TY  - JOUR
T1  - İKİ GURBET ŞÂİRİ: BÂBÜR ŞÂH VE CEM SULTÂN’IN ŞİİRLERİNDE VATAN
AU  - Güzeloğlu, Hanzade
PY  - 2018
DA  - December
DO  - 10.28981/hikmet.494016
JF  - Hikmet - Akademik Edebiyat Dergisi
PB  - Ahmet TANYILDIZ
WT  - DergiPark
SN  - 2458-8636
SP  - 528
EP  - 559
LA  - tr
AB  - Vatanteması Türk kültüründe ve Türk edebiyatında her dönem ve alanda müstesna biryere sahiptir. Vatan kavramının Divan şiirinde de yer aldığı görülmektedir.Yüzlerce beyitte vatan temasına yer verilmiştir. Bu beyitlerde bakıldığındavatan teması da Divan şiirinin sanat anlayışı ve telakkisi ve estetiği içindeişlenmektedir. Çoğu zaman vatan, hasreti duyulan, özlenen, hayal edilen,sevdası çekilen, uzakta kalan, kavuşulamayan bir güzel (sevgili)dir. Çalışma için seçilenÇağatay edebiyatının önemli siması Babür Şah ve Anadolu sahasındaki hükümdarşair Cem Sultan’da “vatan” kavramının yer aldığı beyitler olduğu gibi, CemSultan’ın “vatan” redifli gazeli ve vatan kavramının işlendiği “FrengistanKasidesi” de bulunmaktadır. Her iki şairde de yalnızlık, feleğe sitem, gurbetve vatan hasreti duygusunun işlendiği beyitler görülmektedir. Biri Türkcoğrafyasının Doğusunda, diğeri Batısında yaşamış bu iki hanedan mensubu Divanşairi arasında yaşadıkları bakımından benzerlikler vardır: ikisi de tahtmücadelesi yüzünden vatandan uzaklaşmak zorunda kalmış; vatan hasreti çekmiş,gurbet duygusuna katlanarak yalnızlık çekmiştir. Bu duyguları bazı şiirlerindeaçık açık yansıtmışlar. Bu çalışmada, Cem Sultan ve Babür’ün Türkçe Divanlarıtaranarak onlardaki vatan kavramı ele alınacaktır. Elde edilen verilerlearalarında bir karşılaştırma yapılacaktır. Vatandan ayrı düşen, gurbet acısınıyaşamış, kader benzerliği olan bu iki şairin şiirlerinden örneklerden hareketlebenzerlik ve farklılık tespit edilmeye ve örnekler üzerinden genel olarak Divanşiirinde vatan kavramının işleyişi konusunda bir değerlendirme yapılmayaçalışılacaktır.
KW  - Divan şiiri
KW  - Cem Sultan
KW  - Babür Şah
KW  - Vatan konusu
KW  - Gurbet
CR  - Ahmet Atilla Şentürk-Ahmet Kartal, Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Dergâh Yayınları, İstanbul 2005.
Bekir Çınar, “Geleneğe Direnen Bir Şair ve Şiiri: Cem Sultan’ın Frengistan Kasidesi”, Turkish Studies, 2/4, Sonbahar 2007, S. 274-282.
Beşir Ayvazoğlu, “Cümlemizin Validemizdir Vatan”, Dünden Bugune Tercüman Gazetesi, 28 Ağustos, İstanbul 17, 2003.
Bilal Yücel, Babür Divânı, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara, 1995.
Halil Ersoylu, Cem Sultan’ın Türkçe Divanı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1989.
Hatice Aynur, “Cem Şairleri”, İlmî Araştırmalar, 9, İstanbul, 2000, S.33-43.
I. V. Stebleva, “Semantiçeskoe Edinstvo Gazeley Babura” (Babür Gazellerinin Anlam Bütünlüğü), Tyurkologiçeskiy Sbornik, Moskova, 1978, S. 158-166. 
I. V. Stebleva, Semantika Gazeley Babura (Babür’ün Gazellerinin Anlam İncelenmesi) Moskova, 1982.
İskender Pala, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara,  1995.
Kemal Yavuz , “Frengistan’da Ağlayan Bir Şair: Ölümünün 515. Yılında Cem Sultan”, Akademik Dergipark, Sayı:40, Yıl: 2009, S. 271-308.
Mehmet Sarı, “Divan Edebiyatında Vatan”, Hikmet Akademik Edebiyat Dergisi, Prof. Dr. Mine Mengi Özel Sayısı, Yıl: 2, Sayı: 5, 2016, S. 209-244.
Münever Okur Meriç, Cem Sultan: Hayatı, Esareti, Edebi Kişiliği, Eserleri, Şiirleri, Ankara 2006.
Nihat Sami Banarlı, “Edebiyatımızda Vatan Sevgisi ve Fikret’in Vatancılığı”, Kubbealtı Akademi Mecmuası, Yıl:1, Sayı:4, Ekim, İstanbul, 1972.
Nihat Sami Banarlı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul, C. 1.
Ömer Faruk Akün, “Babür”, TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt:4, Sayfa: 396-400, İstanbul, 1991.
Rüştü Şardağ, “Edebiyatımızda Vatan Duygusu”, Varlık Dergisi, 1 Aralık, 1939, Ankara.
Sedat Engin, Cem Sultanın Türkçe Divânının Tahlili, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, 2006.
Selahattin Tolkun, “Özbek Şairi Erkin Vahid’in “Vatan Ümidi” Adlı Şiiri ve Yorumu, 
Şemseddin Sami, Kamus-ı Türkî, İstanbul, 1978.
UR  - https://doi.org/10.28981/hikmet.494016
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/607266
ER  -