TY  - JOUR
T1  - Matematik Öğretmen Adaylarında Sigara İçme Alışkanlıklarına İlişkin Kümelenme Eğilimlerinin Matematik Başarısını Yordama Gücü
TT  - Clustering Tendency of Smoking Habits Mathematics Teacher Candidates’ and the Power of Predict Mathematics Success
AU  - Çelik, Halil Coşkun
PY  - 2018
DA  - November
JF  - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
PB  - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1305-2020
SP  - 969
EP  - 997
VL  - 15
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Buçalışmanın amacı matematik öğretmen adaylarının sigara içme ile ilgili bilgi,tutum ve davranışlarının kümelenme eğilimlerini belirlemektir. Ayrıca buçalışmada oluşan kümelerin öğretmen adaylarının matematik başarısını yordamagücü araştırılmıştır. Çalışmada öğretmen adaylarının sigara içmeyle ilgilibilgi, tutum ve davranışlarıyla matematik başarısı arasındaki ilişkiyiaçıklayan verilerin elde edilmesi noktasında ilişkisel tarama modeli tercihedilmiştir. Araştırma grubunu Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunan bir devletüniversitesinin, eğitim fakültesi, matematik eğitimi anabilim dalında okuyan vesigara içen 148 (41 kadın, 107 erkek) matematik öğretmen adayı oluşturmuştur.Araştırmada veriler kişisel bilgi formu, sigara içme anketi ve yıl sonu matematikbaşarı puan ortalamaları aracılığıyla toplanmıştır. Ward kümeleme yöntemi neticesinde,öğretmen adaylarının sigara içme ile ilgili değişkenlerinin birbirine benzerözelliklerde üç kümede toplandığı belirlenmiştir. Kümeler araştırmanın amacıkapsamında “sigara içmeye ilişkin bilişsel farkındalık”, “sigara bağımlılığı veetkileri” ve “sigaraya yönelik algısal uyarılar ve çevre” şeklindeadlandırılmıştır. Ayrıca elde edilen sigara içme tutum-davranış kümeleribağımsız değişken ve matematik başarısı bağımlı değişken olmak üzere birregresyon modeli kurulmuştur. Çoklu regresyon analizi sonucunda da bu kümelerinmatematik başarısının yaklaşık %55’ini açıkladığı belirlenmiştir.
KW  - Kümeleme analizi
KW  - Matematik eğitimi
KW  - Matematik başarısı
KW  - Sigara içme alışkanlığı
N2  - The aim of this study is to determine the clusteringtendency of mathematics teacher candidates their knowledge, attitudes andbehaviors related to smoking. In addition, the power of predicting themathematical success of prospective teachers in this study was searched. In thestudy, a relational screening model was chosen at the point where the datadescribing the relationship between the knowledge, attitudes and behaviors ofprospective teachers about cigarette smoking and mathematics success wereobtained.  The research group formed 148(41 females, 107 male) smoking prospective teachers of a state university locatedin the Southeastern Anatolian region, studying at the faculty of education,mathematics education program. The research data were collected throughpersonal information form, smoking questionnaire and year-end math achievementaverages. As a result of the Ward connection technique, which has an importantrole in obtaining optimum clusters from the clustering methods applied to the receivedata, the smoking-related variables of teacher candidates are collected inthree sets with similar characteristics. Related clusters are called"cognitive awareness on cigarette smoking", "cigarette addictionand effects" and "perceptual stimuli and environment for cigarettesmoking" within the scope of the research purpose. A regression model wasestablished in which the smoking attitude-behavioral clusters obtained as aresult of the Ward clustering analysis were independent variables andmathematical success-dependent variables. As a result of multiple regressionanalysis, it was determined that these clusters accounted for about 55% of themathematical success.
CR  - Akfert, S.K., Çakıcı, E. ve Çakıcı, M. (2009). Üniversite Öğrencilerinde Sigara-Alkol Kullanımı ve Aile Sorunları İle İlişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 10, 40-47.
CR  - Akhan, Ş. ve Bindak, R. (2017). Bazı Kişisel Değişkenlerin Ortaokul Öğrencilerinin Matematik Başarısı Üzerindeki Etkisi: Bir Regresyon Modeli. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 05-17
CR  - Altıntaş, K.H., Adıgüzel, M.O., Koç, A.M., Aralov, B., Yiğit, E. ve Orhan E. (2008). Bir Grup Öğrencinin Sigara İçme Davranışları ve Sigaranın Sağlık Etkileri İle İlgili Bilgileri. Bağımlılık Dergisi, 9(3), 107-113.
CR  - Altun, M. (2010). İlköğretim 2. Kademe (6,7, 8. sınıflarda) Matematik Öğretimi. Bursa Aktüel Alfa Akademi
CR  - Atlam, D. H. ve Yüncü, A. (2017). Üniversitesi Öğrencilerinde Sigara, Alkol, Madde Kullanım Bozukluğu ve Ailesel Madde Kullanımı Arasındaki İlişki. Klinik Psikiyatri, 20:161-170
CR  - Baykul, Y. (2009). İlköğretimde Matematik Öğretimi 6-8. Sınıflar. Ankara: Pegem Akademi
CR  - Bilir, N. ve Yıldız, A. N.  (2008). Çalışma Hayatı ve Sigara (Sigarasız İşyerleri). Ankara: Klasmat Matbaacılık
CR  - Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Publishing
CR  - Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (18. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
CR  - Çakmak, Z. (1999). Kümeleme Analizinde Geçerlilik Problemi ve Kümeleme Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 3, 187-205
CR  - Çalışkan, Ş. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Sigara Kullanımını Etkileyen Faktörler (Ekonometrik Bir Yaklaşım). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 23-48
CR  - Çelepkolu, T., Atlı, A., Palancı, Y., Yılmaz, A., Demir, S., İbiloğlu, A.O. ve Ekin, S. (2014). Sigara Kullanıcılarda Nikotin Bağımlılık Düzeyinin Yaş ve Cinsiyetle İlişkisi: Diyarbakır Örneklemi. Dicle Tıp Dergisi, 41, 712-716.
CR  - Çelik, H. C. (2004). Çok değişkenli istatistiksel yöntemlerden kümeleme yöntemi ve kronik sigara içiciler üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
CR  - Çilingir, D., Hintistan, S. ve Öztürk, H. (2012). Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Sigara Kullanma Alışkanlıkları ve Etkileyen Faktörler. Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 69-85.
CR  - Çivi, S. ve Şahin, T.K. (1991). Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerinin Sigara Konusundaki Bilgi Tutum ve Davranışları. Aile ve Toplum, 1, 49-52.
CR  - Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
CR  - Cryer, P.C., Saunders, J., Jenkins, L.M., Neale, H., Cook, A.C. ve Peters, T.J. (2001). Clusters within a General Adult Population of Alchol Abstainers. International Journal of Epidemiology, 30, 756-765
CR  - Dağcı, T., Dinç, G. ve Özcan, C. (1998). Celal Bayar Üniversitesi Öğrencilerinin Sigara Kullanma Sıklığı ve Kullanımını Etkileyen Faktörler. Solunum Hastalıkları, 9, 607-617.
CR  - Doğan, D. G. ve Ulukol, B. (2010). Ergenlerin Sigara İçmesini Etkileyen Faktörler ve Sigara Karşıtı İki Eğitim Modelinin Etkinliği. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 17(3), 179-185
CR  - Doğan, D. G. (2003). Ergenlerin Sigara İçmesini Etkileyen Faktörler ve Sigara Karşıtı Eğitim Modellerinin Etkinliğinin Saptanması (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
CR  - Duran, S. ve Gözeten, A. (2017). Üniversite Öğrencilerinde Sigara İçme Davranışı, Yalnızlık ve Stresle Baş Etme Biçimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Bozok Tıp Dergisi, 7(1), 1-7
CR  - Emekdar, G., Çıtıl, R., Önder, Y., Bulut, Y.E., Yaşayancan, Ö., Kazancı, N. Ö., Sönmezgöz, E. ve Eğri, M. (2017). Tokat İli Ortaokul ve Lise Öğrencilerinde Sigara İçme Prevalansı ve Etkileyen Faktörler. Journal of Contemporary Medicine, 7(1), 58-66
CR  - Erbaydar, T., Avcı, S. ve Altay, G. (2003). Öğretmenlerin Okul Ortamında Sigara İçilmesi ve Öğrencilerin Sigara Kullanımı Konusuna Yaklaşımları. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 17, 63-74
CR  - Ertem-Akbaş, E. (2018). Öğretmenlerin bakış açısıyla ilkokulla başlayan matematik korkusunun nedenlerinin ve çözüm önerilerinin incelenmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 2(3), 12-25.
CR  - Everitt, B. S., Landau, S. ve Leese, M. (2001). Cluster Analysis (Fourth Edition).  London: Arnold Publisher.
CR  - Everitt, B. S. (1995). Commentatory: Classification and Cluster Analysis. British Medical Journal, Vol: 311, 535-536. 
Everitt, B. (1974). Cluster Analysis. London: Heinemann Educational Books Ltd.
CR  - Graham, J. W., Marks, G. ve Hansen, W. B. (1991). Social Influence Processes Affecting Adolescent Substance Use. Journal of Applied Psychology, 76(2), 291- 298.
CR  - Gürsoy, U. T. Ş. (2009). Veri Madenciliği ve Bilgi Keşfi. Ankara: Pegem Akademi
CR  - Johnson, R.A. ve Wichern, D.W. (2002). Applied Multivariate Statistical Analysis (5th ed.). New Jersey Prentice Hall, Inc.
CR  - Kamışlı, S., Yüce, D., Küçükçoban, Ş., Hayran, M., Kılıçkap, S., Çelik, İ. ve Erman, M (2017). Bir Sigara Bırakma Polikliniğinde Uygulanan Psikoeğitimsel Sigara Bırakma Programının Etkinliği. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(4), 234-242
CR  - Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları
CR  - Karadağ, M., Karadağ, S., Ediz, B. ve Işık, E.S. (2011). Nikotin Bağımlılığın Sigarayı Bırakmadaki Etkisi. Yeni Tıp Dergisi, 29: 27-31.
CR  - Kaşkır, F. (2012). Logaritmik Doğrusal Modeller ve Uygunluk Analizinin Birlikte Kullanımı: Lise Öğrencilerinin Sigara İçme Alışkanlıklarına Uygulanması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
CR  - Kerby, D.S., Brand, M.W. ve John, R. (2003). Anger Types and the use of Cigarettes and Smokeless Tabocco Among Native American Adolescents. Preventive Medicine, 3(5), 485-491.
CR  - Konan, N. (2012). İlköğretim Okulu ve Lise Öğretmenlerinin Sigara İçme Alışkanlıkları. Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 74-98
CR  - Korkmaz, M., Sıdıka, E., Özkahraman, Ş., Duran, E.T., Uslusoy, E.Ç, Orak, S. ve Orhan, H. (2013). Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencilerinin Tütün Mamulleri Alkol Kullanımı Durumları ve Sigaraya Yaklaşımları. S.D.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 20(2), 34-42
CR  - Kulaksızoğlu, A. (2001). Ergenlik Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi
CR  - Mayda, A.S., Gerçek, Ç.G., Gümüş, G., Demir, S., Deniz, M., Pürücü, Z.P., Konuk, M., Türkmaya, M. ve Taner, H. (2010). Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Öğrencilerinde Sigara, Alkol ve Madde Kullanımı Sıklığı ve Kullanmaya Başlama Nedenleri. Düzce Tıp Dergisi, 12(3), 7-14.
CR  - McLeod, D. B. (1992). Research on affect in mathematics education: a reconceptualization. In D. A. Grouws (Ed.), Handbook of research on mathematics teaching and learning (pp. 575– 596). New York: Macmillan.
CR  - Mucha, H.J. ve Sofyan, H. (2003). Cluster analysis. http://www.mdtech.de web adresinden 6 Haziran 2003 tarihinde erişildi.  
Özcebe, H. (2008). Gençler ve Sigara. Ankara: Klasmat Matbaacılık
CR  - Özdamar, K. (2002). Paket Programları İle İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler) 2 (4. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitapevi
Peker, M. ve Mirasyedioğlu, Ş. (2003). Lise 2. Sınıf Öğrencilerinin Matematik Dersine Yönelik Tutumları ve Başarıları Arasındaki İlişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 157-166
CR  - Ritchey, P.N., Reid, G.S. ve Hasse, L.A. (2001). The Relative Influence of Smoking on Drinking and Drinking on Smoking among High School Students in a Rural Tobacco-Growing Country. Journal of Adolescent Health, 29, 386-394
CR  - Shaw, M., Mitchell, R. ve Darling, D. (2000). Time for a Smoke? One Cigarette Reduces Your Life by 11 Minutes. BMJ, 320, 53-59
Soydal, T. ve Ergüder, T. (2002). Türkiye’de Sigara Sorunu ve Mücadelesi. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
CR  - Şahin, E. M. ve Tunç, Z. (2008). Öğretmenlerin Sigara Bırakma Davranışlarının Transteorik Modele Göre İncelenmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 12(3), 142-148
CR  - Talay, F., Kurt, B. ve Tuğ, T. (2008). Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinde Sigara İçme Alışkanlıkları ve İlişkili Faktörler. Tuberk Toraks, 56(2), 171-178
CR  - Tatlıdil, H. (1996). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz. Ankara, Cem Web Ofset Ltd. Şti
CR  - T.C. Sağlık Bakanlığı (2014). Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye 2012. Ankara: Anıl Matbaa Ltd. Şti. http://www.halksagligiens.hacettepe.edu.tr/KYTA_TR.pdf  adresinden alınmıştır.
CR  - Turhan, E., İnandı, T., Özer, C. ve Akoğlu, S. (2011). Üniversite Öğrencilerinde Madde Kullanımı, Şiddet ve Bazı Psikolojik Özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 9(1), 33-44
CR  - Yazıcı, H. (2007). Sigara İçen ve İçmeyen Üniversite Öğrencilerinin Sigara İçmeye İlişkin Tutumları. Aile ve Toplum, 3(12), 83-90 
Yazıcı, H. ve Şahin, M. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Sigara İçme Tutumları ile Sigara İçme Statüleri Arasındaki İlişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 455-466
CR  - World Health Organization WHO. (2015). Global Report on Trends in Tobacco Smoking 2015. 
http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/156262/9789241564922_eng.pdf?sequence=1 adresinden alınmıştır.
CR  - Wu, J.D., Milton, D.K., Hammond, S.K. ve Spear, R.C. (1999). Hierarchical Cluster Analysis Applied to Workers’ Exposures in Fiberglas Insolution Manufacturing. The Annals of Occupational Hygiene, 43(1), 43-55.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/yyuefd/issue//497615
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/597514
ER  -