@article{article_464870, title={Fanatizm Olgusu ve Dinî Kült Yapılarda Eleştirisizliğin Eleştirisi}, journal={Kader}, volume={16}, pages={404–432}, year={2018}, DOI={10.18317/kaderdergi.464870}, author={Maraz, Hüseyin}, keywords={Fanatizm,Kült,Örgütlenme,Eleştiri,Düşünce}, abstract={<p> <span style="color:rgb(51,51,51);font-size:12px;">Öz (150-250 kelime)  </span> <span style="color:rgb(51,51,51);font-size:12px;">ve yukarıdaki kutucuğa anahtar kelimeler (5-7 kelime) </span> </p> <p> <span style="color:rgb(51,51,51);font-size:12px;">İngilizce öz ve anahtar kelimeler de aynı sınırlar çerçevesinde yazılmalıdır. </span> </p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:1cm;line-height:normal;"> <b> <span style="font-size:9pt;font-family:’Palatino Linotype’, serif;">Öz </span> </b> </p> <p> <b> </b> </p> <b> </b> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:1cm;line-height:normal;"> <span style="font-size:9pt;font-family:’Palatino Linotype’, serif;"> </span> </p> <p>  </p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:1cm;line-height:normal;"> <span style="font-size:9pt;font-family:’Palatino Linotype’, serif;">Fanatiklik, doğru düşünceyi,
sorgulamayı, eleştiriyi, hoşgörü ve hürriyeti sınırlandıran bir eğilimdir.
İtiraz etmeyen, eleştiri ve fikri münakaşaya dayanma gücü olmayan ve telkin
edileni koşulsuz kabule odaklanan bir oluşumun, doğruyu yanlıştan ayırt edebilme
ve kendisine iletilen bilgiden şüphe duyma yetisi kaybolmuştur. Dini bir
örgütlenme biçiminde mutlak itaat iman ile eşitlenmiş ise irade ve eylemlerin
tek bir iradenin kontrolü altına girmesi de kaçınılmazdır. Bu sebeple düşünüp
algılama yetisinden yoksun kült yapılar için sadece kesin gerçekler ve katî
yanlışların olduğu malumdur. Kendi ideolojisini mutlak hakikat kabul eden buna
karşın diğerini ötekileştirerek fikirlerine doğruluk payı vermeyen, tahammül de
edemeyen bir oluşumun ahlakî ve erdemli bir toplum oluşturması zordur. Oysa bir
bilgi, doğru bir şekilde seçilir, sorgulanır, değerlendirilir ve düşünceye
dönüşürse yargılama gücü yüksek makul bireylerden oluşan bir toplum inşa
edilebilir. Nitekim insanoğlu, ahlakî ve düşünsel gelişimini sürdürdüğü sürece tevhit
akidesi, fikrî ve kalbî tahriften korunacak ve daha da fazla evrensel bir
kabule yatkın hale gelecektir. Bugün İslam dünyasında şahit olunan bozuk itikâdî
düşüncelerin ortak karakterinin ise dinin asıllarını bilmeme, başkalarını
kölece taklit, aklı uyuşturma ve hakikatin tekelciliğini yapma olduğu
aşikârdır. Bu itibarla makalemizde, bireyin düşünsel gelişimini engelleyen
fanatizm olgusunu ve eleştiri yeteneğinden yoksun kült yapıların ne denli
tahrif edici bir güç olduğunu irdelemeye çalışacağız. </span> </p> <p> </p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:1cm;line-height:normal;"> <b> <span style="font-size:9pt;font-family:’Palatino Linotype’, serif;"> </span> </b> </p> <p> <b>  </b> </p> <b> </b> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:1cm;line-height:normal;"> <b> <span style="font-size:9pt;font-family:’Palatino Linotype’, serif;">Anahtar Kelimeler </span> </b> <span style="font-size:9pt;font-family:’Palatino Linotype’, serif;">: Fanatizm, Kült, Örgütlenme,
Eleştiri, Düşünce, Dinî. </span> </p> <p> </p> <p class="MsoNormal" align="center" style="text-align:center;"> </p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;line-height:150%;"> <b> <span style="font-size:10pt;line-height:150%;font-family:’Palatino Linotype’, serif;"> </span> </b> </p> <p> <b>  </b> </p> <b> </b> <p class="MsoNormal" align="center" style="text-align:center;"> <b> <span lang="en-us" style="font-size:9pt;line-height:107%;font-family:’Palatino Linotype’, serif;" xml:lang="en-us">Fanaticism Fact and Criticism on
Being without Criticism in Religious Cult Structures </span> </b> </p> <p> <b> </b> </p> <b> </b> <p class="MsoNormal" style="text-align:justify;"> <span lang="en-us" style="font-size:9pt;line-height:107%;font-family:’Palatino Linotype’, serif;" xml:lang="en-us">                <b>Abstract </b> </span> </p> <p> <b> </b> </p> <b> </b> <p class="MsoNormal" style="text-align:justify;text-indent:1cm;line-height:normal;"> <span lang="en-us" style="font-size:9pt;font-family:’Palatino Linotype’, serif;" xml:lang="en-us">Fanaticism is an inclination that limits correct
thought, questioning, criticism, tolerance and liberty. An entity, which
doesn’t object to, can’t bear criticism and mental arguments and focuses on
unconditional acceptance to what is commanded, has lost the ability to
distinguish right from wrong and be doubtful of the information transmitted.
Freedom and actions would be inevitably under control of single command if
absolute obedience in the form of a religious organization has been come up to
faith. For that reason, it is obvious that only certain facts and absolute
mistakes are available for cult structures devoid of the ability to think and
comprehend. It is difficult for an entity to create a moral and virtuous
society since it considers its ideology as absolute}, number={2}, publisher={Mehmet BULĞEN}