TY  - JOUR
T1  - ÜSTÜN ZEKALILAR ÖĞRETMENLİĞİ ADAYLARININ BİLİŞSEL ESNEKLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
AU  - Camcı Erdoğan, Sezen
PY  - 2018
DA  - September
DO  - 10.18026/cbayarsos.465710
JF  - Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
PB  - Manisa Celal Bayar Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1304-4796
SP  - 77
EP  - 96
VL  - 16
IS  - 3
LA  - tr
AB  -                 Bu çalışmanın amacı, üstün zekalılar öğretmenliği adaylarınınsahip olduğu bilişsel esneklik düzeylerinin farklı değişkenler (cinsiyet, sınıfdüzeyi, anne-baba mesleği vb.) açısından incelenmesidir. Tarama modelindeyürütülen ve amaçlı örnekleme yöntemi kullanılan çalışmanın örneklemini,2015-2016 eğitim öğretim yılında İstanbul’da yer alan bir devletüniversitesinde Üstün Zekalılar Öğretmenliği lisans programına devam eden 154öğrenci oluşturmuştur. Katılımcılar araştırmaya gönüllü olarak katılmışlardır.Veriler kişisel bilgi formu,  Dennis veVander Wal (2010) tarafından geliştirilen ve Sapmaz ve Doğan (2013) tarafındanTürkçe’ye uyarlanan Bilişsel Esneklik Envanteri kullanılarak toplanmıştır.Verilerin analizinde frekans, ilişkisiz gruplar için t testi ve tek yönlüvaryans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Örneklemin puan ortalamalarına görebilişsel esneklik düzeylerinin iyi olduğu sonucuna varılmıştır. Cinsiyet vesınıf düzeyi değişkenleri açısından hem alt boyutlarda hem de ölçekten alınantoplam puanlarda anlamlı farklılık bulunmazken; anne ve baba meslekleri veöğretmen adaylarının aileleri ile ikamet ettikleri yer açısından anlamlıfarklılıklar ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçlarının ve önerilerin alana katkıyapacağı düşünülmektedir. 
KW  - bilişsel esneklik
KW  - öğretmen adayı
KW  - üstün zekalı
CR  - Alper, A. ve Deryakulu, D. (2008). Web ortamlı probleme dayalı öğrenmede bilşsel esneklik düzeyinin öğrenci başarısı ve tutumları üzerindeki etkisi. Eğitim ve Bilim, 33, 49-63.
Altunkol, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilşsel esneklikleri ile algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana. 
Arslan, K. (2002). Üniversiteli gençlerde mesleki tercihler ve girişimcilik eğilimleri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6, 1-11. 
Asıcı, E. ve İkiz, F. E. (2015). Mutluluğa giden bir yol: Bilişsel esneklik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 191-211. 
Batting, W.T. (1979). Are the important “individual differences” between or within individuals? Journal of Research in Personality, 13, 546-558.
Bilgin, M. (2009). Bilişsel esnekliği yordayan bazı değişkenler. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 142–157.
Bishop. W. E. (1968). Successful teachers of the gifted. Exceptional Children, 34 (15) 317-325.
Canas, J. J., FAjardo, I. ve Salmeron, L. (2004). Cognitive inflexibility and the development and use of strategies for solving complex dynamic problems: Effects of different types of training. Theoretical Issues in Ergonomics Science,1464-536X-1-14. 
Clark, B. (2002). Growing up the gifted. USA: New Jersey: Merill Prentice Hall Press. 
Çelikkaleli, Ö. (2014). Bilişsel esneklik ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Eğiitm ve Bilim, 39, 339-346.
Çuhadaroğlu, A. (2013). Bilişsel esnekliğin yordayıcıları. Cumhuriyet International Journal of Education, 2(1), 86-101.
Dağ, İ. ve Gülüm, V. (2013). Yetişkin bağlanma örüntüleri ile psikopatoloji belirtileri arasındaki ilişkide bilişsel özelliklerin aracı rolü: Bilişsel esneklik. Türk Prikiyatri Dergisi, 24(4), 240-247. 
Dağlıoğlu, E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Milli Eğitim, 186, 72-84.
Davidson, J. (2009). Contemporary models of giftedness. L. Shavinina (Ed.), International handbook of giftedness içinde (1 ed., pp. 81-99). Amsterdam: Springer.
Dennis, J. P. ve Vander Wal, J. S. (2010. The cognitive flexibility inventory: Instrument Development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy and Research, 34, 241-253. 
Diehl, M., Coyle, N., Labouvie-Vief, G. (1996). Age and sex differences in strategies of coping and defense across the life span. Psychology and Aging, 11(1), 127–139.
Feldhuson, J. ve Hansen, J. (1988). Teacjers of the gifted: Preparation and supervision. Gifted Education International, 5, 84-89.
Gross, M. U. M. (2005). Exceptionally gifted children. Londra ve New York: Routledge Falmer.
Gündüz, B. (2013). Bağlanma stilleri, akılcı olmayan inançlar ve psikolojik belirtilerin bilşsel esnekliği yordamadaki katkıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2071-2085. 
Gündüz, B.,  Çapri B.  ve Gökçakan, Z. (2012). Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 38-55.
Huffman, K. ve Piggrem, G. (2003). Psychology in action. New York: John Wiley.
Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi
Kart, N. M. (2002). Yetişkin bağlanma stillerinin bazı bilişsel süreçlerle bağlantısı: Sağlık personeliyle yapılan bir çalışma. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. 
Kılıç, F. (2008). Kavramların öğretiminde kavram analizi yönteminin akademik başarıya ve bilişsel esnekliğe etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 223-238.
Kılıç, F. ve Demir, Ö. (2012). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bilişsel koçluk ve bilişsel esnekliğe dayalı öğretim ortamlarının oluşturulmasına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 11(3), 578-595.
Koshy, V. (2002). Teaching gifted children 4-7. Londra: David Fulton Publishers 
Maker, C.J. (1975). Training teachers for the gifted and talented: A comparison of models. Reston, VA: Council for Exceptional Children. 
Martin, M. M. ve Anderson, C. M. (1998). The cognitive flexibility scale: Three validity studies. Communication Reports, 11(1), 1-9.
Mills, J. C. (2003). Characteristics of effective teachers of gifted students: Teacher background and personality styles of students. Gifted Child Quaterly, 47(4), 272-28.
Renzulli, J. S. (1986). The three-ring conception of giftedness: A developmental model for creative productivity. R. J. Sternberg & J. Davidson (Eds.), Conceptions of giftedness içinde, USA: Cambridge University Press. 
Renzulli, J. S. ve Reis, S. M. (1985). The shoolwide enrichment model: A comprehensive plan for educational excellence. Mansfield Center, CT: Creative Learning Pres.
Sak, U. (2012). Üstün zekalılar: Özellikleri tanılanmaları eğitimleri Ankara: Vize yayıncılık.
Sapmaz, F. ve Doğan, T. (2013). Bilişsel esnekliğin değerlendirilmesi: Bilişsel esneklik envanteri Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalışmaları.  Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(1), 143-161. 
Silverman, L. K. (1993). Counseling the gifted and talented. Denver, CO: Love Publishers. 
Sisk, D. (1987). Creative teaching for gifted. İngiltere: McGraw-Hill Book Company
Spiro, R.J., Feltovich, P.J., Jacobson, M. & Coulson, R.L. (1991). Cognitive flexibility, constructivism, and hypertext: Advanced knowledge acquisition in ill-structured domains, Educational Technology, 31(5), 24-33. 
Tannenbaum, A. J. (2003). Nature and nurtune of giftedness. Colangelo N., Davis G.A. (Ed.), Conceptions and identification: Handbook of gifted education içinde, USA: Pearson Education.
Tekin, H. (1993). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi
Tomlison, H. (1999). The differentiated classroom: responding to the the needs of all learners. Alexandria, VA: Assosiation For Supervision and Curriculum Development.
Türe, H. B. ve Sarıçam, H. (2016). Öğretmen adaylarının bilişsel esneklik düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ı̇lişkinin ı̇ncelenmesi. 1st Euroasian Congress on Positive Psychology, Bildiri Kitapçığı, 165, İstanbul. 
Vantassel-Baska, J. (1998). A comprehensive model of program development, In Vantassel-Baska, J. (Eds), Excellence in educating gifted and talented learners içinde (3thed, 309-334), Colorado: Love Publishing
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
YÖK (2007). Üstün zekalılar öğretmenliği lisans programı. (26.07.2018) http://www.yok.gov.tr/documents/10279/49665/ustun_zekalilar.pdf/599ced8e-6150-4e31-947b-39709c598e10
UR  - https://doi.org/10.18026/cbayarsos.465710
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/545290
ER  -