TY  - JOUR
T1  - ENDERUNLU KÂMİL VE ŞİİRLERİ
AU  - Kesik, Beyhan
PY  - 2019
DA  - January
DO  - 10.20322/littera.501592
JF  - Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
PB  - Bahir SELÇUK
WT  - DergiPark
SN  - 2149-892X
SP  - 71
EP  - 93
VL  - 5
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Enderun, Osmanlılardaidarî ve askerî kadroların yetiştirilmesi için oluşturulan saray okuludur.Medrese dışındaki en önemli eğitim kurumu olarak dikkati çeker. Fatih zamanındagerçek yapısına kavuştuğu söylenen bu kurumda ırk ve kan bağı yerine kültür vedisiplin temel prensipler olarak benimsenmiştir ve devletin ihtiyacı olankadrolar bu anlayışla yetiştirilmiştir. Genellikle aileleriyle ilgisi kalmayandevşirme çocukların, belli bir eğitime tabi tutulduktan sonra alınıp yetiştirildiğiyer olarak dikkati çeker. Yetiştirme faaliyetleri, Büyük ve Küçük Odalar, Doğancı Koğuşu, Seferli Koğuşu,Kiler Odası, Hazine Odası ve Has Oda olmak üzere yedi kademe şeklindesürdürülmüştür. Bunlardan IV. Murat zamanında oluşturulan Seferli Koğuşu,başlangıçta çamaşırhane olarak kullanılırken çalışmaların sanatakaydırılmasıyla şair, musikişinas, hanende, kemankeş, pehlivan, berber vb.meslek dallarında gençlerin yetiştiği bir koğuşa dönüşmüştür. Bu koğuştayetişen şairlerden biri de Enderunlu Kâmil’dir. Akkâ muhafızı TâhirÖmer’in torunu ve Tâhir Ali Bey’in oğlu olan Kâmil, Sultan I. Abdülhamitzamanında (1174-1789) devlete isyan eden dedesinin ve babasının idamedilmesiyle Cezayirli Gazi Hasan Paşa tarafından kardeşi Enderunlu Fâzıl ilebirlikte İstanbul’a getirilip Enderun’a alınmıştır ve burada Seferli Koğuşu’ndagörevlendirilmiştir. Kaynaklarda, 28 yaşındayken asrının enderşairlerinden olabilecekken vefat ettiği ve şiirlerinin kaybolduğu bilgisi yeralmaktadır. Bu çalışmayla Kâmil’in bir şiir mecmuasında yer alan 12manzumesi tanıtılacaktır.
KW  - Enderun
KW  - saray okulu
KW  - eğitim
KW  - şair
CR  - Arslan, Mehmet (hzl.) (2010). Tayyâr-zâde Atâ Osmanlı Tarihi, Târîh-i Enderûn. C. 4. İstanbul: Kitabevi Yay. 547-548.
CR  - Bursalı Mehmed Tâhir (2000). Osmânlı Müellifleri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay. 371.
CR  - Çiftçi, Ömer (hzl.) (2017). Fatîn Davud Hâtimetü’l-Eş‘âr (Fatîn Tezkiresi). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/55976,fatin-tezkiresi-pdf.pdf?0 [erişim tarihi: 14.12.2018]. 413-414.
CR  - İpşirli, Mehmet (1995). “Enderun”. İslâm Ansiklopedisi. C. 11. İstanbul: TDV Yay. 185-187.
CR  - Kesik, Beyhan (2014). “Kâmil, Enderunlu Hasan Kâmil Bey”. http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=2871 [erişim tarihi: 14.12.2018]
CR  - Kesik, Beyhan (2018a). “Bağdatlı Vakanüvis Ahmed Vâsıf Efendi’nin Dîvânçesi ile Diğer Şiirleri”. ICOESS 2. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Kongresi Bildiri Tam Metinleri Kitabı. Ed. Prof. Dr. Kadir Ulusoy.  http://www.icoess.com/Pages/64/152/ICOESS-2018-B%C4%B0LD%C4%B0R%C4%B0-TAM-MET%C4%B0NLER%C4%B0--K%C4%B0TABI [erişim tarihi: 13.12.2018]: 419-450.
CR  - Kesik, Beyhan (2018b). “Musullu Alî Behcet Efendi ve Şiirleri”. 18. Türk Tarih Kongresi Bildiri Özetleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay. 715.
CR  - Kesik, Beyhan, F. Kola (2018). “Osmanlı Dönemi Şairlerinden Boyabatlı Fikrî’nin Bir Gazeli”. Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu Bildiriler Kitabı, C. I. Sinop: Sinop Üniversitesi Yay. 457-460.
CR  - Kılcı, Mehmet (hzl.) (2001). Enderunlu Mehmet ^Mir’ât-ı Ş’ir. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.
CR  - Kurnaz, Cemâl, M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri, C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 840-841.
CR  - Küçük, Sabahattin (1995). “Enderunlu Fâzıl”. İslâm Ansiklopedisi. C. 11. İstanbul: 1995: 188-189.
CR  - Oğraş, Rıza (hzl.) (2018). Esad Mehmed Efendi Bağçe-i Safâ-Endûz. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/59393,esad-mehmed-efendi-bagce-i-safa-enduzpdf.pdf?0  [erişim tarihi: 14.12.2018]. 155.
CR  - Şemsettin Sami (1996). Kâmûsu’l-‘Alâm. Tıpkıbasım. C. 5. Ankara: Kaşgar Neşriyat Yay. 3816.
CR  - Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). C. 5. “Kâmil Hasan Bey”. İstanbul: Dergâh Yay. 132.
CR  - Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2004). “Kâmil”. C. 5. Ankara: AKM Yay. 310.
CR  - Uysal Bozaslan, Seda (2012). “Enderunlu Mehmet Âkif’in Mir’ât-i Şi’r Adlı Tezkiresinin Muhtasar Bir Nüshası”. Turkish Studies=Türkoloji Araştırmaları 7 (2): 2531-2568. http://www.turkishstudies.net/Makaleler/503051239_142Uysal%20Bozaslan%20Seda_S-2531-2568.pdf [erişim tarihi: 14.12.2018].
UR  - https://doi.org/10.20322/littera.501592
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/634874
ER  -