, 2012. CR - Zübeyir, K.R.B, Kitab-uz Zahareve’tTühüf, Kuvyet, 1959. CR - Hall, D.G.E., A History of South-East Asia, “The Rise And Fall of the Kingdom of Mrohaung in Arakan”, The Macmillan Press Ltd, 1981 CR - Johnston, E.H., “ Some Inscriptions of Arakan”, Bulletin of the School of Oriental and African studies (SOAS), Haziran-1944, Cilt-XI., Sayı-II, 1944, ss. 357-385.Human Rights Watch, ‘The Government Could Have Stopped This`, Ağustos- 2012 CR - Muhammed Hamidullah, İslam Peygamberi, çev. SalihTuğ, İstanbul, 1993. CR - Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV/206. CR - Beyhakî, Şu’abu’l-İman, thk. Muhammedes-SaîdBesyunîZağlul, Beyrut, 1410, CR - MuhammedHamidullah, “Çinile İlk Devir Müslüman Ülkelerin Temasları”, İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, Sayı-VI., İstanbul, 1975. CR - Chowdhury, Abdul Haq, Prachin Arakan Roainga Hindu O Badua Bauddya Odhibasi, Bangla Academy, Dhaka, 1994. CR - Yegar, Moshe, The Muslims of Burma, Wiesbaden, 1972. UR - https://doi.org/10.31591/istem.458926 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/610522 ER -