TY  - JOUR
T1  - Zühd Örneği İzinde Tasavvufta Kavramların Somuttan Soyuta Dönüşümü
TT  - On the Light of Example of Zuhd Transformation of the Concepts from Concrete to Abstract in Sufism
AU  - Uyar, Mehmet
PY  - 2018
DA  - December
DO  - 10.18498/amauifd.503988
JF  - Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
JO  - ncgncg
PB  - Amasya Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2147-7256
SP  - 291
EP  - 311
IS  - 11
LA  - tr
AB  - Tasavvufhâl ilmidir. Bu nedenle tasavvuf, her şeyden önce yaşanan hayatın tecrübîsahasında asıl anlamını bulur. Bununla birlikte, bir ilim olma sürecinde, butecrübî saha da kavramsal düzeyde karşılığını bulmaya başlamıştır. Dolayısıylabu kavramlar, sûfînin yaşam ve düşünce kriterlerine göre bir anlam derinliği dekazanmıştır. Bu sayede tasavvuf, kendine has bir dile ve kavramsal zeminekavuşmuştur. Öyle ki bu kavramlar yalnız sûfîlerin anlayacakları bir yapıkazanmış, sûfî olmayanlara da daima meçhul kalacak özel anlamlarla donanmıştır.Fakat her bir kavramın hususi bir anlam kazanması da uzun bir sürecinsonucudur. Zühd Dönemi’nden itibaren, yaklaşık dört yüz yıllık süreç, birkavramın geçirdiği anlamsal aşamaları göstermesi açısından özellikle önem arzeder. Bu aşamalar, bizim görüşümüze göre somuttan soyuta doğru bir yol takipetmiştir. Makalede, zühd örneği üzerinden, bu anlamsal dönüşüm takip edilmeyeçalışılacaktır. Kavramların anlamsal dönüşümlerini takip etmek, tasavvuftarihinin dönemsel farklarını, sûfî karakterinin ruhsal gelişim sürecini vetasavvufun teorik düzeydeki açılımının sebeplerini daha iyi analiz edebilmekaçısından önem arz etmektedir.
KW  - Tasavvuf
KW  - Zühd
KW  - Somut
KW  - Soyut
KW  - Anlamsal Dönüşüm
N2  - Sufismis a situation science. For this reason, before anything else, sufism finds itstrue meaning in the experiential area of life. However, in the process of becominga science of theology, this experiential field has also begun to find its counterpart at the conceptual level. Becauseof that, these concepts have gained a depth of meaning according to sufi's lifeand thought criteria. In this way, sufism has reached its own language andconceptual ground. Such that, theseconcepts have gained a structure that only the sufis can understand; and theyhave been equipped with special meanings that remain unknown for the non-sufialways. But it is the result of a long period that each concept acquires aspecific meaning. From the beginning period on Zühd, the process of about fourhundred years are particular importance in point of showing the semantic stagesof a concept. These stages, according to our opinion, have followed a coursethat proceeded from concrete to abstract. In the article, this semantictransformation will be tried to be followed up on the zuhd example. To followthe semantic transformations of concepts is important in terms of betteranalyzing the periodic differences of the sufism history, the spiritualdevelopment process of the sufi character, and the reasons for the expansion ofsufism to the theoretical level.
CR  - A. J. Arberry. An introduction To The History Of Ṣūfism. London: Longsmans, Green and Co, Ltd., ts.
CR  - Afîfî, Ebu’l Alâ. Tasavvuf İslâm’da Manevî Hayat. Trc. Ekrem Demirli - Abdullah Kartal. İstanbul: İz Yayıncılık, 2004.
CR  - Câbirî, Muhammed Âbid. Arap-İslâm Kültürünün Akıl Yapısı. Trc. Burhan Köroğlu - Hasan Hacak - Ekrem Demirli. İstanbul: Kitabevi, 2001.
CR  - Câhız, Ebû Osman Amr b. Bahr (ö. 255/869). el-Beyân ve’t-tebyîn. Thk. Abdusselâm Muhammed Hârûn. 4 Cilt. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 1998.
CR  - Câmî, Abdurrahman. Nefahatü’l-üns min hadarâti’l-kuds. Kahire: y.y., 1989.
CR  - Ceyhan, Semih. “Tasavvufun Doğuş Devrini Anlamada Anahtar Kavram Olarak Zühd’ün Hakikati ve Dereceleri: Gazzali Yaklaşımı”. 900. Vefat Yılında İmam Gazzali: Milletlerarası Tartışmalı İlmi Toplantı (07/09 Ekim 2011). İstanbul: 2012, 457-471.
CR  - E. Henry Palmer. Oriental Mysticism. Londra: Luzac&Co, 1938.
CR  - Gazzâlî, Ebû Hamid Muhammed b. Muhammed (ö. 505/1111). İhyâu ulûmi’d-dîn. Thk. Bedevi Tabâne. 4 Cilt. Kahire: Dâru’l-Kalem, ts.
CR  - Gazzâlî, Ebû Hamid Muhammed b. Muhammed (ö. 505/1111). el-Munkız mine’d-dalâl. (Mecmuatü Resâili’l-İmâm el-Gazzâlî içinde). Thk. İbrahim Emîn Muhammed. Kahire: el-Mektebetü’t-Tevfîkiyye, ts.
CR  - Hücvirî, Ali b. Osman Cüllâbî (ö. 470/1077). Keşfu’l-Mahcûb Hakîkat Bilgisi. Haz. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2010.
CR  - İbn Arabî, Ebû Bekr Muhyiddîn (ö. 638/1240). el-Futûhâtu’l-Mekkiyye. Thk. Ahmed Şemsüddîn. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1999.
CR  - İbn Manzur, Muhammed b. Mükerrem el-Afrikî el-Mısrî. “Zhd”. Lisânü’l Arab. 4: 180-181. Mısır: y.y., 1301.
CR  - İbnu’l-Cevzî, Ebu’l-Ferec (ö. 597/1201). Telbîsu İblîs. Beyrut: Dâru’l-kalem, ts.
CR  - İsfahânî, Ebû Nuaym (ö. 430-1038). Hilyetü’l-evliyâ. 10 Cilt. Kahire: Dâru’l-fikr, 1988.
CR  - Kâşânî, Abdürrezzâk. Letâifu’l-a‘lâm fî işârâti ehli’l-ilhâm. Thk. Mecîd Hâdîzâde. Tahran: Miras-ı Mektûb, 1421.
CR  - Kuşeyrî, Ebu’l-Kâsım Abdülkerim b. Hevâzin (ö. 465/1072). er-Risâletü’l-Kuşeyriyye. Thk. Abdulhalîm Mahmûd-Mahmûd b. eş-Şerîf. Kâhire: Dâru’ş-şa‘b, 1989.
CR  - Kübrâ, Necmüddîn (618/1221). Usûlü’l-aşere. (Fevâihu’l-Cemâl ve Fevâtihu’l Celâl içinde). Haz. Yusuf Zeydan. Kahire: Dâr-u Saâdi’s-Sabâh, 1993.
CR  - Münâvî, Abdurraûf. el-Kevâkibu’d-dürriyye. Thk. Sâlih Himdân. 2 Cilt. Kahire: el-Mektebetü’l-Ezheriyye, ts.
CR  - Nicholson, Reynold A. The Mystics of İslam, London: G. Bell and Sons Ltd., 1914.
CR  - Ocak, Ahmet Yaşar. “Sunuş Yazısı”. Osmanlı Toplumunda Tasavvuf ve Sufiler. Haz. Ahmet Yaşar Ocak. XIII-XXXI. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2005.
CR  - Schimmel, Annamarie. İslamın Mistik Boyutları. Trc. Ergun Kocabıyık. İstanbul: Alfa Yayıncılık, 2018.
CR  - Smith, Margareth. Bir Kadın Sufi: Rabia. Trc. Özlem Eraydın. İstanbul: İnsan Yayınevi, 1991.
CR  - Sühreverdî, Ebû Hafs Ömer (ö. 632/1234). Kitabu avârifi’l-ma‘ârif. Beyrut: y.y., 1966.
CR  - Sülemî, Ebû Abdirrahmân Muhammed b. el-Hüseyin (ö. 412/1021). Tabakâtu’s-sûfiyye. Thk. Abdulkâdir Atâ. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-ilmiyye, 2003.
CR  - Şa‘rânî, Abdulvehhâb (ö. 973/1565). et-Tabakâtü’l-kübrâ. Thk. Abdürrahim es-Sâyih. 2 Cilt. Kâhire: Dârü’s-Sekâfeti’d-dîniyye, 2005.
CR  - Taftazânî, Ebu’l-Vefâ el-Ğuneymî. “Zühd Hareketinin Tasavvufa Dönüşüm Süreci ‘Râbatü’l-Adeviyye Örneği”. Trc. Ahmet Ögke. Ekev Akademi Dergisi 3/1 (2001): 107-114.
CR  - Yaman, Hikmet. “İsmi Olmayan Bir Hakikatten Hakikati Olmayan Bir İlme Varan Yolculuk: Oryantalist Çalışmalarda Tasavvufun Menşeine Dair Tartışmalar Üzerine Bir Değerlendirme”. Akademiar Dergisi 1 (2016): 15-48.
UR  - https://doi.org/10.18498/amauifd.503988
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/609560
ER  -