TY - JOUR T1 - İnsan Mekân İlişkisi Ölçeğinde Kent Kimliği ve Gümüşhane Örneği TT - İnsan Mekân İlişkisi Ölçeğinde Kent Kimliği ve Gümüşhane Örneği AU - Demir, Şule AU - Sargın, Sevil PY - 2019 DA - January DO - 10.23834/isrjournal.476849 JF - The Journal of International Scientific Researches JO - ISRjournal PB - Salih YILDIZ WT - DergiPark SN - 2458-8725 SP - 221 EP - 239 VL - 3 IS - 4 LA - tr AB - ntlerin özniteliklerininfarklılığını vurgulayan kent kimliği kavramı için, coğrafi ortamın özellikleribaskın ve belirleyici unsurdur. Kentlerin fiziki coğrafya özellikleri olarakjeolojik ve jeomorfolojik yapısı, iklim, bitki örtüsü ve hidrografyasınınelverişliliği kadar; beşeri özellikleri olarak nüfus, tarım, sanayi, turizm,madencilik, eğitim, sağlık, ulaşım, ticaret, pazarlama, arazi kullanımı veyönetimi, sosyal, kültürel ve idari yapı, güvenlik gibi fonksiyonel özellikleride kimlikle doğrudan veya dolaylı ilişkilidir. Kentlerin kuruldukları mekândaişlevsel özellikler kazanması, hızlı bir gelişim sürecine girmesinde etkiliolurken, bu işlevlerin önemini kaybetmesi gelişimini durdurmakta hattageriletebilmektedir. Bu durum mekâna bağlı gerçekleştiği gibi beşerifaktörlerin seçiciliği çerçevesinde de değişebilir. Kentleşme olgusununbaşladığı ilk çağlardan günümüze, kentlerdeki sosyal ve kültürel işleyişkentlerin coğrafi karakterini simgeler. İnsanoğlu yerleşim için seçtiği fizikiortama mekân karakterini yüklerken, onu anlayış, algılayış ve uzmanlığıyla inşaeder. Kentler var olduğu döneminde yaşayan toplum ve uygarlığın en görkemlieseri olabildiği gibi, geçmişinden ve sahip olduğu değerlerden uzaklaşmış, yaşayanlarıyla kültürel, sosyal ve psikolojikaçıdan uyumsuz bir yapıda da olabilmektedir. Kimlik, bu açıdan önemli olup,canlı bir organizma olan yaşayan kent olgusu, mekân ve sosyal ortamla uyumlu insanınbütünlüğünü açıklar. Gümüşhane konumu itibarı ile fiziki coğrafya şartları ilesınırlandırılmış bir mekan üzerinde kurulmuştur. Bu manada olumsuz bir takımsınırlayıcılara karşılık önemli doğal, kültürel miras değerleri ve turizmpotansiyeline sahiptir. Bu bağlamda doğal ve beşeri yapısıyla uyumlu,geçmişiyle bağlarını koparmayan, gelişim ve kalkınması için, var olanpotansiyelinin farkında, kimlikli bir kent olabilme şansı vardır. Bunungerçekleşebilmesi için yatırımların ve teşviklerin bu potansiyellerdoğrultusunda değerlendirilmesi gerekir. Geçmişte gümüş ve altın madeni ileipek yolunun üzerinden geçtiği kent, günümüzde pestil-köme üretimi, tarihikale, kule, harabe, köprüleri, konakları, üniversitesi, ulaşım açısından halenönemli bir konumda oluşu ve buna bağlı olarak “tüneller kenti” unvanını haketmesi, doğal ve kültürel miras değerlerinden göller, şelale ve mağaraları,yaylaları ve örümcek ormanları, çiçek odaları gibi birçok turizm potansiyeliile dikkat çekmektedir. Bu özellikleri kentin kimlik unsurununbelirginleşmesinde de etkili olacaktır. Bu unsurların zenginliğininGümüşhanelilerce algılandığı ve değer bulduğu kadar Gümüşhaneli olmayanlarındaalgıladığı, fark ettiği ve değer verdiği bir yapıya dönüşmesi, Gümüşhane kentkimliğinin ve çekiciliğinin gelişmesi açısından önemlidir. KW - Gümüşhane KW - Coğrafya KW - Kent Kimliği KW - Kent Kimliği Unsurları N2 - The characteristics of the geographicalenvironment are dominant and decisive factor for the concept of urban identity,which emphasizes the diversity of the attributes of cities. Physical geographycharacteristics of cities, geological and geomorphological structure, climate,vegetation, feasibility of hydrography; population, agriculture, industry,tourism, mining, education, health, transportation, trade, marketing, land useand management, social, cultural and administrative structure, security, identitydirectly or indirectly related to functional properties. Functional function inthe location where the cities are founded, cities as a rapid developmentprocess, such as losing the importance of these functions can stop or evenreduce the development. This situation may change depending on the venue aswell as within the framework of the selection of humanfactors. From the earlyages of urbanization to the presentday, the social and cultural functioning ofcities symbolizes the geographical character of cities. When human beings loadthe space character in tothephysical environment they choose for settlement,they build it with their understanding, perception and expertise. Cities can bethe most magnificent work of the period and the living society and civilization,as well as the cultural, social and psychological problems of the people whohave göne away from their past and their values. Identity is important in thisrespect, living city phenomenon, living organism, space and social environmentcompatible with the integrity of the human explains. Gümüşhane was founded in ageography bounded by physical geography, but has important natural, culturalheritage and tourism potential. Inorderto be a city with a natural and humanstructure, harmonious with its natural and human structure, with its past, andaware of its potential for development and development, investments andincentives must be realized in line with the sepotentials. The city, wheresilver and Gold mines and Silk Road trade were passed in the past, today theproduction of Pestyl-köme, historical kale Tower, ruins, bridges, mansions,University, transportation is still an important position and accordingly the“tunnelscity” title deserved, natural and cultural values of lakes, water fallsand caves, plateausand spider forests, flower rooms, such as the identityelement of many tourism The richness of these elements is perceived by thepeople from Gümüşhane and it is important for the development of the cityidentity and attractiveness of Gümüşhane to be perceived, realized and valuedby the other people. CR - Zaman, M, Doğanay, S. (2011). Şehir Coğrafyası Açısından Bir İnceleme: Gümüşhane. Doğu Coğrafya Dergisi, 6 (3), . http://dergipark.gov.tr/ataunidcd/issue/2446/31053 CR - Çiğdem, S., Emir, O. (2016). Gümüşhane Tarihi, Gümüşhane Üniversitesi Yayınları No: 33 İl Oluşunun 85. Yılında Gümüşhane Tarihi ve Ekonomisi Sempozyumu Tarih Bildirileri, 25-26 Mayıs 2010. Sayfa 11-34. CR - Tuncel, M.,(1996). Gümüşhane. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 14,s:273, İstanbul. CR - Evliya Çelebi, Evliya Çelebi Seyahatnamesi II, İstanbul 1335, s.213. CR - Çöl-Demirseren, Ş. (1999).Kent Kimliğini Oluşturan Faktörler ve Günümüz Kentlerini Kimlikli Kılmak İçin Bir Sistem. Mimar Siman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Kentsel Tasarım Dalı Doktora Tezi, İstanbul. http://www.solencol.com/b18.htm. CR - Kalkışım, Ö., Özdemir, M. (2012).Pestil ve Köme Teknolojisi. Afşar Matbaası, Ankara. CR - Kılıçarslan, A.( 1991), Trabzon’daki Gümüşhaneliler. Geçmişte ve Günümüzde Gümüşhane Sempozyumu(13-17 Haziran 1990),s:201, Ankara. CR - Özkan, H. (2009),Gümüşhane’de Osmanlı Dönemi Türbeleri, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi Sayı; 41- Sayfa 145-171, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/33473 CR - Saylan, K., (2014). Gümüşhane(İdari, Sosyal ve Ekonomik Tarih,1850- 1918.Gümüşhane Üniversitesi Yayınları, Rıhtım Dijital Matbaa,s:205,İstanbul. CR - Tuncel, M., 1996, Gümüşhane, Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi, cilt: 14; sayfa: 274 http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c14/c140181.pdf CR - Tandoğan, A., 1989, Türkiye’de 1975- 1980 Döneminde İller Arası Göçler. KTÜ. Genel yaya. No:5 sayfa 10, Trabzon. CR - Gümüşhane İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü 2017 Brifingi. CR - http://www.gumushane.gov.tr CR - Gümüşhane Ticaret ve sanayi Odasıhttps://www.haberturk.com/yerel-haberler/14409379-mehmetcike-1071-kilo-pestil-ve-kome-gonderdilerhttp://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/F6C5F80F-F5B3-4B8C-A2E3-19E7D49A8664.pdf;jsessionid=608B865650A45C5B501E8BA575548960 UR - https://doi.org/10.23834/isrjournal.476849 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/617345 ER -