TY - JOUR T1 - İkinci Dünya Savaşı Sırasında Türkiye’de Gerçekleştirilen Esir Değişimlerinin Dönemin Basınında Sunumu TT - The Appearance of Prisoner Exchange in Turkey in the Press during the World War II Period AU - Başarır, Mehtap PY - 2018 DA - December DO - 10.21551/jhf.473303 JF - Tarih ve Gelecek Dergisi JO - JHF PB - Celal ÖNEY WT - DergiPark SN - 2458-7672 SP - 81 EP - 105 VL - 4 IS - 3 LA - tr AB - Bu çalışma, İkinci Dünya Savaşı’nın grupları Müttefik veMihver arasında başlatılan esir değişimi müzakereleri kapsamında özellikle DoğuAfrika’da yaralanan ve esir düşenlerle,fiziksel veya akıl sağlığını yitirenlerin, kendi ülkelerine dönmelerimaksadıyla gerçekleştirilen esir değişimlerine odaklanmaktadır. Bu odaklanmaneticesinde çalışma, mezkûr dönemde Türkiye’nin Cenevre Sözleşmesi uyarınca,savaşın tarafsız devleti sıfatı ile kendi sularında gerçekleşmesine müsaadeettiği 1942 ve 1943 yıllarının muhtelif tarihlerinde yapılan 5 adet esirdeğişim programlamalarının kamuoyuna sunumunun tespitini amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, belge taramametoduyla, dönemin basınında esir değişimine ilişkin çıkan haberlerde yer alandemeçler, değerlendirmeler, yorumlar ve devlet arşivlerinden ulaşılan belgelerüzerinden elde edilen bilgilerle, sürecin işleyişi aktarılmaktadır. Sonuçtaanlaşılmaktadır ki, İngiliz ve İtalyan esirlerinin kendi ülkelerinedönmelerinde inisiyatif alan Türkiye, Kızılay Cemiyeti’nin İzmir ve MersinLimanlarında esirlere sergilediği insani yardım faaliyetleri vasıtasıyla, hemkendisine yönelik bir takdirin kazanılmasını sağlanmış hem de meseleninuluslararası boyuta taşınmasında katkı sunmuştur. Çalışma esir değişiminidönemin basını üzerinden anlatmasıyla alan yazında benzerlerinden ayrılan bir özgünlüğübarındırmaktadır. KW - İkinci Dünya Savaşı KW - Esir mübadelesi KW - Türk Basını KW - Kızılay N2 - This study focuses on prisonerexchange; in the context of negotiations launched on prisoner exchange betweenthe groups of World War II, Allied and Axis; in purpose of providing the prisoners to return to their home countries;especially, who have been injured and those who have lost their physical ormental health in East Africa. As a result of this focus, the study aims todetermine the presentation of 5 prisoner exchange programs made on variousdates of 1942 and 1943 to public; which Turkey; in accordance with the GenevaConvention as a neutral country, allowed to take place in its own waters in the period mentioned above. For thispurpose, by using document scanning method; the statements, the assessments,the comments and the information which obtained from the documents reached fromthe state archive; which were in the news of the press of that period, aboutprisoner Exchange, the mechanism of the process is being stated. Consequently,it is understood that; by taking initiative to provide British and Italianprisoners to return to their countries, through the humanitarian activities forthe prisoners, which carried out by the Red Crescent Society in Izmir andMersin Ports; Turkey; not only achievedan appreciation for itself but also contributed to the internationalization ofthe issue. As the study put forth the prisoner exchange through the press ofthat period, it contains originality that differs from its counterparts in theliterature. CR - BCA 030-10/ 179-236-2. CR - BCA 0-30-10-0-0/179-236-4. CR - BCA 30-10-0-0/124-881-11. CR - BCA 30-10-0-0/179-235-22. CR - BCA 30-10-0-0/235-587-15. CR - Repatriation Of Prisoners Of War: HL Deb 15 October1941 vol 120 cc 260-266. CR - Prisoners Of War And Nationals (Exchange): HC Deb 24 March 1943 vol 387 cc 1600-2. CR - Repatriated Prisoners Of War: HC Deb 11 May 1943 vol 389 cc 460-1. CR - Akşam, Anadolu, Cumhuriyet, İkdam, Son Posta, Son Telgraf, Tan, Tasvir-i Efkâr, Ulus, Vakit, Vatan, Yeni Asır, Yeni Sabah. CR - Avcı, Ayşegül, “Winning the war of perception: american attempts to counter Germany’s military influence in Turkey during World War II”, Turkish Studies, Vol. 17, No. 1, 2016, s. 202-219. CR - Çakmak, Cenap, “Turkey In The Second World War: “Evasive” Or “Active” Neutral?”, Akademik Araştırmalar Dergisi, S. 26, 2005, s. 61-78. CR - Hart, Basil Liddell, İkinci Dünya Savaşı Tarihi, Çev. Kerim Bağrıaçık, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2009. CR - Keser, Ulvi, Kızılay Belgeleri Işığında Yunanistan’da Ölüm, Açlık, İşgal 1939-1949, Türk Kızılayı Yayınları, Ankara 2010. CR - Mason, W. Wayne, Prisoners of War, Historical Publications Branch, Wellington 1954, CR - Moore, Bob, “British Perceptions of Italian Prisoners of War, 1940-7”, Prisoners of War, Prisoners of Peace (Captivity, Homecoming and Memory in World War II), Edit: Bob Moore and Barbara Hately-Broad, Berg, New York 2005, p. 25-41 CR - Moore, Bob, “The Treatment of Prisoners of War in the Western European Theatre of War, 1939-1945”, Prisoners in War, Edit: Sibylle Scheipers, Oxford, New York 2010, p. 111-127. CR - Özden, Hakan, “The Diplomatic Maneuvers of Turkey in World War II”, Karadeniz Araştırmaları, Bahar 2013, S. 37, s. 92-110. CR - Sadak, Necmeddin, “Turkey Faces The Soviets”, Foreign Affairs, 1948-1949, Vol. 27, p. 449-461. CR - Sander, Oral, Siyasi Tarih 1918-1994, İmge Kitapevi Yayınları, Ankara 2016. CR - Sarıkaya, Makbule, “Kızılay Dergisinde İkinci Dünya Savaşı Yansımaları”, Atatürk Dergisi, C. 5, S. 4, 2007, s. 107-138. CR - Uçarol, Rifat, Siyasi Tarih (1789-2014), Der Yayınları, İstanbul 2015. CR - Boykoy, Seher, II. Dünya Savaşı Yıllarında Türkiye’nin Sosyo – Kültürel Yapısı, Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk İlkeleri Ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, İzmir 2008, s. 2. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) CR - http://www3.sympatico.ca/tilleyfarm/esir1.htm. (İGT: 09.10.2018) UR - https://doi.org/10.21551/jhf.473303 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/596699 ER -