TY  - JOUR
T1  - Rûzbihan-ı Baklî’nin Arâisü’l-Beyân’ında İbadetlere Dair Bazı İşârî Yorumlar
TT  - Some Sufi (Mystical) Interpretations About Worships in Ruzbihan al-Baqli’s Tafsir “Arais al-Bayan”
AU  - Bayram, Enver
PY  - 2018
DA  - December
DO  - 10.18498/amauifd.503956
JF  - Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
JO  - ncgncg
PB  - Amasya Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2147-7256
SP  - 201
EP  - 219
IS  - 11
LA  - tr
AB  - Müfessirler,Kur’an’ı bağlı bulundukları tefsir ekolleri çerçevesinde tefsir etmeyeçalışmışlardır. Kur’an’ın zahirî ve işârî anlamı üzerinde kafayormuşlardır. Zahirî anlamı ön plana çıkaran müfessirler olduğu gibi işârîanlamı ön plana çıkaran müfessirler de vardır. Öte yandan her iki anlama aynıderece de önem veren müfessirler de mevcuttur. Müfessir Baklî ayetin zahirîanlamını ön plana çıkarmaktan ziyade işârî anlamına öncelik vermektedir. O;namaz, oruç, zekât, hac ve kurban ibadeti ile ilgili yapmış olduğu işârîyorumlarda bunları Allah’a yaklaşma vesileleri olarak değerlendirmektedir. Onagöre ibadetlerini yerine getiren kimseler çeşitli makamlar geçerek Allah’a ulaşacaklardır.Bunun aksine ibadetlerini yerine getirmede gevşek davrananlar bundan mahrumkalacaklardır. Bumakalede Rûzbihan-ı Baklî’nin Arâisü’l-Beyânında yer alan ibadetlerle alakalı işârîyorumlar ele alınacaktır. Öncelikle işârî tefsirle alakalı kısa bir bilgiverilecek, ardından da Baklî’nin hayatı ve eserlerine kısaca değinilecektir. Bununyanında tefsirde geçen bazı tasavvufi kavramlar açıklanmaya çalışılacaktır. Ensonunda ise Baklî’nin namaz, oruç, zekât, hac ve kurban ibadetine dair yaptığı işârîyorumlar sunulacaktır.
KW  - Tefsir
KW  - Baklî
KW  - İşârî
KW  - Yorum
KW  - İbadet
N2  - Exegetes have tried tointerpretation in the context of the Qur'an tafsir schools to which they areconnected. They pondered on theapparent and symbolic meaning of the Qur'an. There are commentators who put thesymbolic meaning in the forefront as well as the commentators who make theapparent meaning front. On the other hand, both are equally understand theimportance that commentators. The commentator Baklî gives priority to themeaning of the symbolic rather than to the foreground of the meaning of theverse. He considers them as a means of approaching God in his occupationalcomments about prayers, fasting, zekah, pilgrimage and sacrifice worship.According to him, people who perform worship will reach God by omitting variousauthorities. On the contrary, those who act loosely in performing their prayerswill be deprived of it. In this article,relevant interpretations related to worship in Râzbihan-ı Baklî'sArâisü'l-Beyân will be discussed. First, a brief information about the symbolic(isharî) tafsir will be given, followed by a brief look at the life and worksof Baklî. In addition, some of the mystical concepts in tafsir will beexplained. Finally, symbolic interpretations of Baklî's prayer, fasting, zekah,pilgrimage and sacrifice will be presented.
CR  - Ağbal, Davut. “İbnü’l-Arabî’nin İşârî Tefsir Anlayışının Fikrî Arka Planı”. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8 (2017): 221-271.
CR  - Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah. Müsned. 2. Baskı. 6 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
CR  - Ateş, Süleyman. İşârî Tefsir Okulu. Ankara: AÜİF Yayınları, 1974.
CR  - Ay, Mahmut. “İşari Tefsiri Yeniden Düşünmek”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24 (2011): 103-148
CR  - Baklî, Ebû Muhammed Sadrüddîn Rûzbihân b. Ebî Nasr. Arâisü’l-Beyân fî Hakâiku’l-Kur’an. Thk. Ahmed Ferid. 3 Cilt. Beyrut: Daru’l-kütübü’l-ilmiyye, 2008.
CR  - Buhârî, Muhammed b. İsmâil. Sahih-i Buhârî. 2. Baskı. 3 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
CR  - Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Tarihi. Ankara: y.y., 1988.
CR  - Ceyhan, Semih. “Vecd”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 42: 583-584. Ankara: TDV Yayınları, 2012.
CR  - Demirci, Muhsin. Tefsir Tarihi. Ankara: İfav Yayınları, 2012.
CR  - Demirci, Muhsin. Tefsir Terimleri Sözlüğü. 136-137. İstanbul: İfav Yayınları, 2011.
CR  - Erkal, Mehmet. “Zekât”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 44: 197. Ankara: TDV Yayınları, 2013.
CR  - Ferâhîdî, Ebû Abdirrahmân el-Halîl b. Ahmed b. Amr b. Temîm. “zkv”. Kitabü’l ayn. Thk. Mehdi Mahzumî - İbrahim es-Semaraî. 5: 394. 8 Cilt. b.y.: y.y., ts.
CR  - Ferâhîdî, Ebû Abdirrahmân el-Halîl b. Ahmed b. Amr b. Temîm. “svm”. Kitabü’l ayn. Thk. Mehdi Mahzumî - İbrahim es-Semaraî. 7: 171. 8 Cilt. b.y.: y.y., ts.
CR  - Ferâhîdî, Ebû Abdirrahmân el-Halîl b. Ahmed b. Amr b. Temîm. “Grb”. Kitabü’l ayn. Thk. Mehdi Mahzumî - İbrahim es-Semaraî. 5: 152. 8 Cilt. b.y.: y.y., ts.
CR  - Fîrûzâbâdî, Ebü’t-Tâhir Mecdüddîn Muhammed b. Ya‘kûb b. Muhammed. “Sly”. el-Kâmûsü’l-muhit. 1: 1304. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 2005.
CR  - Fîrûzâbâdî, Ebü’t-Tâhir Mecdüddîn Muhammed b. Ya‘kûb b. Muhammed. “Svm”. el-Kâmûsü’l-muhit. 1: 1131. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 2005.
CR  - Hoca, Nazif. “Baklî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 4: 545-546. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
CR  - Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed b. Muhammed b. Ahmed. İhyaû Ulumu’d-Din. Trc. Ahmet Serdaroğlu. b.y.: Akçağ Yayınları, ts.
CR  - Gördük, Yunus Emre. Tarihsel ve Metodolojik Açıdan İşârî Tefsir. İstanbul: İnsan Yayınları, 2013.
CR  - İbn Acîbe, Ahmed el-Hasenî. Tefsîru’l-Fâtihati’l-Kebîr. Thk. Bessâm Mahmûd Bârûd. Ebû Dabi: el-Mücemmeu’s-Sekâfî, 1999.
CR  - İbn Fâris, Ebü’l-Hüseyn Ahmed. “Zkv”. Mücmelü’l-lüga, 1: 437. Thk. Züheyr Abdu’l-Muhsin. 2 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 1986.
CR  - İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem. “Zkv”. Lisanu’l-Arab. 14: 358. 15 Cilt. Beyrut: Daru Sadr, ts.
CR  - İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem. “Sly”. Lisanu’l-Arab. 14: 465. 15 Cilt. Beyrut: Daru Sadr, ts.
CR  - İsfehani, Ragıb. “Hacc”. Müfredât. Trc. Yusuf Türker. 366. İstanbul: Pınar Yayınları, 2012.
CR  - İsfehani, Ragıb. “Grb”. Müfredât. Trc. Yusuf Türker. 1193. İstanbul: Pınar Yayınları, 2012.
CR  - İsfehani, Ragıb. “Sly”. Müfredât. Trc. Yusuf Türker. 870. İstanbul: Pınar Yayınları, 2012.
CR  - İsfehani, Ragıb. “Svm”. Müfredât. Trc. Yusuf Türker. 886. İstanbul: Pınar Yayınları, 2012.
CR  - İsfehani, Ragıb. “Zkv”. Müfredât. Trc. Yusuf Türker. 668. İstanbul: Pınar Yayınları, 2012.
CR  - Kara, Mustafa. “Fenâ”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 12: 333-335. Ankara: TDV Yayınları, 1995.
CR  - Kuşeyrî, Abdülkerim. Kuşeyrî Risalesi. Thk. Abdulhalim Mahmud. 2 Cilt. Kahire: Daru’l-mearif, ts.
CR  - Kuşeyrî, Abdülkerim. Letâifü’l-işârât. Thk. İbrahim el-Besyunî. 2. Baskı. Mısır: el-hey’etü’l-mısriyyeti’l-amme, ts.
CR  - Mevsılî, Abdullah b. Mahmud. el-İhtiyar. Dımeşk: Daru’r-risaleti’l-âlemiyye, 2009.
CR  - Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc. Sahih-i Müslim. 2. Baskı. 3 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
CR  - Sülemî, Ebû Abdirrahmân Abdullah b. Habîb b. Rubeyyia. Hakā’iku’t-tefsîr. Thk. Seyyid İmran. 2 Cilt. Beyrut: Daru kütübi’l-ilmiyye, 2001.
Şahinoğlu, M. Nazif “Ara’isü’l-beyan”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 3: 265. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
CR  - Tirmizî, Ebu İsâ Muhammed b. İsâ. Sünen. 2. Baskı. 5 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
CR  - Tosun, Necdet. “Sır”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 37: 115. Ankara: TDV Yayınları 2009.
CR  - Uludağ, Süleyman. “İşâri Tefsir”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 23: 424. Ankara: TDV Yayınları, 2001.
CR  - Uludağ, Süleyman. “Keşf”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 25: 315-317. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
CR  - Uludağ, Süleyman. “Mukarebe”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 31: 204. Ankara: TDV Yayınları, 2006.
CR  - Uludağ, Süleyman. “Müşahede”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 32: 152-153. Ankara: TDV Yayınları, 2006.
CR  - Yaşaroğlu, M. Kâmil. “Kâbe”. Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi. 24: 21-22. Ankara: TDV Yayınları, 2001.
CR  - Zebîdî, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk. “Hacc”. Tâcü’l-arûs min cevâhiri’l-kâmû. Thk. Mecmuatün mine’l-muhakkikîn. 5: 460. b.y: Daru’l-hidâye, ts.
CR  - Zehebi, M. Hüseyin et-Tefsîr ve’l-Müfessirûn. Kahire: y.y., 1962.
CR  - Zerkeşî, Bedruddin Muhammed b. ‘Abdullah. el-Burhân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. Thk. Ebu’l-Fadl ed-Dimyâtî. Kâhire: Dâru’l-Hadîs, 2006.
UR  - https://doi.org/10.18498/amauifd.503956
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/609492
ER  -