TY - JOUR T1 - Konaklama İşletmelerinde Tam Zamanında Üretim Sistemi: Antalya İlinde Bir Araştırma TT - Just In Time Production System in Accommodation Businesses: A Research in Antalya Province AU - Şenol, Hasan AU - Cihangir, Cihat PY - 2018 DA - December Y2 - 2019 JF - Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi JO - busad PB - Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı WT - DergiPark SN - 2602-2303 SP - 59 EP - 84 VL - 2 IS - 2 LA - tr AB - Tam Zamanında Üretim Sistemi (TZÜ),israfın önlenmesini, üretim hattındaki gereksiz ve değer yaratmayan unsurlarınortadan kaldırılarak etkin bir üretimin sağlanmasını ve stoklama yapmadanüretim yapılmasını amaçlayan bir yöntemdir. Bu çalışmanın amacı, Antalyabölgesinde faaliyet gösteren 5 yıldızlı oteller ve 5 yıldızlı tatil köylerinin,TZÜ Sistemi hakkındaki bilgi düzeylerini tespit etmek, TZÜ uygulayanişletmelerin elde ettikleri avantajlar, TZÜ uygulamayanların da uygulamamasebeplerini ortaya koymaktır. Yapılan araştırma neticesinde, konaklamaişletmelerinin farkında olarak veya olmayarak TZÜ sistemini veya TZÜ sistemine benzerbir yöntemi uyguladıkları tespit edilmiştir. KW - Tam Zamanında Üretim Sistemi KW - Konaklama İşletmeleri KW - Turizm N2 - Just intime (JIT) is a system which aim stoprevent waste, provides an efficient productionby eliminating unnecessary and non-valuable creations on the production line andmaking production without storage.The aim of thisstudy istoresearchtheknowledgelevel of 5 star hotels and holiday villages active inAntalya region, about JIT system and determining advantages by applying JITsystem or reasons of not using JIT system. Result of thesurveydeterminedthat,accommodation companies are applying JIT or a similar system by being aware ofit or not. CR - KAYNAKÇAAbdul-nour, G., Lambert, S. ve Drolet, J. (1998). “Adaptation Of JIT PhylosophyAnd KanbanTechniqueto A Small-SizedManufacturingFirm; A Project Management Approach”, ComputersIndustrialEngineering. 35(3-4): 419-422.Acar, N. (2003). Tam Zamanında Üretim, MPM Yayınları, Ankara.Acar, D.,Ömürbek, N.& Eroğlu, A.H. (2006).“Tam Zamanında Üretim Sisteminin Tekstil Sektöründeki Uygulama Boyutları”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1): 21-40.Akyol, B. (2008). Jidoka-Sıfır Fireli Üretim, http://groups.google.bg/group/batudan/browse_thread/thread/c751d4d88d51e207, 20.03.2015. Altuğ, O. (1996). Maliyet Muhasebesi, Evrim Yayınevi, İstanbul.Altunay, A. (2007). Çağdaş Maliyetleme Sistemlerinden Faaliyet Tabanlı Maliyet Sistemi ve Bir Tekstil İşletmesinde Uygulanması,Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2015). Antalya ili 2014 yılı turizm istatistikleri. http://www.antalyakulturturizm.gov.tr/TR,88282/2014-yili.html 15.09.2015Barlow, Gerald L. (2000).“Just-in-Time: Implementationwithinthe Hotel Industry: A caseStudy”, First World Conference on Productionand Operations Management, Sevilla.Baykoç, Ö.F., Ege, Y. &Shahla, R.A. (2002).“Kanban Sayısı Ve İşlem Zamanı Dağılımlarının Hücresel İmalat Ortamındaki Bir JIT Sisteminin Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi”, DEÜ Mühendislik Fakültesi Fen Ve Mühendislik Dergisi, 4(2): 17-27.Benton, W.C. &Shin, H. (1998).“Manufacturingplanningandcontrol: Theevolution of MRP and JIT integration”,EuropeanJournal of OperationalResearch, 110(3): 411-440.Brinker, B. (1996). Handbook of Cost Management,Warren Gorham & Lamont, New York.Büyükmirza, K. (2008). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi (Tekdüzene Uygun Bir Sistem Yaklaşımı), Gazi Kitabevi, Ankara.Cao, Q. &Schniederjans, M.J. (2004).“A revised EMQ/JIT production-run model: An examination of inventoryandproductioncosts”, International Journal of Production Economics, 87(1): 83-95.Dal, C. (2008). Shojinka-İş Gücü Dengeleme. http://www.leanacademy.com.tr/shojinka/49-shojinka.html , 25.03.2015.Demir, C. (2006). Tam Zamanında Üretim ve Otomotiv Sektöründe Kanban Uygulaması,Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.Didin, S. & Köroğlu, Ç. (2008).“ Konaklama İşletmelerinin Satışlar- Maliyetler Bakımından Rekabet Edebilme Durumu ve Gelecekten Beklentileri”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 7: 111-125.Dünya Turizm Örgütü. (2015). 2014 Yılı Dünya Turizm İstatistikleri. http://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284416899 ,10.09.2015.Erdoğan, B.Z.,Haşit, G. & Taşer, A. (2006).“Tam Zamanlı Üretim Sisteminin Kütahya İlinde Seramik Üretimi Yapan KOBİLER’de Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (16): 191-212.Erol, İ. (2004).“Toplam Kalite Yönetimi Ve Tam Zamanında Üretim Yaklaşımlarının Satın alma İşlevi İle İlişkilendirilmesi, Bütünsel Bir Yaklaşım Önerisi”, Makina Mühendisleri Odası Endüstri Mühendisliği Dergisi, 15(4): 2-18.Eymen, U.E. (2007). “ SPSS 15.0 Veri Analiz Yöntemleri”, http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/courses/spring2009/bby606/SPSS_15.0_ile_Veri_Analizi.pdf, 20.05.2016.Fazel, F.,Fischer, K.P. &Gilbert, E.W. (1998).“JIT purchasing vs. EOQ with a pricediscount: An analyticalcomparison of inventorycosts”, International Journal of ProductionEconomics, 54(1): 101-109.Firuzan, E. (2004).“Tam Zamanında Üretim Sisteminin Bir İşletmede Uygulanması”, Yönetim ve Ekonomi, 11(2): 41-51.Flynn, B.B.,Sakakibara, S. &Schroeder, R.G. (1995). “RelationshipBetween JIT and TQM PracticesandPerformance”, Academy of Management Journal, 38(5): 1325-1360.Gupta, Yash P. &Heragu, Sunderesh S. (1991). “Implications of ImplementingJust in Time Systems”, Technovation, 11(3): 143-162.Güner, E. & Karaca, M. E. (2004).“Tam Zamanında Üretim Sisteminde Tedarikçi İlişkileri Ve En İyi Parti Büyüklüğü Üzerine Bir Uygulama”,Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(4): 443-454.Hall, R. (1987). Attaining Manufacturing Excellence: Just-in-Time, Total Quality, Total People Involment, Dow-Jones Irwin,Illinois.Ho, J.C. ve Chang, Y.L. (2001).“An Integrated MRP and JIT Framework”, Computers&Industrial Engineering,41(2): 173-185.Horngren, C., & Foster, G. (1987). Cost Accounting: A Managerial Emphasis, Prentice Hall,New Jersey.Huq, Z. &Huq, F. (1994).“Embedding JIT in MRP: The Case of JobShops”, Journal of ManufacturingSystems,13(3): 153-164.İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2015). 2014 Yılı İstatistikleri. http://www.istanbulkulturturizm.gov.tr/tr/turizm-istatistik/2014-y%C4%B1l%C4%B1-turizm-istatistikleri , 15.09.2015.Johnderembse, M. A., & White, G. P. (1991). Operations Management, (Çev.Özkan & Esmeray), West Publishing Company, New York.Kanat, S. & Güner, M. (2006).“Tam Zamanında Üretim Sisteminin Tekstil Ve Konfeksiyon Sanayine Uygulanabilirliği”, Tekstil ve Konfeksiyon, 16(4): 274-278.Karcıoğlu, R. (1997). “Yeni Bir Yönetim Aracı Olarak Hedef Fiyata Göre Maliyetleme Yönetimi”,Pazarlama Dünyası.Keegan, D., Eiler, R.& Avania, J. (1998). “An Advanced Cost Management System For The Factory Of The Future”,Management Accounting.Kootanaee, Akbar J.,Kootanaee, Shahab G., Solehbonı, Zahra A. ve Kootanaee, Abdolreza J.(2013). “Just-in-Time manufacturingsystem, Revolution in Management Accounting FromConceptto Implement”, International Review of Management and Business Research, 2(1) : 149-154.Min, W. &Pheng, L.S. (2006). “EOQ, JIT andfixedcosts in theready-mixedconcreteindustry”, International Journal of ProductionEconomics, 102(1): 167-180.Ming-Wei, J. ve Shi-Lian, L. (1992).“A hybridsystem of manufacturingresourceplanningandjust- in-time manufacturing”,Computers in Industry, 19(1): 151-155.Monden, Y. (1983). Toyota Production System, Industrial Engineering and Management Press,Georgia.Ohno, T. (1996). Toyota Ruhu, (Çev. C. Feyyat), Scala Yayıncılık,İstanbul.Olalı, H. & Korzay, M. (1993). Otel İşletmeciliği, 2. Basım, Beta Basın Yayın Dağıtım A.Ş., İstanbul, 1993.Otomot. (2007). Toyota Tarihi, http://otomot.net/2007/06/12/toyota-tarihi/ , 15.03.2015.Savaş, O. (2003).“Tam Zamanında Üretim Sisteminin Gerektirdiği Maliyet Muhasebesinin Temel Nitelikleri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (20):203-218.Savsar, M. & Al-Jawini, A. (1995). “SimulationAnalysis Of Just-In-Time ProductionSystems”, International Journal of ProductionEconomics, 42(1): 67-78.Sengupta,S.,Davis, R.P., &Ferrell, W.G. (1993). “Production Planning and Control in a JIT Environment”, Applied Mathematical Modelling. 17(1): 41-46.Shingo, S. (1985). A Revolution in Manufacturing: The SMED System,Productivity Press,Cambridge.Soyuer, H. (1999).“Tam Zamanında Üretim Sistemlerinin Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Uygulanma Koşulları”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 1(2): 155-166.Sönmez, E. (2007).“Tam Zamanında Üretim Sisteminde Maliyet Muhasebesi Sisteminin Yapısı ve İşleyişi”, Eskişehir Orhangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2): 69-90.Şahin, M., & vd. (2001). Genel İşletme, Anadolu Üniversitesi Yayınları,Eskişehir.Şener, B. (1997). Modern Otel İşletmelerinde Yönetim ve Organizasyon, Gazi Kitabevi, Ankara.Şengel, S. (2013). Konaklama İşletmeleri Muhasebesi, Detay Yayıncılık, Ankara.Turizm Yazarları ve Gazetecileri Derneği. (2015). http://www.tuyed.org.tr/?s=ispanya ,20.09.2015.Üreten, S. (1998). Üretim/İşlemler Yönetimi Planlama-Denetim Karar Modelleri ve İyileştirme Yaklaşımları,THK Matbaası,Ankara.Üreten, S. (2005). Üretim/İşlemler Yönetimi Stratejik Kararlar ve Karar Modelleri, Gazi Kitabevi,Ankara.Vargün, H. (2009). “Tam Zamanında Üretim Modeline Göre Maliyetlerin İzlenebilirliği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (44): 251-263.Villa, A. &Taurino, T. (2013).“From JIT toSeru, for a production as lean as possible”, Procedia Engineering, 63: 956-965.Yamak, O. (1999). Üretim Yönetimi: Sistemsel Bir Yaklaşım, Alfa Yayınları,İstanbul.Yıldız, F. &Atanoğlu, S. (2011).“Çorlu Bölgesinde Faaliyette Bulunan Üretim İşletmelerinde Tam Zamanında Üretim Sisteminde Maliyet Muhasebesinin Uygulanması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (49): 55-65.Zerenler, M. (2004). “Kriz Dönemlerinde Üretim Süreci Esnekliğinin İşletme Performansına Etkileri”, İş, Güç–Endüstri İlişkiler ve İnsan Kaynakları Dergisi, 6(1), http://www.isgucdergi.org/?p=article&id=185&cilt=6&sayi=1&yil=2004 , 25.03.2015.Zerenler, M., & İraz, R. (2006). “Japon Yönetim Anlayışı ve Şirket Ağları (Keiretsu) Analizi”,Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16). UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/busad/issue//488372 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/624878 ER -