TY - JOUR T1 - KÖMÜR ÇOCUKLAR: ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİN FARKLI BİR GÖRÜNÜMÜ PATNOS ÖRNEĞİ TT - COAL CHILDREN: A DIFFERENT APPEARANCE OF CHILD LABOR IN THE SAMPLE OF PATNOS AU - Yılkan, İhsan AU - Yaman, Ömer Miraç PY - 2019 DA - April DO - 10.29029/busbed.489734 JF - Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi JO - BUSBED PB - Bingöl Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1309-6672 SP - 235 EP - 252 VL - 9 IS - 17 LA - tr AB - Çocuk işçiliğinin birçok çeşidi bulunmaktadır; mendil satan,boyacılık yapan, tarımda çalışan ve kâğıt toplayanlar bunlardan sadecebazılarıdır. Yapılan bu çalışmada ise çocuk işçiliğinin daha farklı bir türüüzerinde durulmuştur. Apartman ve resmi kurumların çöplerini karıştırarak,ayıkladıkları yanmamış kömürleri toplayan çocukların durumları üzerineçalışılmıştır. Geçmişi çok uzun yıllara dayanmakta olan bu sorun, Türkiye’ninsoğuk ve doğal gaz olmayan bazı Doğu illerine özgü bir durumdur. Çalışma kapsamında,bu işi yapan çocukların sosyo-ekonomik durumlarının ele alınması amaçlanmıştır.Çalışmadanitel araştırma yöntemi seçilmiştir. Bu bağlamda veri toplama aracı olarak yarıyapılandırılmış görüşme formu ile çocuklarla görüşmeler gerçekleştirilmiştir.Çalışma toplamda yaşları 9 ila 15 arasında değişen 12 çocukla yapılmıştır. Eldeedilen bulgulara göre, çocukların kötü koşullarda çalıştıkları, kömür toplarkenciddi risklerle karşılaştıkları, bu işi maddi yetersizliklerden dolayıyaptıkları ve kömür toplayan çocuklar arasında okul terkinin yüksek olduğugörülmüştür. Bunlarla birlikte bu işe başlama yaşının sekiz yaşlarına kadarindiği, aile yapılarının kalabalık olduğu, kış bittikten sonra bu çocuklarınhamallık ve ayakkabı boyacılığı yaptığı ve 14-15 yaşlarından sonra daTürkiye’nin batı şehirlerine inşaatlarda çalışmaya gittikleri bilgisineulaşılmıştır. Ayrıca bu çocukların sokak ve okul gibi sosyal hayatın çeşitlialanlarından dışlandığı ve gelecekten çok fazla beklentilerinin olmadığı sonuçlarıelde edilmiştir. KW - Çocuk KW - Çocuk İşçiliği KW - Sokakta Çalışan Çocuklar KW - Kömür Çocuklar N2 - There are many types of child laborsuch as tissue selling, shoe shining, working in agriculture and papercollection. In this study, a different kind of child labor is emphasized. Thisstudy examines the situation of children collecting unburned coal, which theycollect by mixing garbages of apartment buildings and public institutions. Thisproblem has been existed for many years and it is a phenomenon peculiar toTurkey’s cold and some eastern provinces without natural gas. The aim of thestudy is to address the socio-economic situation of children doing this work.Qualitative research method waschosen in the study. In this context, semi-structured interview form was usedas a data collection tool and interviews with children were conducted. Thestudy was conducted with 12 children aged 9 to 15 years in total. According tothe findings, children work in poor conditions, while collecting coal they faceserious risks. Also the findings show that they do this job due to financialproblems and school dropout is high among these children. In addition, startingage of work is getting to reduce to eight, their family structure is crowded,after the winter is over these children work as porters and shoe shiners. Thestudy also reached the information that they go to Turkey’s western cities inorder to work in construction industry from 14-15 years of age. Furthermore,these children are being excluded from various social life areas such as streetand school. And the results show that these children do not have too muchexpectation on future. CR - ADONTENG-KİSSİ, O. (2018). Causes of child labour: Perceotions of rural and urban parents in Ghana. Children and Youth Services Review. 91, 55-65. CR - ALLİANCE (2017). Global Estimates - Child Labour, 2017. Erişim tarihi: 03.02.2018, http://www.alliance87.org/2017ge/childlabour#!section =0. CR - ALTUNTAŞ, B. (2003). Mendile, simite, boyaya, çöpe: Ankara sokaklarında çalışan çocuklar. İstanbul: İletişim Yayınları. CR - ARİÈS, P. (1975). Enfant et la vie familiale sous l'Ancien régime (L'). Éditions Du Seuil. CR - BAL, H. (2016). Nitel araştırma yöntem ve teknikleri (uygulamalı-örnekli). Bursa: Sentez Yayıncılık. CR - BASU, K. (1999). Child labor: cause, consequence, and cure, with remarks on international labor standards. Journal of Economic Literature. 37, 1083-1119. CR - BİLGİN, R. (2009). Diyarbakır’da sokakta çalışan çocuklar üzerine sosyolojik bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 8(27), 232-244. CR - BİLGİN, R. (2012). Sokakta çalışan çocukları bekleyen risk ve tehlikeler: Diyarbakır örneği. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 79-96. CR - BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. (19. Baskı). Ankara: Pegem Akademi. CR - CRESWELL, J.W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (3. Baskı). M. Bütün ve S.B. Demir (Ed.). Ankara: Siyasal Kitapevi. CR - ÇÖPOĞLU, M. (2018). Bir kısır döngü: dünyada ve Türkiye’de çocuk işçiliği ve işsizlik. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 671-685. CR - DUR, A. İ. B. & Öztürk, M. (2017). Türkiye'de ve dünyada çocuk işçiliği ve mücadele politikaları: sdü myo öğrencileri üzerine bir araştırma. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 22(3), 613-635. CR - EFE, H. & Uluoğlu, S.A. (2015). Dünyada çocuk işçiliğiyle mücadelede gelinen nokta ve geleceğe dair bazı öngörüler. Eğitim Bilim Toplum, 13(51), 46-72. CR - EKİZ, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metodlarına giriş: nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık. CR - ERSADO, L. (2005). Child labor and schooling decisions in urban and rural areas in Nepal. World Development. 33(3), 455-458. CR - FASSA, A., Fachini. L. A., Dali Agnol, M. & Chriatiani, D. A. (2000) Child labor and health: problems and pespectives. International Journal of Occupational and Environmental, 6, 155-162. CR - GOLDMAN, J. & Ronken, C. (2010). The concept of childhood: Child sexual abuse in queensland: selected research papers project AXIS. 30-43. CR - GÜLÇUBUK, B. (2012). Tarımda çocuk emeği sömürüsü ve toplumsal duyarlılık. Çalışma ve Toplum, 33(2), 75-94. CR - GÜNÖZ, M. (2007). Türkiye’de Çocuk İşçiği Sorunu ve Çözüm Önerileri. (Uzm. Tezi). TC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara. CR - HOEPFL, M. C. (1997). Choosing qualitative research: A primer for technology education researchers. Journal of technology education, 9(1), 47-63. CR - JENSEN, P. & Nielsen, H. S. (1997). Child labour or school attendance? Evidence from Zambia. Journal of Population Economics, 10(4), 407-424. CR - JOHANSSON, J. (2009). Causes of child labour: A case study in Babati town, Tanzania. Erişim tarihi: 04.10.2018, http://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:358647/FULLTEXT01.pdf CR - KAMRUZZAMAN, M. & Hakim, M. A. (2018). A review on child Labour criticism in Bangladesh: An Analysis. International Journal of Sports Science and Physical Education, 3(1), 1-8. CR - KARATAŞ, K. (1993). Çocuk işgücü sorunu: Nedenleri, sonuçları ve çözüm önerileri. H.Ü. Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Dergisi, 11(1), 85-9. CR - KELEBEK, G. (2017). Sokakta çalışan çocukların karşılaştığı tehlikeler. Z. Yüksekbilgili (Ed.). Uluslar arası sosyal araştırmalar kongresi (USAK’17) kitabı içinde (375-382). İstanbul. CR - KÜÇÜKKALAY, M., Dulupçu, M.A. & Turunç, Ö. (2000). Dünyada ve Türkiye’de çocuk işgücü istihdamının sorunları ve önlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 103-118. CR - MERRİAM, S.B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık. CR - NELSON, G. L. M., & Quiton, J. D. (2018). Child labor and ıts effects on schooling, health and recreation of filipino children. Journal of Population and Social Studies [JPSS], 26(1), 68-82. CR - PERUMAL, N. (2018). Child labour: Causes and effects in India. International Journal, 6(2), 24-27. CR - POSTMAN, N. (1995). Çocukluğun yokoluşu. (K. İnal, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi. CR - POSTMAN, N. (1985). The disappearance of childhood. Childhood Education, 61(4), 286-293. CR - SAHA, H. & Kamal, T. (2018). Rights of the child worker of Bangladesh: An appraisal. Asian Journal of Multidisciplinary Studies, 6(2), 85-92. CR - STREANS, P.N. (2017). Childhood in world history. (3. Baskı). New York: Routledge. CR - ŞİŞMAN, Y. (2006). Sokakta çalışan çocukların yaşam koşulları ve gelecek beklentileri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 251-276. CR - TRACY, S. J. (2012). Qualitative research methods: Collecting evidence, crafting analysis, communicating impact. India: Wiley-Blackwell. CR - YILDIRIM, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı) Ankara: Seçkin. UR - https://doi.org/10.29029/busbed.489734 L1 - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/688327 ER -