TY - JOUR T1 - FUZÛLÎ’NİN TÜRKÇE DİVANI’NDAKİ GAZELLERİNDE GÖNÜL TT - Heart at Gazals of Fuzlûlî’s Turkish Divan AU - Şener, Hasan AU - Akatay, Kübra PY - 2018 DA - July DO - 10.18069/firatsbed.460920 JF - Firat University Journal of Social Sciences PB - Fırat Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1300-9702 SP - 77 EP - 95 VL - 28 IS - 2 LA - tr AB - Fuzûlî XVI. yüzyılda yaşamış, Türkedebiyatının en büyük şairlerinden biridir. Şiirlerinde duygusallığı ön planda tutanşair, devrinde kıymetinin bilinmemesi, yoksulluk ve kimsesizlikten şikâyetetmiştir. Bu ilgisizlik şairin ruh dünyasını derinden etkilemiş ve bu durumonun şiir dünyasına da yansımıştır. Fuzûlî, şiirlerini kendine has üslubuyla veince hayallerle süslemiştir. Bu çalışmaya konu olan “gönül” kavramı FuzûlîDivanı’nda beşerî ve ilahi aşkın kaynağı olarak işlenmiştir. Şair divanındagönül etrafında şekillenmiş çeşitli beyitler kaleme almış ve gönül kelimesi ileilgili olarak çeşitli mecaz ve mazmunlar kullanmıştır. Fuzûlî Divanı’nda tecritve teşhis yoluyla âdeta ikinci bir âşık olarak ele alınmış olan gönül de tıpkıâşık gibi ağlar, kanlı gözyaşı döker, dert ve üzüntüyü arar, acı çekmektenhoşlanır. Bu anlam ilgileri çoğaltılabilir. Çalışmada, gönül kavramının çeşitlikaynaklardaki tanımı, bilim insanlarının kavram ile ilgili görüşleri, sufileregöre gönül kavramı ve klasik edebiyat şairlerinin kavramla ilgili beyit örnekleriverildikten sonra Fuzûlî divanında gönül kavramının hangi münasebetlerlekullanıldığı örnek beyitlerle açıklanmıştır. KW - Fuzûlî KW - Türkçe divan KW - gazel KW - gönül N2 - Fuzûlî who lived in the XVI.century, is one of the greatest poets of Turkish literature. Poet, whosepoetries are at the forefront of sensuality, complained of not being known hisvalue in his era, poverty and desolation. Being neglected affected his spiritworld very deeply and this situation reflected on his poetry world. Hedecorated his poetries with his own style and his delicate dreams. “Gönül”concept subject to this study is evaluated as the source of human and divinelove at Fuzûlî Divan. Poet in his Divan wrote different couplets composed ofheart, and used metaphors and poetic themes about the word of heart. The heartapproached as a second lover with the ways of isolation and diagnosis at FuzûlîDivan cries like a lover, sheds bloody tears and looks for trouble and sadness,and likes having pain. This sense can be augmented. Moreover, the definition ofdifferent sources, the views of scientists about the concept, heart conceptaccording to Sufis, classical literature poets’ couplet examples related to theconcept and the reason of using the word in poet’s Divan have been tried to beexplained with giving examples of couplets.  CR - Akbalık, Esra (2013), Yunus Emre’nin Şiirlerinde Gönül İmgesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.6, S.26, s.20-28. CR - Akyüz, Kenan vd. (1997), Fuzûlî Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Aydın Yağcıoğlu, Songül (2010), Fuzûlî ve Bâkî Divanlarında Aşk Anlayışı ve Sevgili Tipi, Türkish Studies, Volume 5/3, s.559-587. CR - Aydın, Mehmet (1999), Gönül Kelimesi Üzerine, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, S.566, s.104. CR - Ayverdi, İlhan (2008), Misalli Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat. CR - Banarlı , Nihat Sami (2011), Türkçenin Sırları, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat. CR - Cebecioğlu, Ethem(2009), Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, İstanbul: Ağaç Kitabevi Yayınları. CR - Devellioğlu, Ferit (2013),Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları. CR - Doğan, Ahmet (2013), Kilisli Ebu Bekir Vahîd Divançesi’nde Gönül, I. Uluslararası Muallim Rıfat Kilis ve Çevresi Sempozyumu, s. 499-511, 16-17 Mayıs, Kilis. CR - Gölpınarlı, Abdülbaki (2004), Tasavvuftan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri, İstanbul: İnkılâp Yayınları. CR - Güler, Zülfi (2004), Şeyh Galip Divanında Ayna Sembolü, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.14/1, s.103-121. CR - İpekten, Haluk (2008), Fuzûlî, Hayatı-Sanatı-Eserleri, Ankara: Akçağ Yayınları CR - İpekten, Haluk (2014), Bâkî, Hayatı-Sanatı-Eserleri, Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Kalkışım, Muhsin (1994), Şeyh Gâlib Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Kapal, Münire Nurefşân (2012), Nef’î Divanı’nda Gönül, Türkish Studies, Volume 7/3, s.1605-1618. CR - Kaplan, Mahmut (2012), Es-Seyyid Osman Hulûsî Efendi Dîvânı’nda Gönül ve Aşka Dair, Ankara: Nasihat Yayınları. CR - Karahan, Abdülkadir (1996), Fuzûlî, TDV İslam Ansiklopedisi, C.13, s. 243. CR - Kurnaz , Cemal (2012), Hayâlî Bey Divanı’nın Tahlili, Ankara: Kurgan Edebiyat Yayınları. CR - Kurnaz, Cemal (1989), Gönül, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, C.14, s.151 CR - Levend, Agâh Sırrı (1984), Divan Edebiyatı, İstanbul: Enderun Kitabevi. CR - Macit, Muhsin (2010), Nedim, Hayatı-Eserleri ve Sanatı, Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Mazıoğlu, Hasibe (2011), Fuzûlî Üzerine Makaleler, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. CR - Nazif, Süleyman (2014), Fuzûlî, İstanbul: Büyüyenay Yayınları. CR - Onat Çakıroğlu, Tuba (2013), Yunus Emre Divanı’nda Gönül, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, S. 9, s. 77-86. CR - Onay, Ahmet Talât (2013), Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar Ve İzahı, (Haz. Cemal Kurnaz), Ankara: Kurgan Edebiyat Yayınları. CR - Pala, İskender (2012), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, İstanbul: Kapı Yayınları. CR - Sefercioğlu, M.Nejat (1990), Nev’î Dîvânı’nın Tahlîli, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. CR - Selçuk, Bahir (2005), Fuzûlî’de Gözyaşı, Ekev Akademi Dergisi, S.25, s. 233-246. CR - Selçuk, Bahir (2012), Klâsik Türk Şiirinde Ceres, Turkish Studies,Volume 7/3, s. 2231-2250. CR - Tanyeri, M.Ali (1999), Örnekleriyle Divan Şiirinde Deyimler, Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Tarlan, Ali Nihat (2005), Fuzûlî Divanı Şerhi, Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Tolasa, Harun (2001), Ahmet Paşa’nın Şiir Dünyası, Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Türkçe Sözlük (2011), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. CR - Uludağ, Süleyman (1991). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Marifet Yayınları CR - Üstüner, Kaplan (2007), Divan Şiirinde Tasavvuf, Ankara: Birleşik Yayınevi. CR - Yılmaz, Hasan Kamil (1994), Tasavvuf ve Kalp, Altınoluk Dergisi, S. 104, s.31. CR - Elektronik Kaynaklar CR - Parmaksız, Mehmet Nuri, (2013), Gönül Kelimesi Üzerine Düşünceler, http://www.edebiyatufku.com/ artikel.php?artikel id=1790 (E.T. 28.01.2016). UR - https://doi.org/10.18069/firatsbed.460920 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/537264 ER -